ორსულებს განსაკუთრებული კვება ესაჭირეობათ.

ორსულობის პირველი თვეების განმავლობაში, თუ მომავალ დედებს ტოქსიკოზი აწუხებთ ორსულები საკვების მიმართ ძალიან პრეტენზიულები არიან და ზოგადად ცუდად იკვებებიან, მაგრამ როცა ეს პერიოდი გადის და ქალბატონებს მადა ემატებათ ჩნდება მეორე პრობლემა: რა შეიძლება მიირთვან და როგორ ებრძოლონ ზედმეტ წონას. 

ზოგად რეკომენდაციების გათვალისწინებით არის პროდუქტები, რომლის მიღებაც ოსრულებისთვის არ შეიძლება, ესენია: ალკოჰოლური სასმელები, ყავა, ცხარე საჭმელი, შებოლილი, ცხიმიანი და ძლიერ შემწვარი საკვები.

ალერგიულმა ქალბატონებმა უმჯობესია უარი თქვან შოკოლადზე, ციტრუსებზე, მარწყვზე, ეგზოტიკურ ხილზე, სხვადასხვა ზღვის პროდუქტსა და თხილზე. 

ვიდრე გადავიდოდეთ სხვადასხვა პროდუქციისა და საკვების განხილვაზე გავეცნოთ რაციონის შედგენის რამდენიმე წესს.
უმჯობესი იქნება, თუ თქვენი დღიური რაციონის 2/3 ნაწილს შეადგენს მცენარეული წარმოშობის პროდუქტი. განსაკუთრებით სასარგებლოა ცოცხალი ბოსტნეული და მწვანილი. ფეხმძიმე ქალბატონებმა ასევე არ უნდა დაივიწყოთ ცხოველური წარმოშობის პროდუქტებიც. ბავშვის სრულყოფილი განვითარებისთვის აუცილებელია ცხოველური ცილა, რომელსაც შეიცავს ხორცი, თევზი და რძის პროდუქტები. 

ხილი, ბოსტნეული, პარკოსანი მცენარეები-შეგიძლიათ მიირთვათ ცოცხლად, მოამზადოთ ორთქლზე, გააკეთოთ სხვადასხვა სალათები.  
​
ნაყოფისთვის ბევრ სასარგებლო ვიტამინსა თუ მინერალს შეიცავს პარკოსანი მცენარეები, როგორებიცაა: ლობიო, ბარდა, მუხუდო. ეს ბოსტნეული შეიცავს უამრავ ცილასა და საკვებ ბოჭკოებს, რომლებიც დაეხმარებიან თქვენს კუჭ-ნაწლავის სისტემას და ხელს შეუშლიან შეკრულობისა და ბუასილის წარმოქმნას. ასევე პარკოსანი მცენარეები შეიცავენ რკინას, კალციუმსა და თუთიას.

ტკბილი კარტოფილი და სხვა სტაფილოსფერი ბოსტნეული შეიცავს A ვიტამინს. ჩვენი ორგანიზმი მცენარეულ A ვიტამინს იღებს იმდენს რამდენიც მას ესაჭიროება. ხოლო ცხოველური წარმოშობის A ვიტამინს, რომელსაც შეიცავს რძე, ღვიძლი, კვერცხი, ორგანიზმი მიღებისთანავე ითვისებს და მისი ზედმეტი რაოდენობა ორგანიზმში არც თუ ისე სასურველია. 

ბატიბუტიც სასარგებლოა ორსულებისთვის. ის მდიდარია E ვიტამინით, სელენითა და ფიტონუტრიეტებით. 

თუ თქვენ არ გიყვართ თევზი და კვერცხი, რომელიც შეიცავს ბავშვის განვითარებისთვის აუცილებელ ცხიმოვან მჟავებს მაშინ მიირთვით კაკალი. ეს პროდუქტი შეიცავს ბევრ სასარგებლო ნივთიერებას, რომელიც სასარგებლო იქნება თქვენთვის და თქვენი პატარასთვის. 

ორსულობისას კარგი იქნება თუ მიირთმევთ კომბოსტოს, სალათის ფოთლებს , ისპანახს და სხვა. ისინი მდიდარია А, С და  К ვიტამინებით, ამასთან დამტკიცებულია, რომ ეს მცენრეები დადებითად მოქმედებენ  მხედველობაზე. 

მიირთვით მწვანე, წითელი, სტაფილოსფერი, ყვითელი და თეთრი ფერის ხილი და ბოსტნეული. რაც უფრო მეტს მიირთმევთ მათ მით უფრო დიდია შანსი, რომ თქვენს პატარას მომავალში ხილი და ბოსტნეული ეყვარება, რადგან მათ გემოს მუცლადყოფნის პერიოდშივე იქნება მიჩვეული. 

შეგიძლიათ მიირთვათ ნებისმიერი ბურღულეულისგან დამზადებული ფაფა, ასვე მიუსლი. ბურღული შეიცავს რკინას, ნახშირწყლებს, ვიტამინებსა და ცელულოზას. ფაფა სასარგებლოა და ის ასევე აწესრიგებს საჭმლის მომნელებელ სისტემას და კუჭ-ნაწლავის მოქმედებას.

რძე და რძის პროდუქტი უხვად შეიცავს კალციუმს, რაც ბავშვის ძვლების ჩამოყალიბებაში მთავარ როლს თამაშობს. ასევე ორსულობის პერიოდში დედას უსუსტდება კბილები და ძვლები, ამიტომ რძის პროდუქტების მირთმევა არამარტო ბავშვისთის, არამედ თქვენთვისაც სასარგებლოა. 

ხორცი ეს არის ცხოველური ცილის ძირითადი წყარო. უმჯობესია თუ არ შეიძენთ გაყინულ ხორცს და თავს შეიკავებთ ძეხვეულობისა და სოსისების მირთმევისგან. საუკეთესოა საქონლისა უცხიმო მჭლე ხორცი, რადგან ის ასევე შეიცავს რკინას და ჰემოგლობინის მომატებაში დაგეხმარებათ. თავი შეიკავეთ ჰოთდოგებისგან და სხვა მსგავსი ხორცის ნაწარმისგან. მას თერმული დამუშავება შეიძლება ბოლომდე არ ჰქონდეს გავლილი და შეიძლება შეიცავდეს ბაქტერიებსა და პარაზიტების კვერცხებს, რომლებიც ბავშვისთვის ზიანის მომტანი იქნება. 

თევზი შეიცავს ვიტამინ D -ს და ფოსფორს, რაც ეხმარება ბავშვის ნერვული სისტემის ჩამოყალიბებას და მუშაობას. უმჯობესია თუ საკვებად გამოიყენებთ თევზის არაცხიმიან სახეობებს. ამ შემთხვევაში საუკეთესოა ორაგული, ის მდიდარია ცილითა და ცხიმოვანი მჟავით ომეგა 3-ით. ორაგულში ძალიან ცოტაა ნივთიერება ვერცხლისმეთილი, რომელიც ვნებს ბავშვის ნერვული სისტემის ჩამოყალიბებას. ექიმები გვირჩევენ კვირაში 340 გრ-ზე მეტი თევზის მიღებისგან თავი შევიკაოთ. 

კვერცხი შეიცავს უამრავ სასარგებლო ნივთიერებას, ამასთან ერთი ცალი კვერცხი შეიცავს მხოლოდ 90 კალორიას. კვერცხი შეიცავს 12 ვიტამინსა და მინერალს, ასევე ცილას, რომელიც აუცილებელია ორსულებისთვის. მართალია კვერცხი შეიცავს ქოლესტერინს, მაგრამ ეს არის ბუნებრივი წარმოშობის ქოლესტერინი და მისი შემცველობა არც თუ ისე დიდია 1,5 გრ ერთ კვერცხზე. ქალბატონებს რომელთაც ქოლესტერინის რაოდენობა სისხლში ნორმალური აქვთ დღეში შეუძლიათ მიირთვან 1-2 კვერცხი. 


ორსულობის  პირველი ტრიმესტრში ორსულებისთვის კარგია ისეთი საკვების მიღება, რომელიც შეიცავს ფოლიუმის მჟავას. ეს ნივთიერება მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ბავშვის ნერვიული სისტემის ჩამოყალიბებაში. ასევე ასეთი პროდუქტი შეიცავს В6 ვიტამინს რომელიც ამსუბუქებს გულისრევის შეგრძნებას. პირველ ტრიმესტრში ასევე ჭარბად მიირთვით რკინის შემცველი პროდუქტები. 

ორსულობის მეორე ტრიმესტრში მეტი რაოდენობით მოიხმარეთ პროდუქტები, რომელიც შეიცავს კალციუმსა და D ვიტამინს. ასევე მიირთვით ცხიმ-მჟავა ომეგა3 -ის შემცველი საკვები. 

ორსულობის მესამე ტრიმესტრში მიირთვით საკვები, რომელიც ენერგიას მოგანიჭებთ და ამასთან არ დაგამძიმებთ. ასევე მიიღეთ პროდუქტები, რომელიც შეიცავს К ვიტამინს, ეს სისხლის შედედებას უწყობს ხელს. ​

​ვულვის ანთება 

ვულვიტი ქალის გარეთა სასქესო ორგანოების ანთებაა. განასხვავებენ პირველად და მეორად ვულვიტს. პირველადი ვულვიტი ვითარდება ტრამვის შედეგად, რომელსაც მოსდევს დაზიანებული უბნების შემდგომი ინფიცირება. ტრამვის მიზეზი შეიძლება გახდეს გარეთა სასქესო ორგანოების ქავილი, რომელიც აღინიშნება: დიაბეტის, ჰელმინთოსების, შარდის შეუკავებლობის, კანის დაავადებების (პიოდერმია, ფურუნკულოზი) და სხვათა (ვულვიტი, ვულვოვაგინიტი გოგონებში) დროს.

მეორადი ვულვიტი 

ქალებში ვითარდება შინაგანი სასქესო ორგანოების ანთებითი პროცესების შედეგად. პათოლოგიური გამონადენი საშოდან ან საშვილოსნოს ყელიდან არღვევს ვულვის ეპითელურ საფარს და ამით ქმნის ხელსაყრელ პირობებს მიკრობთა შეჭრისთვის. ვულვიტის განვითარების წინასწარგანმწყობი ფაქტორია საკვერცხეების ჰიპოფუნქცია
განასხვავებენ მწვავე და ქრონიკულ ვულვიტს. მწვავე პროცეს თან ახლავს ქსოვილთა შეშუპება, ჩირქოვანი გამონადენი, ზოგჯერ საზარდულის ნაოჭის, ბარძაყის შიგნითა ზედაპირის ჰიპერემია, ხშირად ვულვიტს თან სდევს მწვავე კონდილომები, რომლებიც ლაგდება სასქესო ნაპრალისა და ყითას მიდამოში.
ავადმყოფები უჩივიან წვასა და ქავილს გარეთა სასქესო ორგანოების არეში, ჩირქოვან გამონადენს, მოძრაობის დროს ტკივილს. ნაწლავის ჩხირით ვულვის დაზიანების დროს გამონადენი არის უსიამოვნო სუნის მქონე მოყვითალო-მომწვანო სითხე, სტაფილოკოკური დაზიანების დროს გამონადენი უფრო სქელი, მოთეთრო-მოყვითალო ფერისაა.

ბართოლინიტი

საშოს კარიბჭის დიდი ჯირკვლის ანთება. იგი გამოწვეულია სტაფილოკოკით, ნაწლავის ჩხირით, სტრეპტოკოკით, პროტეუსით, უფრო იშვიათად გონოკოკით, ტრიქომონადით, მიკოპლაზმითა და სხვა მიკროორგანიზმებით.
მიკრობებს შეუძლიათ დააზიანონ, როგორც ჯირკვლის გამომყოფი არხი (კანალიკულიტი), ასევე უშვალოდ ჯირკვალი. ჯირკვლის გამომტანი არხის ირგვლივ აღინიშნება მოწითალო ფერის რგოლი, არხსე ხელის დაჭერით გამოიყოფა ჩირქის წვეთი, რომელსაც იღებენ ბაქტერიოსკოპული გამოკვლევისათვის.

კოლპიტი 

საშოს ლორწოვანი გარსის ანთებაა. არასპეციფიური კოლპიტი შეიძლება გამოწვეული იყოს სტაფილოკოკით, ნაწლავის ჩხირით, სტრეპტოკოკითა და სხვა. ხსირად კოლპიტი გამოწვეულია შერეული ინფექციით, ასევე ტრიქომონადებით.
კოლპიტის განვითარების წინასწარგანმწყობი ფაქტორები შეიძლება იყოს საკვერცხეების ენდოკრინული ფუნქციის დაქვეითება, რომელიც აღინიშნება დანამატის ქრონიკული ანთების დროს, პუბერტულ პერიოდსა და ხანდაზმულ ასაკში.
ანთებითი რეაქცია შეიძლება იყოს, როგორც კეროვანი, ისე დიფუზური, რომელიც ხშირად ვრცელდება საშვილოსნოს ყელის საშოსმხრივ ნაწილსა და ვულვაზე.

კოლპიტის ძირითადი ნიშანია სეროზულ-ჩირქოვანი გამონადენი, რომელიც ახასიათებს დაავადების, როგორც მწვავე, ასევე ქრონიკულ სტადიას. მწვავე კოლპიტის დროს ავადმყოფები უჩივიან ქავილს და წვას საშოს მიდამოში, ვულვაში, ტკივილის გაძლიერებას და წვას მოშარდვის დროს. ქრონიკულ სტადიაში ეს მოვლენები ჩამცხრალია.

ენდოცერვიციტი 

საშვილოსნოს ყელის არხის ლორწოვანი გარსის ანთება. მისი გამომწვევი შეიძლება იყოს სტაფილოკოკი, სტრეპტოკოკი, ნაწლავის ჩხირი, ენტეროკოკი, გონოკოკი, ვირუსი, კანდიდები.
ენდოცერვიციტის განვითარებაში მნიშვნელობა აქვს საშვილოსნოს ყელის ჩახევებს, რომელიც ჩნდება მშობიარობის, აბორტების და სასქესო სისტემის სხვა ნაწილების დაავადებების დროს.
მწვავე სტადიაში ავადმყოფები უჩივიან ლორწოვან-ჩირქოვან ან ჩირქოვან გამონადენს, ზოგჯერ მქაჩავ ტკივილს მუცლის ქვედა ნახევარსა და წელის არეში. ტემპერატურის მომატება, ძირითადად, არ აღინიშნება.
ქრონიკულ სტადიაში ავადმყოფი არაფერს უჩივის. იშვიათად აღინიშნება ლორწოვანი ხასიათის გამონადენი სასქესო გზებიდან. დაავადების ხანგრძლივი მიმდინარეობისას საშვილოსნოს ყელი ჰიპერტროფირდება, ხშირად ვითარდება ფსევდოეროზიები.

ენდომეტრიტი (საშვილოსნოს ლორწოვანი გარსის ანთება)

ჩამოყალიბებას ხელს უწყობს გართულებული აბორტი, მშობიარობა, საშვილოსნოს სადიაგნოსტიკო გამოფხეკა, ჰისტეროსალპინოგრაფია და სხვა საშვილოსნოსშიგა ჩარევები. ენდომეტრიტის განვითარების გარკვეულ წინაპირობას წარმოადგენს საშვილოსნოსშიგა კონტრაცეპტივები. ამ დავადების დროს ზიანდება საშვილოსნოს ლორწოვანი გარსი, ფუნქციური და ბაზალური შრეები. ანთებითი პროცესი შეიძლება გავრცელდეს მთელ ლორწოვანზე ან ჰქონდეს კეროვანი ხასიათი. მძიმედ მიმდინარე ენდომეტრიტის დროს პროცესში ერთვება კუნთოვანი შრეც, რომლის დაზიანებაც, ასევე, შეიძლება იყოს დიფუზური და კეროვანი.
 აღინიშნება ტემპერატურის მომატება, ტკივილები მუცლის ქვედა ნახევარსა და საზარდულის არეში, თხიერი ლორწოვან-ჩირქოვანი გამონადენი, ზოგჯერ უსიამოვნო სუნით.

სალპინგოოფორიტი

საშვილოსნოს დანამატების ანთება და მიეკუთვნება სასქესო სისტემის ერთ-ერთ ყველაზე გავრცელებულ დაავადებას. იგი უფრო ხშირად აღმოცენდება აღმავალი გზით საშოდან, საშვილოსნოს ღრუდან ინფექციის გავრცელების გამო, ხშირად მისი განვითარების მიზეზია გართულებული მშობიარობა და აბორტი.
სალპინგოოფორიტისთვის დამახასიათებელია ტკივილი მუცლის ქვემო ნაწილსა და წელის არეში, ტემპერატუპის მომატება, დიზურიული და დისპეფსიური მოვლენები, ანთებითი პროცესისათვის დამახასიათებელი ცვლილებები სისხლში, სხვადასხვა ხარისხით გამოხატული ექსუდაციური და ინფილტრაციული პროცესები საშვილოსნოს დანამატებსა და მიმდებარე ქსოვილებში.

მენსტრუაციის დაწყება მოასწავებს იმას, რომ გოგონას შეუძლია დაორსულდეს და შვილი იყოლიოს. მენსტრუაცია თავისთავად არის რეგულარული პროცესის ნაწილი რომელიც ქალს ამზადებს თვიდან თვემდე, ორსულობისათვის. ეს ციკლი მოიცავს სხვადასხვა ფაზებს და კონტროლირდება ჰიპოთალამუსის მიერ სეკრეცირებული ჰორმონების ურთიერთქმედების გზით.

ყოველ თვე მენსტრუაცია დაკავშირებულია იმასთან რომ სხეულში რეპროდუქციული ჰორმონების—ესტროგენების და პროგესტერონების—რაოდენობა იცვლება. როდესაც ქალი არ არის ორსულად ამ ორი ტიპის ჰორმონების შემცველობა ქალის ორგანიზმში მკვეთრად კლებულობს. როდესაც ეს შემცველობა მინიმუმამდე მცირდება იწყება სისხლდენა.

ვნახოთ რა ხდება ნორმალური მენსტრუაციული ციკლის დროს.  პირველი დღე  არის სისხლდენის დაწყების დღე. ამ დროს სხეულის ტემპერატურა დაახლოებით 36,2 გრადუსია (ტემპერატურის ცვალებადობა გამოიყენება ე.წ. ბაზალური მეთოდით ოვულაციის განსაზღვრისათვის). თქვენი პროგესტერონების დონე უმდაბლესია რადგანაც დაორსულება არ მოხდა; ესტროგენებიც დაბალ მაჩვენებელზეა (ე.წ. წინა-ფოლიკულური, ანუ წინა ოვულაციის ფაზა, დღეები 1-5/7). 

დაახლოებით მე-10 დღეს თანდათან მზარდი ლუთეული ჰორმონი (LH) ფოლიკულის სტიმულირების ჰორმონთან (FSH) ერთად ამზადებს კვერცხუჯრედს ოვულაციისთვის და ამით სრულდება მომდევნო ფოლიკულური ფაზა (დღეები, დაახლოებით 6-14), რომელსაც მოსდევს ოვულაციური ფაზა (~13-15). ლუთეული ფაზა იწყება სხეულის ტემპერატურის მატებით როგორც მზარდი პროგესტერონების რეაქცია. მენსტრუაციისას ჩამოშლილი საშვილოსნოს ენდომეტრიუმი კვლავ შენდება შესაძლო იმპლანტაციისთვის (~15-28). 

აღსანიშნავია რომ ოვულაციის წინა დღეებში და ოვულაციის პიკზე ესტროგენები ახდენენ საშოს მუკუსის გათხელებას რათა გაადვილდეს სპერმის შეღწევა ქალის რეპროდუქციულ სისტემაში. ამ მეთოდს (ბაზალური ტემპერატურის მეთოდთან ერთად) ზოგიერთი ქალი წარმატებით იყენებს ოვულაციის მისახვედრად. თუ განაყოფიერება მოხდა საშვილოსნოს მუკუსი გასქელდება რადგანაც წარმოქმნას ე.წ. მუკუსის საცობი, რომელიც ხელს უშლის სპერმის საშოში შემდგომ შეღწევას იმისათვის, რომ დაიცვას ემბიონი შესაძლო მიკრობებისგან. თუ განაყოფიერება არ მოხდა, პროგესტერონების დონე დაეცემა და ჩამოშლის პროცესი მეორდება, რაც მომდევნო სისხლდენის საფუძველი ხდება. 

მენსტრუაციული ციკლის დროს, კვერცხუჯრედები გამოიყოფა ოვარიული ჯირკვლებიდან. როდესაც კვერცხუჯრედი გაივლის ე.წ. ფალოპურ მილებს, ნაყოფიერი ფაზის დროს თუ კვერცხუჯრედი განაყოფიერდება, კვერცხუჯრედი მიეკედლება საშვილოსნოს შიდა კედელს და ჩანასახის ჩამოყალიბების პროცესიც იწყება. თუ კვერცხუჯრედი არ განაყოფიერდა, მაშინ ის საფუძველს უდებს ახალ მენსტრუაციულ ციკლს რასაც თან ერთვის სისხლდენა. სისხლდენის ოდენობა განპირობებულია პერიოდის მახასიათებლებით და შეიძლება მერყეობდეს რამოდენიმე სუფრის კოვზიდან ნახევარ სუფრის ჭიქამდე მთელი პერიოდის განმავლობაში. ეს ოდენობა განსხვავებულია გოგონებს შორის და ასევე შეიძლება პერიოდიდან პერიოდამდე შეიცვალოს ერთიდაიმავე გოგონასათვის. ბევრ გოგონას სუსტი სისხლდენა აქვს პირველი 1-2 დღის განმავლობაში, შემდეგ უფრო ინტენსიური სისხლდენა და კვლავ ნაკლებად ინტენსიური. ზოგიერთ გოგონას კი ძლიერი სისხლდენა აქვს პირველივე დღეს. აგრეთვე, ზოგიერთი გოგო საცვლებზე შეამჩნევს პერიოდებს შორის სისხლის ლაქებს ან ექნება მცირედი სისხლდენა რაც უმეტეს შემთხვევებში ნორმალურია.

როგორც უკვე ითქვა, მენსტრუაცია განსხვავებულია როგორც ქალებს შორის და ასევე თვიდან თვემდეც შეიძლება სხვადასხვანაირად წარიმართოს ერთიდაიმავე ქალისთვის და ამავდროულად ნორმის ფარგლებში შენარჩუნდეს. როგორც წესი, მენსტრუაციული ციკლის ხანგრძლივობა შეიძლება მერყეობდეს 3-დან 5 კვირამდე; როდესაც დღეებს ითვლით ციკლში, ყოველთვის დაითვალეთ თქვენი პერიოდის პირველი დღე როგორც დღე 1. საშუალოდ, პერიოდი გრძელდება დაახლოებით 6 დღე, თუმცა ეს ინდივიდუალურია და შეიძლება გახანგრძლივდეს ან შემოკლდეს. სულ თავიდან, როდესაც მენსტრუაცია პირველად გეწვიათ, ციკლები შესაძლებელია არარეგულარული გქონდეთ (ხანგრძლივობის, დენადობის, ფიზიკური სიმპტომების თვალსაზრისით) რაც დროებითია და ნორმალურია, რამეთუ ახალგაზრდა გოგონებს დრო სჭირდებათ შეეგუონ ჰორმონების ახლებურ დონესა და მახასიათებლებს და შეიქმნან ბუნებრივი რეგულარული ციკლი. აგრეთვე, სისხლის ფერიც შეიძლება იცვლებოდეს (მკაფიო წითელიდან მუქი ფერებისკენ) როგორც ქალებს შორის ასევე ციკლიდან ციკლამდე ერთიდაიმავე ქალისათვის. 

მენსტრუაციის დაწყების საშუალო ასაკია 12-13 წელი, თუმცა ის შეიძლება დაიწყოს გაცილებით ადრე (8-9 წლის ასაკში) ან გაცილებით გვიან (14-15 წლის). თუ 16 წლის შესრულდით და პერიოდი ჯერ არ გქონიათ, მაშინ უმჯობესია ექიმთან გაიაროთ კონსულტაცია რათა ექიმმა შეაფასოს თქვენი მდგომარეობა. ასაკზე გავლენას ახდენს მთელი რიგი ფაქტორების კომპლექსი, მათ შორის ახალგაზრდა ქალის ზოგადი ჯანმრთელობის მდგომარეობა, კვების რაციონი და ისტორია,  სხეულის წონა სიმაღლესთან მიმართებაში, თამბაქოსა და ალკოჰოლის მოხმარება და სხვ. მენსტრუაცია გრძელდება დაახლოებით თვეში ერთხელ წლების განმავლობაში, მანამდე სანამ ქალი 45-50 წელს არ მიაღწევს. მენსტრუაციის დასასრული არის მენოპაუზა და მოასწავებს ქალის შემდგომი დაორსულების შეუძლებლობას. 

ბევრი გოგონა განიცდის ფიზიკურ დისკომფორტს პერიოდის დაწყებამდე. დაახლოებით ნახევარს აქვს დისმენორეა, ანუ მტკივნეული მენსტრუაცია. ეს განსაკუთრებით თვალშისაცემია მენსტრუაციის ადრეულ, თინეიჯერულ წლებში. მენსტრუაციული დისკომფორტის დამახასიათებელი ნიშნებია მკერდის სიმკვრივის შესუსტება, კერტების სიმშრალე, რეპროდუქციული სისტემის კუნთების სეკრეცია და ზოგჯერ, სპაზმები, ხანდახან თავისტკივილები. განსაკუთრებით მძიმე ფორმებში შეიძლება ადგილი ჰქონდეს დეპრესიას, სიბრაზეს, ნევროზულ გამოვლინებებს. 

პერიოდის დროს უმჯობესია თავი აარიდოთ ისეთ საკვების რაციონს როგორიცაა დიდი ოდენობით შაქრის შემცველი პროდუქტები და ტკბილეული, ყავა, ალკოჰოლი, სიგარეტი, კონსერვანტები და ხელოვნური დანამატები, ხორცი, შოკოლადი, რძე და რძის პროდუქტები. მენსტრუაციის წინა სტადიაში უმჯობესია მიიღოთ რაც შეიძლება მეტი ახალი ხილი და ბოსტნეული. თუ თქვენ დიეტაზე ხართ ან ბევრს ვარჯიშობთ ამას შეუძლია დააყოვნოს თქვენი პერიოდის დადგომა. 

ქალებს, რომლებიც ჩასახვის საწინააღმდეგო აბებს ღებულობდნენ ხანგრძლივი დროის განმავლობაში და შემდეგ ერთიანად შეწყვიტეს მათი მიღება, შეიძლება ციკლი დაუგვიანდეთ რადგანაც ორგანიზმს დრო სჭირდება რათა ბუნებრივი ციკლი აღიდგინოს, რასაც შეიძლება რამოდენიმე თვე დასჭირდეს. რამეთუ ჩასახვის საწინააღმდეგო საშუალებების მიღების დროს მენსტრუაციული ციკლი განპირობებული იყო ხელოვნური ჰორმონების მიერ—ეს ერთგვარად ყალბი ციკლი იყო. ასე რომ ორგანიზმს სჭირდება რომ თავიდან “ისწავლოს” სისხლდენა ბუნებრივად ახალ ციკლში. 

საგულისხმოა, რომ მცდარია ის მოსაზრება რომ თითქოს ვისაც ციკლი არ დაწყებია ვერ დაორსულდება. ეს მოსაზრება მცდარია, იმიტომ რომ გოგონას ოვულაცია ექნება მანამდე სანამ პირველად ექნება სისხლდენა. რაც იმას ნიშნავს, რომ პერიოდის დადგომამდე რაღაც გარკვეულ, გაუცნობიერებელ, მომენტში მას მიდრეკილება აქვს და შეუძლია დაორსულდეს და გააჩინოს, ამიტომ რისკი საკმაოდ მაღალი რჩება მათთვისაც კი ვისაც ციკლი საერთოდ არ ჰქონია. ასევე ადრეული სექსუალური აქტივობა არაბუნებრივად აჩქარებს პერიოდის დადგომის დროს, რასაც შეიძლება თან სდევდეს გართულებები, მათ შორის ციკლის რეგულარობის ჩამოყალიბების პროცესშიც. 

როდესაც ქალი დაფეხმძიმდება, მისი თვიური ციკლი უმეტეს შემთხვევებში წყდება ორსულობის მთელი პერიოდის განმავლობაში. ამიტომ, თუ ქალს პერიოდი გაუცდა ეს არის სავარაუდო, თუმცა არა აუცილებელი, ნიშანი იმისა რომ ქალი ორსულადაა. ორსულობის უტყუარი დადასტურება შეიძლება მარტივი შარდის ტესტით ან სისხლის ანალიზით.

ცოლ-ქმრულ წყვილებს ზოგჯერ შეუძლიათ გამოცდილებიდან “ისწავლონ” როდის დგება ციკლის ნაყოფიერი და არანაყოფიერი ფაზები და შესაბამისად თავი შეიკავონ სექსისაგან ნაყოფიერი ფაზის დროს, თუ სურთ რომ ორსულობა იქნას აცილებული. თუმცაღა აქ ცდომილებები სავსებით მოსალოდნელია და ორსულების აცილების გარანტია ვერ იქნება ციკლის გამოცნობა.

რაც შეეხება ჰიგიენურ პაკეტებს, ისინი უნდა შეიცვალოს იმ სიხშირით როგორც საჭიროა, მაგრამ აუცილებლად მანამდე სანამ გაჯერდება მენსტრუაციული სისხლით. ტამპონების გამოყენების შემთხვევაში, მიზანშეწონილია მინიმალური შემწოვობის ტამპონები იყოს გამოყენებული ნაკლებად ინტენსიური სისხლდენის დღეების განმავლობაში რაც ორგანიზმს უკეთ ესადაგება.

​უნდა დაჯდეს თუ არა ფეხმძიმე ქალი საჭესთან?

​კითხვა მარტივია, მაგრამ პასუხი საკმაოდ რთული მოსაძებნია. იმისათვის, რომ აღნიშნულ კითხვას სწორად გავცეთ პასუხი, უნდა გავითვალისწინოთ მთელი რიგი გარემოებები. რა თქმა უნდა, საკუთარი ავტომობილი ფუფუნების საგანია, რადგან აღარ გვიწევს საზოგადოებრივი ტრანსპორტით გადაადგილება. 

საჭესთან მჯდომმა ორსულმა ქალმა არა მარტო საგზაო წესები, არამედ სხვა წესებიც უნდა დაიცვას, რომლებიც მას ავტომობილის უსაფრთხოდ მართვაში დაეხმარება. 

არსებობს რამდენიმე წესი: აუცილებელია, რომ საჭესა და მუცელს შორის იყოს ხუთ სანტიმეტრზე დიდი მანძილი. ამისათვის საჭიროა, სავარძლის ოდნავ უკან გაწევა. შესაძლოა, სავარძლის ზურგის დახრილობის კუთხის შეცვლაც. თუმცა, უფრო საიმედო მისი ვერტიკალურად დაფიქსირებაა. 

ორსულმა არავითარ შემთხვევაში არ უნდა თქვას უარი უსაფრთხოების ღვედზე, რადგან იგი, ავტოკატასტროფის შემთხვევაში, ქალს დაეხმარება მუცელი მოარიდოს საჭეს. უსაფრთხოების ღვედის დამაგრებისას, ქალმა უნდა იზრუნოს იმაზე, რომ ქამრის ქვედა ნაწილი, მისი მუცლის ქვეშ, დიაგონალური ნაწილი კი მკერდის შუაში დაფიქსირდეს. ცნობისათვის, არსებობს სპეციალური უსაფრთხოების ღვედები, სპეციალურად ორსულთათვის. ასეთ ღვედს, ტრადიციულისგან განსხვავებით, ოთხი დამაფიქსირებელი წერტილი აქვს და იგი უფრო პრაქტიკული და კომფორტულია. 

თუ შორ მანძილზე სიარულს აპირებს ორსული, მან მოგზაურობა ისე უნდა დაგეგმოს, რომ ყოველ ორ საათში რამდენიმე წუთით შესვენება მოახერხოს. ეს ქალს დაეხმარება ცოტა ხნით დაისვენოს და კონცენტრირება მოახდინოს. 

როდის უნდა თქვათ უარი ავტომობილის მართვაზე, ორსულობისას?

არსებობს რიგი გარემოებებისა, როდესაც უკეთესია, თუ ფეხმძიმე ქალი უარს იტყვის ავტომობილის მართვაზე. არ ღირს საჭესთან დაჯდომა:

- ცუდი წინათგრძნობის, თავბრუსხვევის, ძლიერი ტოქსიკოზის, დაბალი წნევის შემთხვევაში. 

- ორსულობის უკანასკნელ თვეში, როდესაც საკმაოდ დიდი მუცელი  სავარძელში მოსახერხებლად ჩაჯდომის საშუალებას არ იძლევა. 

- დეპრესიის ან ნერვული აშლილობის შემთხვევაში. ეს ყველაფერი აუცილებლად აისახება ავტომობილის მართვაზე და შედეგი, შესაძლოა, სავალალო აღმოჩნდეს. 

- მშობიარობის დაწყების მანიშნებელი ნიშნების გამოვლინების შემთხვევაში. 

ამასთანავე, არ ღირს ავტომობილის საჭესთან დაჯდომა მაშინ, თუ გარეთ ცუდი ამინდია - მოდის ძლიერი წვიმა ან თოვლი. ასევე, აუცილებლად ენდეთ საკუთარ წინათგრძნობას და თუ არ გსურთ საჭესთან დაჯდომა, არ აიძულოთ საკუთარი თავი.

კარგი წინათგრძნობის შემთხვევაშიც კი, საჭესთან დაჯდომისას, აუცილებლად იქონიეთ ყოველგვარი დოკუმენტი, - პირადობის დამადასტურებელი მოწმობა, მართვის მოწმობა და სამედიცინო ბიულეტენებიც კი. თვითგანწყობის გაუარესების შემთხვევაში, აუცილებლად შეწყვიტეთ გადაადგილება და გადმოდით ავტომობილიდან. ითხოვეთ დახმარება!

,,იმედის კლინიკის" საინფორმაციო ცენტრის განმარტება ნოვაციური პროექტის ,,ONLINE კონსულტაციის" დაწყების შესახებ:

ONLINE ანუ დისტანციური კონსულტაცია ემსახურება ექიმის კონსულტაციის მიღების მსურველ პირებს მაქსიმალური ხელმისაწვდომობის პრინციპის დაცვით:

• გეოგრაფიული ხემისაწვდომობა - დისტანციური კონსულტაცია შეუძლია მიიღოს ყველამ, მიუხედავად ადგილმდებარეობისა, როგორც საქართველოს ტერიტორიიდან, ასევე უცხოეთიდან
• ფინანსური ხელმისაწვდომობა - ჩვენთან ONLINE კონსულტაცია სრულიად უფასოა

​შესაბამისად, კონსულტაციის მიმღებს ექმნება სრული კომფორტი, ვინაიდან ის ექიმს ესაუბრება მისთვის მისაღები გარემოდან (სახლი, სამსახური, სხვადასხვა თავშეყრის ადგილი და ა.შ.)

პირველი კითხვა, რაც კონსულტაციის მიღების მსურველს უჩნდება, ეს არის თუ რამდენად სრულყოფილი და შესაბამისად, ეფექტური იქნება  ONLINE კონსულტაცია; 

განვმარტავთ:

ONLINE კონსულტაცია არის ინდივიდუალური, რომელშიც მონაწილეობას ღებულობენ კონსულტაციის მიმღები და ექიმი-სპეციალისტი; ჩვენი პროექტის შემთხვევაში აღნიშნული ურთიერთობა მყარდება ვიდეო გამოსახულების თანხლებით; 

ასევე, კონსულტაციის მიმღებს საშუალება ეძლევა ექიმ-სპეციალისტს ვიზუალურად გააცნოს სხვადასხვა გამოკვლევის შედეგები (ექოსკოპია, ლაბორატორიული გამოკვლევა და ა.შ.), რაც საგრძნობლად ზრდის კონსულტაციის ეფექტურობას და პრობლემის გადაჭრის საშუალებას;

ONLINE კონსულტაცია ითვალისწინებს: ანამნეზის შეკრებას, გამოკვლევების შედეგების განხილვას (ასეთის არსებობის შემთხვევაში), პრობლემის გადასაჭრელად სამკურნალო-პროფილაქტიკური სტრატეგიის დაგეგმვას და ა.შ.

ONLINE კონსულტაციის მისაღებად საჭიროა ორი მთავარი პირობა:

1. მობილური ტელეფონი ან ნებისმიერი სახის კომპიუტერული ტექნიკა, რომელშიც ჩატვირთული იქნება Viber
2. აღნიშნულ მოწყობილობას წვდომა უნდა ჰქონდეს ინტერნეტთან

​რა შემთხვევაში შეგიძლიათ ისარგებლოთ ONLINE კონსულტაციით?

ONLINE კონსულტაცია ტარდება შემდეგი თემების გარშემო:

• ორსულობამდე პერიოდი
• გინეკოლოგია
• ორსულობა
• მშობიარობა
• ​მელოგინეობის ხანა

​
თუ ONLINE კონსულტაციით დადგინდა, რომ აუცილებელია თქვენი ვიზიტი ,,იმედის კლინიკაში" ბატონ დავით (ბუკა) კობეშავიძესთან, ასეთ შემთხვევაში:

• ვიზიტის თარიღს (რიცხვი, საათი) დაადგენთ სპეციალისტთან ერთად უშუალოდ ONLINE კონსულტაციის მიმდინარეობის დროს
• ვიზიტის ორგანიზებას ახდენს ჩვენი ასისტენტი, რომელიც უზრუნველყოფს თქვენ მეგზურობას, მინიმალურ დროში გამოკვლევების ჩატარებას და ა.შ. შესაბამისად, თქვენი ვიზიტი იქნება მაქსიმალურად კომფორტული

ხართ ორსული და გაქვთ შეკითხვები, ან გაინტერესებთ აღრიცხვაზე დადგომა და ა.შ. შეგიძლიათ თუ არა ასეთ დროს ONLINE კონსულტაციით სარგებლობა?

დიახ, შეგიძლიათ და მეტიც, ეს იქნება საუკეთესო საშუალება, რომ თქვენი ორსულობა პირველივე კვირეებიდან სპეციალისტის სრული პატრონაჟით მიმდინარეობდეს; ასეთ შემთხვევაშიც, ONLINE კონსულტაციის შემდგომი ვიზიტი იქნება თქვენთვის მაქსიმალურად კომფორტული;

ეს ძალიან საინტერესოა თუ გინეკოლოგიური პრობლემა გაწუხებთ:
 
ამიერიდან, მხოლოდ 
ONLINE კონსულტაციით მოსარგებლეს აქვს საშუალება მიიღოს ,,იმედის კლინიკის" დღის შეთავაზება: ფასდაკლება ყველა სახის გინეკოლოგიურ სერვისზე

დღის შეთავაზებას მიიღებთ უშუალოდ ONLINE კონსულტაციის დროს იმ შემთხვევაში თუ თქვენი პრობლემის გადაჭრა დამატებით სამედიცინო-პროფილაქტიკური აქტივობების განხორციელებას საჭიროებს

​აუცილებელია:

• წინასწარი ჩაწერა 
• კონსულტაციის მიღება ვიზუალური (ვიდეო) კონტაქტის გზით

ორსულთა საყურადღებოდ!

29 მაისს, 12:00 საათზე ,,იმედის კლინიკაში" ეწყობა კლინიკის დირექტორის დავით კობეშავიძის შეხვედრა ორსულებთან და მათი ოჯახის წევრებთან;

თუ ორსული ხართ და -

• ჯერ არ დამდგარხართ აღრიცხვაზე ქალთა კონსულტაციაში
• უკვე ხართ აღრიცხვაზე ქალთა კონსულტაციაში

მობრძანდით და მიიღეთ თქვენთვის საინტერესო ინფორმაცია ,,იმედის კლინიკის" დირექტორისგან:

• პასუხები თქვენ შეკითხვებზე
• ორსულობისა და მშობიარობის ყველაზე აქტუალური თემების განხილვა
• საორგანიზაციო საკითხები
• ,,იმედის კლინიკაში" აღრიცხვაზე დადგომის შემაფერხებელი ფაქტორების განხილვა და მათი ინდივიდუალურად გადაჭრა
• ,,იმედის კლინიკის" დათვალიერება

​შეხვედრაზე მოსულ ორსულს შეიძლება ჰყავდეს ერთი თანმხლები;

გთხოვთ, გაითვალისწინოთ, რომ შეხვედრაზე დასასწრები ადგილები შეზღუდულია და სურვილის შემთხვევაში წინასწარ ჩაეწეროთ დროულად;

• ჩაწერის შემდეგ თქვენ დაგიკავშირდებათ ,,იმედის კლინიკის" წარმომადგენელი და მოგაწვდით დამატებით ინფორმაციას;
• დასტური, რომ მონაწილეობას მიიღებთ აღნიშნულ შეხვედრაზე მოგივათ SMS-ის სახით 

​ორსულობა 40 კვირა მიმდინარეობს, რომელიც ბოლო მენსტრუაციის პერველი დღიდან ითვლება. ორსულობა სამ პერიოდად იყოფა. პირველი ტრიმესტრი 12 კვირა მიმდინარეობს, მეორე ტრიმესტრი 13-დან 27 კვირის ჩათვლით, ხოლო მესამე ტრიმესტრი 28-დან 40 კვირის ჩათვლით მიმდინარეობს. ეს დაყოფა პირობითია, და შეიძლება მცირე განსხვავებები არსებობდეს.

ორსულობის თითოეული ტრიმესტრი მნიშვნელოვანი თავისებურებებით ხასიათდება. ასეთ პერიოდებად დაყოფა ექიმს და ორსულ ქალს ხელს უწყობს ორსულობის დროს გარკვეული პრობლემების მოგვარებაში.

პირველ ტრიმესტრში თქვენს ორგანიზმში ღრმა ცვლილებები მიმდინარეობს, რომელსაც თითოეული ადამიანი ინდივიდუალურად განიცდის. მაგალითად, ზოგიერთი ქალი თავიდანვე გრძნობს რომ იგი ფეხმძიმედაა, ხოლო ზოგიერთი მხოლოდ გამოკვლევების ან ექიმის დამოწმების შემდეგ რწმუნდება ამაში. თუ ზოგიერთი ორსულობის პირველ ტრიმესტრში თავს კარგად გრძნობს და ენეგიულია, სხვებისთვის ეს ემოციური და ფიზიკური დაღლილობის მძიმე პერიოდია. არსებობს ისეთი შემთხვევებიც, როდესაც ქალი გვიან პერიოდამდე ცვლილებებს არ გრძნობს.

მიუხედავად იმისა რომ, ორსულობის ადრეულ პერიოდში არაკომფორტულად გრძნობთ თავს, ეს მდგომარეობა არ უქმნის საფრთხეს არც თქვენს და არც ბავშვის ჯანმრთელობას. ყოველი ორსულობა უნიკალურია, და შესაძლებელია ქვემოთ ჩამოთვლილი სიმპტომებიდან თქვენ მხოლოდ ზოგიერთი ან სულაც არცერთი არ განიცადოთ. თითოეული მოსალოდნელი სიმპტომის ცოდნა (იმ თვალსაზრისით თუ რა ხდება თქვენს ორგანიზმში ამ დროს), და მათი მოგვარების გზები მნიშვნელოვნად დაგეხმარებათ. თუ თქვენ პირველად არა ხართ ორსულად, თქვენ ბევრ ისეთს აღმოაჩენთ, რაც ადრე გაქვთ განცდილი.

დაღლა

ქალების უმეტესობა ორსულობის ადრეულ პერიოდში დაღლას განიცდის. ეს გასაგები მდგომარეობაა თუ გავითვალისწინებთ იმ ფაქტს – რა სამუშაოს აკეთებს თქვენი ორგანიზმი. ორსულობის პერველ კვირეებში ორგანიზმი იწყებს მეტი სისხლის წარმოებას, იმისათვის რომ ჩანასახს საკვები მიეწოდოს. თქვენი გული გაზრდილი სისხლის ნაკადის გადასატუმბად ბევრად მეტს მუშაობს. პულსი წუთში  10 –15 დარტყმით იზრდება. იცვლება ორგანიზმის მიერ წყლის, ცილების, კარბოჰიდრატის და ცხიმის გამოყენება. ამ ღრმა ცვლილებების კომბინაცია თქვენს მიერ განიცდება როგორც დაღლა.

ამ დამღლელი ფიზიკური ცვლილებების გარდა თქვენ ასევე ახალ განცდებს და ფიქრებს ეგუებით. რაც არ უნდა სასურველი იყოს ორსულობა, მას დამატებითი სტრესი მოაქვს. თქვენ შეიძლება შიშობდეთ ბავშვის ჯანმრთელობის შესახებ, ნერვიულობდეთ იმაზე თუ როგორ შეეგუებით დედობას, და ასევე, გაზრდილ ხარჯებზე. ამ დროს გარკვეულ როლს თქვენი სამსახურიც თამაშობს - რამდენად პროდუქტული იქნებით ორსულობის პერიოდში.

შფოთვა ყოველთვის ჩნდება, არა აქვს მნიშვნელობა პირველი ორსულობაა თუ მეოთხე. ეს ბუნებრივი და ნორმალური მდგომარეობაა. ნუ დაგავიწყდებათ, რომ ეს თქვენს ფიზიკურ მდგომარეობაზე აისახება.

რა შემიძლია გავაკეთო ამ დროს?

დასვენება

ეცადეთ ხშირად (რამდენიც გჭირდებათ) დაისვენოთ. ბავშვის გაჩენის შემდეგ თქვენი ცხოვრების წესი შეიცვლება, ამიტომ ამის რეგულირება თქვენ ეხლა შეგიძლიათ ასევე მნიშვნელოვანია - კარგი კვება, ნიკოტინის და ალკოჰოლის მავნე ზემოქმედების თავიდან აცილება. მონახეთ ყველანირი საშუალება იმისათვის რომ დაისვენოთ.

ეცადეთ დღის განმავლობაში დაიძინოთ. სამსახურში დაისვენეთ, ეს ენერგიას აღგიდგენთ.

თუ დღის განმავლობაში არ შეგიძლიათ დაძინება, მაშინ ეს სამსახურის შემდეგ უნდა მოახერხოთ, საუზმის და საღამოს საქმიანობების წინ. თუ სხვა ბავშვებიც გყავთ, ახლობლებს მიეცით საშუალება, რომ ხელი შეგიწყონ. შეამცირეთ ვიზიტები თუ ეს თქვენ გღლით, თქვენ ეხლა ისეთ მდგომარეობაში იმყოფებით, რომ ამას გაგიგებენ. სთხოვეთ სხვებს გაგიგონ და დაგეხმარონ, თანდათან თქვენ ეს უფრო დაგჭირდებათ.

თუ ადრე გინდათ დაწვეთ, ნურაფერს მოერიდებით. შეეცადეთ არ დალიოთ ბევრი სითხე ძილის წინ რამოდენიმე საათის განმავლობაში. შედეგად არ დაგჭირდებათ ღამე ადგომა, და ნორმალური ძილის საშუალება მოგეცემათ.

ვარჯიში

ენერგიის მომატებისათვის საუკეთესო საშუალებაა ვარჯიში. რაც უფრო მეტს ვარჯიშობთ მით უფრო მეტი ენერგია გექნებათ. ისეთი ვარჯიში როგორიცაა დღეში ნახევარი საათი სიარული, საგრძნობლად მოგიმატებთ ენერგიას.

სწორი კვება

ბალანსირებული კვება უფრო მნიშვნელოვანია ფეხმძიმობის დროს. დაღლა, რომელიც ბუნებრივია ფეხმძიმობის პირეველ პერიოდში,  უფრო მწვავდება თუ არ იღებთ საკმარისი ოდენობის რკინას და ცილებს.

გულის რევა და ღებინება

ერთერთი თეორიის მიხედვით ორსულობის ადრეულ პერიოდში ღებინება და გულისრევა გამოწვეულია პლაცენტისა და ჩანასახის მიერ წარმოქმნილი ჰორმონალური ცვლილებებით. ამ დროს კუჭნაწლავის ცვლილებებიც აღინიშნება _ ორსულობის ჰორმონების ზემოქმედებით ნელდება კუჭის მოქმედება. ღებინება და გულისრევა ასევე მწვავდება ემოციური სტრესით და დაღლილობით.

მიუხედავად იმისა, რომ გულისრევას და ღებინებას “დილის სისუსტეს” უწოდებენ, იგი დღის ნებისმიერ დროს შეიძლება აღინიშნოს. ეს იმდენად ხშირი პრობლემაა, რომ ორსულების 70% აღენიშნება. იგი ყველაზე მწვავეა პირველი ორსულობისას, ახალგაზრდა დედებთან და ერთზე მეტი ნაყოფის შემთხვევაში. ჩვეულებრივ, ღებინება და გულისრევა გესტაციური პერიოდის მეოთხე - მერვე კვირას იწყება,  და გადის 14-16 კვირის შემდეგ, ზოგიერთს კი მთელი ორსულობის პერიოდში აღენიშნება. ძალიან იშვიათია, როცა გულისრევა და ღებინება იმდენად მწვავე ფორმის არის, რომ დედას არ შეუძლია საკმარისი ოდენობის საკვების და სითხის შენარჩუნება. ეს მდგომარეობა ცნობილია hyperemesis gravidarium–ის სახელწოდებით.

შეცვალეთ კვების ჩვევები. ჭამეთ ხშირად და ცოტ-ცოტა. სადილს ცოტა სითხე მიაყოლეთ., ეს გარკვეულ შვებას მოგგვრით. კუჭი არ უნდა იყოს არც სავსე და არც ცარიელი; რადგან ორივე შემთხვევაში შეიძლება ღებინებას და გულისრევას ჰქონდეს ადგილი.

დილის მსუბუქი საუზმე

თუ დილით გულისრევის შეგრძნება გაქვთ, სანამ ადგებით პატარა ლუკმებით მიირთვით ორცხობილა ან ყლუპებით დალიეთ სუსტი ჩაი. ადექით ნელა, მიეცით საშუალება ორგანიზმს მოინელოს საკვები სანამ ადგებით.

თავიდან აიცილეთ უსიამოვნო სუნები და კერძები

მრავალ ქალს ფეხმძიმობის დროს არ სიმოვნებს გარკვეული საკვები ან სუნი, ისეთიც კი, რომელიც ადრე არ აწუხებდა. ეცადეთ მოერიდოთ ისეთ სუნებს და საკვებს, რომელიც ამწვავებს გულისრევის შეგრძნებას.

განკურნების სხვა საშუალებები

ასევე, ამ მდგომარეობის შემსუბუქება ანტაციდ-ით (კუჭის მჟავიანობის დამწევი საშუალება) არის შესაძლებელი. არ მიიღოთ მედიკამენტი ექიმის რჩევის გარეშე. B6 ვიტამინი ასევე მიღებულია ღებინების საწინააღმდეგოდ, მაგრამ გაესაუბრეთ ექიმს სანამ ვიტამინის მიღებას გადაწყვიტავთ.

ხშირი შარდვა

ორსულობის პირველ ტრიმესტრში საშვილოსნოს გაზრდილი ზომა, თირკმლის უფრო ეფექტურ ფუნქციონირებასთან  ერთად,  ხშირი შარდვას იწვევს. ცემინების, ხველების და სიცილის დროს შეიძლება შარდის ოდნავ გაპარვაც იგრძნოთ. ეს გამოწვეულია მზარდი საშვილოსნოს შარდის ბუშტზე დაწოლით, რომელიც ორსულობის პირველ ტრიმესტრში საშვილოსნოს ქვევით არის განლაგებული. მეოთხე თვეში საშვილოსნო იშლება მენჯის ღრუში, ისე რომ იგი აღარ აწვება შარდის ბუშტს.

თუ დაწოლის წინ, რამოდენიმე საათის განმავლობაში სითხეს არ მიიღებთ ეს ღამის ძილს გაგიადვილებთ. მაგრამ ორსულობის დროს არ უნდა შეზღუდოთ სითხის მიღება.

მოშარდეთ ისეთი სიხშირით, რამდენის საჭიროებასაც გრძნობთ. შარდის შეკავება იწვევს შარდის ბუშტის არასრულად  განთავისუფლებას. ეს შეიძლება გადაიზარდოს საშარდე გზების ინფექციებში. შარდის ბუშტის ბოლომდე განთავისუფლება მოშარდვის სიხშირესაც შეგიმცირებთ.

მკერდის დაჭიმულობა

ესტროგენის და პროგესტერონის ჰორმონების გაზრდილი წარმოქმნა მკერდის ცვლილებების პირველადი მიზეზია. გესტაციის პერველი კვირეების დროს, მკერდი შეიძლება დაგიმძიმდეთ, დაგეჭიმოთ და მტკივნეული გახდეს.

სპეციალური აზღუდის ტარება შეგიმსუბუქებთ მკერდის ტკივილს. ეს ძალიან კომფორტულია. თუ მკერდი ღამეც გაწუხებთ აზღუდი შეგიძლიათ ღამეც იხმაროთ.

თავის ტკივილი და თავბრუსხვევა

ორსულობის ადრეულ ეტაპზე ბევრს აწუხებს თავის ტკივლი. ამის მიზეზი უცნობია, მაგრამ სხვა აღწერილი სიმპტომების მსგავსად, თავის ტკივილის საფუძველი ჰორმონალური და სისხლის მიმოქცევის ცვლილებები შეიძლება იყოს. სხვა შესაძლო მიზეზია სტრესი და დაღლა, რომელიც თან ახლავს ორსულობასთან ფიზიკურ და ემოციურ შეგუებას. თუ თქვენ შეწყვეტთ ან შეამცირებთ კოფეინის მიღებას, ასეთმა ცვლილებამაც შეიძლება გამოიწვიოს თავის ტკივილი.

თავბრუსხვევა ასევე ხშირია ორსულობის დროს, რომელიც სისხლის მიმოქცევის ცვლილებებით არის გამოწვეული. თავბრუსვევის მიზეზია ასევე სტრესი, დაღლა და შიმშილი. თუ თავბრუსხვევა მწვავე ფორმისაა და მას თან ახლავს  ტკივილი მუცლის ღრუში ან ვაგინალური სისხლდენა, ამის სერიოზული მიზეზი შეიძლება იყოს საშვილოსნოს გარეთა ორსულობა.

მიუხედავად იმისა, რომ თავის ტკივილი და თავბრუსხევა შეიძლება არ იყო სახიფათო, მაინც დაუკავშირდით ექიმს მწვავე ფორმის შემთხვევაში. მიგრენული ან ფეთქვის მსგავსი თავის ტკივილის დროს, ან თავბრუსხვევის ეპიზოდების შემთხვევაში აუცილებელია ექიმთან დაკავშირება.

თავის ტკივილი შეიძლება შეგიმსუბუქდეთ თბილი კომპრესებით შუბლზე, ცხვირის, თვალების და საფეთქლის გარშემო. დაჭიმული ტკივილი კისერზე ცივი კომპრესებით შეიძლება შეიმსუბუქოთ.

რელაქსაცია გარდა იმისა, რომ თავის ტკივილს შეგიმსუბუქებთ, კარგ განწყობაზეც დაგაყენებთ. ეს შეიძლება ძალიან მარტივად განახორციელოთ: დახუჭეთ თვალები, და წარმოიდგინეთ წყნარი, სასიამოვნო ადგილი. კარგი კვება, ვარჯიში და დასვენება ასევე მნიშვნელოვანია.

რჩევა ადვილია ვიდრე მისი შესრულება, მაგრამ რამდენადაც შეგიძლიათ შეამცირეთ სტრესი. ზოგიერთი სტრესის აცილება შეუძლებელია, ამ დროს უნდა გააძლიეროთ მისი მართვის მექანიზმები. თუ დამოუკიდებლად ვერ ართმევთ თავს ამ ამოცანას, მიმართეთ თერაპევტს ან კონსულტანტს, შეიძლება ერთი შეხვედრაც საკმარისი იყოს თქვენთვის.

ექიმის გარეშე ნუ მიიღებთ ტკივილგამაყუჩებელს, მაგ. ასპირინს, იბუპროფენს, ან ნაპროქსენ სოდიუმს (ადვილი, იბუპრინი, მოტრინი, ნუპრინი). აცეტამინოფენი (ასპირინი, პანადოლი, ტაილენოლი) უკეთესი არჩევანია ორსულობის დროს. მაგრამ ყველა შემთხვევაში თავი აარიდეთ მედიკამენტების მიღებას, თუ ეს ძალიან აუცელებელი არ არის. ასევე მიუღებელია ექიმის გარეშე ნებისმიერი წამლის მიღება.

იშვიათი და სუსტი თავბრუსხვევის შესამცირებლად ეცადეთ ნელა ადგეთ და დაჯდეთ. ეცადეთ შეინარჩუნოთ სისხლში შაქრის დონე ჩირის, ხილის, რუხი პურის და ნაკლებად ცხიმიანი მაწონის მიღებით.

წონაში მატება

ორსულობის დროს მთლიანად იმატებენ საშუალოდ 11-დან 14 კილომდე. დასაწყისში წონაში ნაკლებად იმატებთ. ორსულობის პირველ ტრიმესტრში ნორმალური წონის მატებად დაახლოებით ერთი კილოს მომატება ითვლება.

• რატომ ,,იმედის კლინიკა"
• რატომ უნდა ანდოს ორსულმა საკუთარი და ბავშვის ჯანმრთელობა ,,იმედის კლინიკას"
• რატომ უნდა დადგეს ორსული აღრიცხვაზე ,,იმედის კლინიკაში"

ამ საკითხებზე ყველაზე კარგად ,,იმედის კლინიკის" დირექტორი დავით კობეშავიძე გაგესაუბრებათ; ნახეთ ვიდეო:

ორსულები გვენდობიან, გვანდობენ თავიანთ და შვილის ჯანმრთელობას, ოჯახურ ბედნიერებას და მომავალს;

​ჩვენთვის პატივია თითოეული ორსულის მხრიდან გამოცხადებული ის ნდობა, რაც გამოიხატება ორსულობის ცხრავე თვეს ,,იმედის კლინიკის" ქალთა კონსულტაციაში ვიზიტებით

,,იმედის კლინიკაში“ მოქმედებს შეღავათიანი მშობიარობის პროექტი ,,ერთგულება";

პროექტი ,,ერთგულება" ვრცელდება იმ მომავალ დედებზე, რომლებიც ორსულობის პირველივე ვიზიტს და ყველა დანარჩენ ვიზიტს ახორციელებენ ,,იმედის კლინიკის" ორსულ ქალთა კონსულტაციაში;

ამავე დროს, პროექტში ჩასართავად აუცილებელია ორსულმა ,,იმედის კლინიკის" ორსულ ქალთა პატრონაჟის შიდა პროგრამის ფარგლებში განახორციელოს მინიმუმ 5 სრულფასოვანი ფასიანი ვიზიტი მაინც;

,,იმედის კლინიკა" ასეთ ორსულებს პასუხობს პროექტით ,,ერთგულება", რომელიც მაღალი ხარისხის მომსახურების პარალელურად საგრძნობი შეღავათებით სამეანო მომსახურებას ითვალისწინებს.

პროექტის ფარგლებში:

ფიზიოლოგიური მშობიარობა საყოველთაო დაზღვევის ფარგლებში

• 2 ადგილიანი პალატა - 170 ლარი (ნაცვლად 250 ლარისა)
• VIP პალატა - 600 (ნაცვლად 780 ლარისა)

ფიზიოლოგიური მშობიარობა საყოველთაო დაზღვევის გარეშე

• 2 ადგილიანი პალატა - 670 ლარი (ნაცვლად 750 ლარისა)
• VIP პალატა - 1100 ლარი (ნაცვლად 1280 ლარისა)

საკეისრო კვეთა საყოველთაო დაზღვევის ფარგლებში

• 2 ადგილიანი პალატა - 70 ლარი (ნაცვლად 170 ლარისა)
• VIP პალატა - 520 ლარი (ნაცვლად 700 ლარისა)

საკეისრო კვეთა საყოველთაო დაზღვევის გარეშე

• 2 ადგილიანი პალატა - 870 ლარი (ნაცვლად 970 ლარისა)
• VIP პალატა - 1320 ლარი (ნაცვლად 1500 ლარისა)

,,იმედის კლინიკა" ახორციელებს მშობიარობის შემდგომი გართულებების პრევენციის უფასო პროგრამას, რომელშიც მონაწილეობას ღებულობს ,,იმედის კლინიკაში" ნამშობიარები უკლებლივ ყველა მელოგინე.

პროგრამა ითვალისწინებს ლოგინობის 40 დღის განმავლობაში შესაძლო გართულებების აცილებას ან წარმოქმნილი ასეთი გართულებების დიაგნოსტიკას, მკურნალობას (ამბულატორიული, სტაციონარული) მელოგინისათვის სრულიად უფასოდ!

მელოგინის სამშობიაროდან გაწერიდან 40 დღის განმავლობაში

მშობიარობის შემდგომი გართულების შემთხვევაში ,,იმედის კლინიკა“ უზრუნველყოფს:

• ყველა სახის ლაბორატორიული, ექოსკოპიური თუ სხვა სახის სამედიცინო, სადიაგნოსტიკო და პროფილაქტიკური ღონისძიებების განხორციელებას
• საჭიროების მიხედვით მელოგინის ჰოსპიტალიზაციას ან ამბულატორიულ მომსახურებას დროის ნებისმიერ შუალედში

• მკურნალობისათვის ან პროფილაქტიკისათვის აუცილებელი მედიკამენტებისა და სხვა საშუალებების უზრუნველყოფას

,,იმედის კლინიკიდან" გაწერის შემდეგ მელოგინის ჯანმრთელობის მდგომარეობის მონიტორინგისა და ეფექტური მეთვალყურეობის მიზნით კლინიკის საინფორმაციო ცენტრი უზრუნველყოფს მელოგინესთან კონტაქტს, ამისთვის საინფორმაციო ცენტრის თანამშრომლები უკლებლივ ყველა მელოგინეს დაუკავშირდება კლინიკიდან გაწერის მე-15 და 30-ე დღეს

​ალბათ, გაინტერესებთ როდის და როგორ უნდა დადგენთ აღრიცხვაზე ,,იმედის კლინიკის" ორსულ ქალთა კონსულტაციაში, ამისთვის ნახეთ

• ​​ქალთა კონსულტაციაში აღრიცხვაზე დადგომა​ ​

​თუ უკვე გადაწყვიტეთ ჩვენთან აღრიცხვაზე დადგომა, დაგაინტერესებთ პროექტი ,,პირველი ვიზიტი", რომელიც აღრიცხვაზე დადგომასთან ერთად საშუალებას მოგცემთ მიიღოთ სრული ინფორმაცია ორსულობის მართვისა და პატრონაჟის მეთოდების შესახებ; ასევე, გაესაუბრებით სპეციალისტებს და დაათვალიერებთ სამშობიარო ბლოკს, მელოგინეთა და ახალშობილთა განყოფილებას; გაეცანით სრულ ინფორმაციას:

• ​​პირველი ვიზიტი

​ორსულობის დადგომის პარალელურად უამრავი კითხვა გიჩნდებათ; კითხვები ეხება როგორც უშუალოდ ორსულობის, ასევე საორგანიზაციო საკითხებს; სწორედ ამიტომ, თქვენთვის სასარგებლო იქნება ისარგებლოთ ჩვენი გზამკვლევით; ნახეთ:

• მიიღეთ პასუხები თქვენთვის საინტერესო შეკითხვებზე

თუ თქვენთვის საინტერესო თემაზე პასუხი ვერ მიიღეთ, მოგვწერეთ საინფორმაციო ცენტრში და პასუხი უკვე მოგივათ ელ-ფოსტაზე:

• ​შეკითხვის გამოგზავნა

​ორსულობის უსაფრთხოდ მიმდინარეობისთვის და ნაყოფის ოპტიმალური განვითარებისთვის აუცილებელია ორსულის მხრიდან სხვადასხვა ფაქტორების გათვალისწინება და გარკვეული წესების დაცვა; ამ მიმართულებით ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი ფაქტორია სწორი კვება;
მხოლოდ ,,იმედის კლინიკაში" მოქმედებს ორსულის სწორი კვების პროექტი, რომლის ფარგლებში თქვენ მიიღებთ სპეციალისტის სრულ მხარდაჭერას; ნახეთ:

• ორსულის სწორი კვების პროექტი​

ორსულთა უმრავლესობას აღენიშნება გარკვეული ჩივილები: ტკივილი წელის მიდამოში, შეშუპება, წონაში მატება, სიმძიმის შეგრძნება და ა.შ. 
,,იმედის კლინიკაში" მოქმედებს ორსულთა პრენატალური ვარჯიშების პროექტი; აღსანიშნავია, რომ პროექტში მონაწილეობა ჩვენთან აღრიცხვაზე მყოფი ორსულებისთვის სრულიად უფასოა; გაეცანით დამატებით ინფორმაციას:

• ორსულთა პრენატალური ვარჯიშების პროექტი

​ხშირ შემთხვევაში ორსულებს უჭირთ გადაწყვეტილების მიღება და გარკვეული მიზეზებით ფიქრობენ დადგნენ თუ არა აღრიცხვაზე ,,იმედის კლინიკაში"; ნუ იფიქრებთ ბევრს, თუ ასეთი რაიმე მიზეზი გაგაჩნიათ - ისარგებლეთ პროექტით ,,რა გაფერხებთ?" და ,,იმედის კლინიკის" დირექტორი დავით კობეშავიძე გიპასუხებთ შევძლებთ თუ არა თქვენთვის შემაფერხებელი მიზეზის განეიტრალებას; ამის შემდეგ თქვენ სრულიად მშვიდად იქნებით:

• ​პროექტი ,,რა გაფერხებს?"

​დაბოლოს, თქვენ არჩევანს ,,იმედის კლინიკაზე" აკეთებთ ან ფიქრობთ გვენდოთ თუ არა; ასეთ შემთხვევაში კარგი იქნება თუ თქვენ გადაწყვეტილებაში თავიდანვე დარწმუნებული იქნებით; სწორედ ამისთვის, ,,იმედის კლინიკა" ახორციელებს პროექტს ,,დაათვალიერე და დარწმუნდი"; პროექტის ფარგლებში უნდა მობრძანდეთ ჩვენთან, წამოიყვანოთ მეუღლე და ოჯახის წევრები (თქვენი სურვილის მიხედვით), მოუსმინოთ სპეციალისტებს, მიიღოთ სრული ინფორმაცია და დაათვალიეროთ ,,იმედის კლინიკა"

• ​პროექტი ,,დაათვალიერე და დარწმუნდი"

ვაკანსია მედდის პოზიციაზე ,,იმედის კლინიკის" ბავშვთა კრიტიკული მედიცინის დეპარტამენტში -

ძირითადი მოვალეობები:

• საექთნო ჩანაწერების სწორად და დროულად წარმოება
• პაციენტის მომზადება საოპერაციო  და დიაგნოსტიკური მანიპულაციებისთვის
• პროცედურების დროს ასისტირების გაწევა, პროცედურების დამოუკიდებლად ჩატარების უნარი
• პაციენტის მდგომარეობაზე დაკვირვება და შესაბამისი რეაგირების უნარი
• ლაბორატორიული კვლევებისათვის საანალიზო მასალის აღება
• საქმიანობასთან დაკავშირებული სხვადასხვა დავალებების შესრულება

საკვალიფიკაციო მოთხოვნები:

• სავალდებულოა ექთნის დიპლომი
• სამუშაო გამოცდილება მედდის პოზიციაზე
• სასურველია კომპიუტერული საოფისე პროგრამების ცოდნა

დამატებითი მოთხოვნები:

• პასუხისმგებლობის მაღალი გრძნობა
• ორგანიზებულობა,დისციპლინირებულობა
• სტრესულ გარემოში მუშაობის უნარი

დაინტერესებულ კანდიდატებს გთხოვთ თქვენი რეზიუმე გამოგზავნოთ შემდეგ ელექტრონულ მისამართზე: 

imediclinic@gmail.com

სათაურის ველში მიუთითეთ ,,მედდის ვაკანსია"

• რეზიუმეს გამოგზავნის ბოლო ვადა 10 მაისი
• შერჩეული კანდიდატები დაბარებულნი იქნებიან გასაუბრებაზე

​თამბაქოს და მისი ნაწარმის მოხმარება დამოკიდებულების ძალიან ფართოდ გავრცელებული ფორმაა. სამწუხაროდ,  საზოგადოების უდიდესი ნაწილი თამბაქოს მოხმარებას და მისგან გამოწვეულ შესაძლო უარყოფით შედეგებს არასერიოზულად აღიქვამს.

განსაკუთრებით საგანგაშოა მწეველთა  ქალების რიცხვის მატება, რასაც მოწმობს უახლესი კვლევების შედეგები -  მწეველ ქალთა რიცხვი ბოლო პერიოდის განმავლობაში მკვეთად გაიზარდა.

განსაკუთრებულ შეშფოთებას იწვევს თამბაქოს მოხმარების ფაქტი ორსულ ქალთა მიერ.    

თამბაქოს კვამლის ზემოწმედება ემბრიონზე ან ნაყოფზე შეიძლება გამოუსწორებელი შედეგებით დასრულდეს.  

თამბაქოს კვამლის ტოქსიური კომპონენტები ადვილად გადის პლაცენტის ბარიერს. ფერხდება ნაყოფის განვითარებისთვის აუცილებელი ჟანგბადის მიწოდება, რაც აბრკოლებს მის ნორმალურ განვითარებას. ამიტომაა, რომ თამბაქოს მომხმარებელ დედას 200-250გ-ით ნაკლები წონის ახალშობილი ებადება. რაც უფრო მეტ თამბაქოს მოიხმარს ორსული ქალი მით უფრო მცირე მასისაა ახალშობილი. თუ ქალი თამბაქოს მოხმარებაზე, უარს იტყვის ორსულობის ოთხ თვემდე, მაშინ იზრდება შანსი, რონ ახალშობილი ნორმალური წონით დაიბადოს.

თამბაქოს მოხმარება ძირითადი რისკ-ფაქტორია პერინატალური (დაბადებისშემდგომი) სიკვდილიანობისა. გამოთვლებმა აჩვენა, რომ თუ ყველა ორსული ქალი თავს დაანებებს თამბაქოს მოხმარებას, ნაყოფისა და ახალშობილთა სიკვდილიანობა შემცირდება 10%-ით. ერთმანეთისაგან დამოუკიდებელმა გამოკვლევებმა კი აჩვენა, რომ ყოველი მეხუთე მკვდარი ახალშობილი იცოცხლებდა, თუკი მათი დედა არ იქნებოდა მწეველი.

არამწეველებთან შედარებით მწეველ ქალებში 20-50%-ით მაღალია ნაყოფისა და ახალშობილის სიკვდილიანობა.

არსებობს ურთიერთკავშირი მოწეული სიგარეტის რაოდენობასა და სიკვდილიანობის მაჩვენებელს შორის. 

თამბაქოს მომხმარებელ ორსულებს შორის აშკარაა ორულობის და მშობიარობის გართულებები,  

თამბაქოს მომხმარებელი ქალებში ხშირია პლაცენტის წინამდებარეობა. ეს აიხსნება იმით, რომ თამბაქო ხშირად იწვევს სასქესო სფეროს ანთებით დაავადებებს, ხოლო ანთება ხელს უწყობს პლაცენტის წინამდებარეობის ჩამოყალიბებას.

თანამედროვე მონაცემებით პერინატალური სიკვდილიანობის 10%, რომელიც პრაქტიკულად ჯანმრთელ ახალშობილზე მოდის, განპირობებულია დედის მიერ თამბაქოს მოხმარებით.

თამბაქოს მომხმარებლებში ხშირია საშვილოსნოსგარე ორსულობის განვითარების რისკი. გარდა ამისა თამბაქოს მომხმარებელი ქალების მშობიარობა 20 საათზე მეტხანს გრძელდება.

სხვადასხვა გამოკვლევებმა აჩვენეს, რომ თამბაქოს მომხმარებელ ქალებს უქვეითდებათ რეპროდუქციული ფუნქცია. მათ 3-4-ჯერ იზრდება დაორსულების სირთულე, რადგან მათში დაბალია ოვულაციის და განაყოფიერების დონე.

მწეველ და არამწეველ ქალებში ხელოვნური განაყოფიერების შემდეგ გაცილებით ცუდ რეზულტატს ვღებულობთ მწეველებში, ხოლო დაორსულების შემთხვევაში მათში მაინც მაღალია თვითნებური აბორტის მოსალოდნელობა.

თამბაქოს მომხმარებელ ქალებში ორსულობის დროს ეჭვს არ იწვევს თამბაქოს გავლენით ტოქსიკოზების განვითარება. ამის საფუძველს იძლევა ტოქსიკოზების დროს თამბაქოს მომხმარებელთა მაღალი რიცხვი.

თამბაქოს მომხმარებელ ქალებში იზრდება ნორმალურად მიმაგრებული პლაცენტას ნაადრევად აცლის სიხშირე.

თამბაქოს მოხმარებასთან დაკავშირებულია მენსტრუალური ციკლის დარღვევები: დიცმენორია, პრედმენსტრუალური სინდრომი, მეორადი ამენორეა, არარეგულარული მენსტრუაცია.

კლიმაქსი მწეველ ქალებს, როგორც წესი, ეწყებათ 2-3 წლით ადრე ვიდრე არამწეველებს. თამბაქოს მოხმარება მაღლა წევს რისკს იმ დაავადებებისა, რომლებიც დაკავშირებულია ესტროგენების დეფიციტთან.

თამბაქოს კვამლი გავლენას ახდენს ქალის რეპროდუქციულ სისტემაზე. იგი ზიანს აყენებს არა მარტო დედის ჯანმრთელობას, არამედ მოქმედებს ემბრიონზე და ნაყოფზე, რაც ხშირად ახალშობილის სიკვდილის მიზეზი ხდება.  

ამ დროისათვის ბევრი ქალბატონი ორსულობის უკანასკნელ თვეებში იმყოფება და ისიც უნდა ითქვას, რომ ბევრ მათგანს მშობიარობის სერიოზულად ეშინია.

მათ აშინებთ მოსალოდნელი ტკივილი, გაურკვევლობა, მშობიარობის დროს განცდილი შესაძლო მარტოობა და სხვა ფაქტორები. თავის მხრივ, ორსულობა ერთ–ერთი ყველაზე ნათელი პერიოდია ნებისმიერი ქალბატონის ცხოვრებაში. მშობიარობის შიში მათაც აქვთ ვინც პირველად მშობიარობს და მათაც ვინც მეორე ან მესამე ბავშვს აჩენს. თუმცა ეს შიში განსაკუთრებით მძაფრი პირველი ორსულობის დროს არის.

აღნიშნულმა შიშებმა შესაძლოა სერიოზული გართულებები გამოიწვიოს. ეს შეიძლება ჩანასახის განუვითარებლობისა და სხვადასხვა დაავადებების მიზეზი გახდეს. მსგავსი დამოკიდებულება კი გარკვეულწილად აუცილებლად გამოიწვევს გართულებებს მშობიარობის დროს. თუ ქალი შიშს განიცდის, მაშინ მას ამ სიტუაციიდან თავის დაღწევა მარტოს ნამდვილად გაუჭირდება. თავდაპირველად კარგად უნდა დაფიქრდეს და არსებულ ზოგად შიშს კონკრეტული მიზეზი მოუძებნოს. 

ორსულს კარგად უნდა ახსოვდეს, რომ ის რასაც თავად განიცდის, ნაყოფიც ანალოგიურად გრძნობს თავს. ასეთი სერიოზული და მუდმივი შიშის დროს კი ნაყოფი მუდმივად აფორიაქებულია. ასეთი სიტუაცია კი უარყოფით გავლენას იქონიებს მის ნერვულ სისტემაზე. ამ შიშების დაყოფა კი რამდენიმე ეტაპად არის შესაძლებელი. 

პირველ რიგში შიში უცნობი სიტუაციისადმი. ამ ტიპს შესაძლოა ყველაზე გავრცელებული ვუწოდოთ. ამ შემთხვევაში მომავალი დედა ვერავითარ შემთხვევაში ვერ გაარკვევს შიშის მიზეზს. სწავლულების მიერ სრულიად არ არის შესწავლილი თავად მშობიარობის პროცესი, მაგრამ ფეხმძიმეს შეუძლია იმისგან გაიგოს გარკვეული საკითხები, ვისაც უკვე გამოცდილი აქვს აღნიშნული ვითარება. ორსულს შეუძლია იკითხოს ყველაფერი, რაც მშობიარობასთან დაკავშირებით აინტერესებს. 

მეორე ტიპი ტკივილისადმი შიშია. ზოგიერთი ორსულისთვის ყველაზე სუსტი სახის ტკივილიც კი უბრალოდ აუტანელია. ამ შემთხვევაში ორსულს ფსიქოლოგი აუცილებლად დაეხმარება. თუმცა, არაფერი გამოვა, თუ თავად ფეხმძიმე ქალბატონი არ ეცდება თავად შთააგონოს საკუთარ თავს, რომ ეს უბრალო ფობიაა და არა რეალური პრობლემა. ასეთ სიტუაციებში ორსულს ძალიან ეხმარება ოჯახის წევრებთან, საყვარელ ადამიანთან და ახლობლებთან ურთიერთობა. 
თუ ამ ტიპის შიში ვერ დაძლიეთ, გახსოვდეთ, რომ არსებობს მშობიარობის გაუტკივარების მეთოდები, რაც მშობიარობის პროცესს სრულიად უმტკივნეულოს ხდის; გაეცანით მასალას მშობიარობის გაუტკივარება და დარწმუნდებით, რომ თქვენ შიშს საფუძველი არ გააჩნია;

მესამე ტიპის შიშს მარტოობა განეკუთვნება. ახლობელმა ადამიანებმა მაქსიმალურად უნდა შეუწყონ ხელი ორსულს, რომ თავი მარტო არ იგრძნოს. ეს ყველაფერი არის დეპრესიის სერიოზული მიზეზი. ყველაფერთან ერთად ქალი უნდა ცდილობდეს გარშემომყოფებთან ურთიერთობას.

თუ მშობიარობის შიში დაუძლეველია:

• გაანდეთ თქვენი შიში ქალთა კონსულტაციის ექიმს და თქვენ მეანს; მას შეუძლია მყარი და ობიექტური არგუმენტებით დაგაძლევინოთ ეს შიში
• ესაუბრეთ მეუღლეს, ოჯახის წევრებს, ნუ ,,ჩახარშავთ" შიშის გრძნობას თქვენში, ეს კარგს არ მოგიტანთ
• ესაუბრეთ მეგობრებს, რომლებმაც იმშობიარეს და დარწმუნდებით, რომ დროა დაძლიოთ შიში
• გახსოვდეთ, რომ თქვენ ორგანიზმში იმყოფება ცოცხალი არსება - შვილი, რომელსაც უკვე ძალიან უყვარხართ და თქვენ ხართ მისი ერთადერთი იმედი; ნამდვილად გიღირთ, რომ მას მშვიდი გარემო შეუქმნათ

როგორ უნდა წარიმართოს ორსულობა და რას უნდა მიაქციოს ყურადღება წყვილმა?- რა გამოკვლევები უნდა ჩაიტაროს ქალმა დაორსულებამდე?

ორსულობის დაგეგმვისას უნდა ვეცადოთ, რომ გამოვრიცხოთ როგორც გარემოს არასასურველი ზემოქმედება, ასევე გადახრები მშობლების ჯანმრთელობის კუთხით.

ჩასახვა ნორმალურად რომ მოხდეს და ორსულობა გართულებათა გარეშე წარიმართოს, აუცილებელია გამოკვლევების ჩატარება როგორც დაორსულებამდე, ასევე დაორსულების შემდგომაც.

თუ ქალი ბავშვის გაჩენას გადაწყვეტს, ჯერ კიდევ ჩასახვამდე უნდა იზრუნოს პატარას ჯანმრთელობაზე. თავდაპირველად მომავალმა დედამ უნდა მიმართოს გინეკოლოგს – სასურველია, იმ ექიმს, რომელთანაც რეგულარულად გადის კონსულტაციას და რომელიც უფრო უკეთ არის გათვითცნობიერებული ინდივიდუალური პრობლემებისა თუ გადახრების თაობაზე.

ასევე უნდა მიმართოს ექიმს მეუღლემაც. აუცილებელია მომავალი მშობლების ანამნეზის შეკრება, რათა შეფასდეს მათი ჯანმრთელობა და მემკვიდრეობა. ცალკეულ შემთხვევაში შესაძლოა საჭირო გახდეს სხვა სპეციალისტების: თერაპევტის, ნევროლოგის, ოკულისტის, კარდიოლოგის – კონსულტაციაც.

განსაკუთრებული ყურადღება, ცხადია, სჭირდება მომავალ დედას. განვითარების შესაძლო მანკებისა და გადახრების თავიდან ასაცილებლად, გინეკოლოგიურ გასინჯვასთან ერთად, საჭიროა ფარისებრი და სარძევე ჯირკვლების გამოკვლევა, ნაცხის ციტოლოგიური ანალიზი, საეჭვო შემთხვევებში კი ორგანიზმის უფრო გულდასმით შესწავლა. ჩვეულებრივ გამოკვლევას აუცილებლად უნდა დაემატოს ულტრაბგერითი გამოკვლევა. ეს უკანასკნელი უმჯობესია ჩატარდეს კრიტიკული დღეების შემდეგ, მენსტრუალური ციკლის პირველ ფაზაში.

რომელი  ინფექციებია განსაკუთრებით საშიში ნაყოფის განვითარებისთვის?
ზოგიერთი ინფექცია, რომელთა მატარებელიც შეიძლება იყოს როგორც მამა, ასევე დედა, ნაყოფის დაღუპვის ან თანდაყოლილი სიმახინჯის მიზეზად იქცევა. განსაკუთრებით ხშირად გვხვდება შემდეგი გამომწვევები:

• ვირუსები (მარტივი ჰერპესი, ციტომეგალოვირუსი, წითურა, ენტეროვირუსი, B და ჩ ჰეპატიტის ვირუსები, ადენოვირუსი, აივ-ი);
• ბაქტერიები (ქლამიდია, ტრეპონემა, სტრეპტოკოკი, სტაფილოკოკი, კლებსიელა);
• უმარტივესები (ტოქსოპლაზმა, მალარიის პლაზმოდიუმი);
• სოკო კანდიდა (რძიანას გამომწვევი).

არსებობს დედისგან ნაყოფზე ინფექციის გადაცემის ორი ძირითადი გზა: სისხლის საშუალებით პლაცენტიდან და უშუალო კონტაქტისას ქალის ინფიცირებული სასქესო გზებიდან.

განსაკუთრებით საშიშად მიიჩნევა წითურას ვირუსი – ის თითქმის ყოველთვის გადაეცემა ნაყოფს და მძიმე დარღვევებს იწვევს. ხშირად თანდაყოლილი წითურას შედეგია კატარაქტა, სიყრუე და გულის მანკი. ზოგჯერ აღინიშნება დარღვევები სისხლის, ფილტვების მხრივ, ფიზიკური განუვითარებლობა. წითურას ვირუსი გადაეცემა ჰაერწვეთოვანი გზით, ხოლო დაავადების წყაროა დაავადებული ბავშვი, ამიტომ მომავალი დედა უნდა მოერიდოს მსგავს კონტაქტებს.

განსაკუთრებით სახიფათოა ნაყოფისთვის ადრეული ორსულობისას (მე-5 კვირამდე) დასნებოვნება, რადგან ამ დროს თანდაყოლილი სიმახინჯეების განვითარების ალბათობა ყველაზე დიდია. წითურა შესაძლოა სპონტანური აბორტის, მკვდრადშობადობისა და ახალშობილის სიკვდილის მიზეზადაც კი იქცეს. თუ ქალს ბავშვობაში გადატანილი აქვს წითურა ან აცრილია მასზე, პატარას არაფერი ემუქრება – იმუნიტეტი არ დაუშვებს ინფექციის განვითარებას. ყველა სხვა შემთხვევაში კი რაც შეიძლება ადრე უნდა გავიკეთოთ სისხლის ანალიზი წითურას ანტისხეულებზე. ციტომეგალოვირუსი ერთ-ერთი სახიფათო ვირუსთაგანია, რომელიც გადაედება ჰაერწვეთოვანი და სქესობრივი გზით. ორსულობის ადრეულ ვადაზე ინფიცირებისას დიდია ორსულობის შეწყვეტის ან განვითარების ანომალიის ჩამოყალიბების ალბათობა. თუ ინფიცირება უფრო გვიან მოხდა, მოსალოდნელია ჭარბწყლიანობა, ნაადრევი მშობიარობა და ახალშობილის თანდაყოლილი ციტომეგალია. ამ შემთხვევაში ახალშობილს უდიდდება ღვიძლი და ელენთა, ემართება სიყვითლე, ანემია, ცენტრალური ნერვული სისტემის, თვალისა და სმენის მძიმე დარღვევები.

რა საფრთხეს უქადის გრიპის ვირუსი ორსულს?

ამ საფრთხეზე ხშირად საუბრობენ, რადგან გრიპმა მართლაც შეიძლება მძიმე შედეგები გამოიწვიოს. მოსალოდნელია გართულებები თირკმელებზე, გულ-სისხლძარღვთა და იმუნურ სისტემებზე, აბორტი და ნაადრევი მშობიარობა. გარდა ამისა,  გრიპის შემდეგ ორგანიზმი უფრო ადვილად შეიძლება დასნებოვდეს პნევმოკოკური ან სტაფილოკოკური ინფექციით. გრიპის შედეგი შესაძლოა განსაკუთრებით მძიმე იყოს ნაყოფის განვითარების ადრეულ სტადიაზე (მე-12 კვირამდე), როდესაც ყალიბდება მნიშვნელოვანი ორგანოები და სისტემები. აქედან გამომდინარე, აუცილებელია დედის იმუნიტეტის ამაღლებაზე ზრუნვა – გაკაჟება, ვიტამინების მიღება და სრულფასოვანი კვება.

ბაქტერიული ინფექციებიდან ორსულისთვის რომელია განსაკუთრებით საშიში?

ბაქტერიული ინფექციებიდან შედარებით საშიშია ტოქსოპლაზმოზი. ამ ინფექციით დასნებოვნება ხდება ინფიცირებულ ხორცთან ან კატასთან კონტაქტის გზით. თუ ქალმა დაორსულებამდე გადაიტანა ეს ინფექცია, იმუნიტეტი სამუდამოდ დარჩება. საფრთხე ორსულობის ვადასთან ერთად იზრდება. პირველ ტრიმესტრში დასნებოვნებამ შესაძლოა არავითარი გართულება არ გამოიწვიოს. მეორე ტრიმესტრში თანდაყოლილი ტოქსოპლაზმოზის განვითარების რისკი 20%-მდე იზრდება – გამომწვევი გროვდება თავის ტვინში, აზიანებს ნაყოფის თვალებსა და ცენტრალურ ნერვულ სისტემას. ყველაზე ხშირი შედეგებია ქალასშიგა წნევის მომატება, გონებრივი ჩამორჩენილობა, ეპილეფსია და სიბრმავე. მესამე ტრიმესტრში დაავადების განვითარების ალბათობა 50-60%-მდე იზრდება. მიუხედავად ამისა, ტოქსოპლაზმოზი ორსულობის შეწყვეტის აბსოლუტურ ჩვენებად არ მიიჩნევა. თუ ანალიზის შედეგები დამაკმაყოფილებელია, ხოლო ულტრაბგერითი გამოკვლები ორგანულ ცვლილებებს არ ავლენს, შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ ყველაფერი რიგზე იქნება. საფრთხის თავიდან ასაცილებლად ორსული უნდა ერიდოს კატასთან კონტაქტს და თერმულად კარგად დამუშავებული ხორცი მიირთვას. რაც შეეხება კანდიდოზს (რძიანა), მიკოპლაზმოზს, ტრიქომონიაზს, ქლამიდიოზს, – ისინიც საშიშია დედისა და ნაყოფისათვის, რადგან მათი მძიმე მიმდინარეობისას იზრდება სპონტანური აბორტისა და მკვდრადშობადობის რისკი. თანამედროვე მეთოდებით დროული დიაგნოსტიკისა და ადეკვატური მკურნალობის შემთხვევაში მათგან განკურნება შესაძლებელია, ოღონდ აუცილებელია შესაბამისი ანალიზების ჩატარება და ექიმის კონსულტაცია.

​ფიზიოლოგიური მშობიარობა შეიძლება გაუტკივარდეს, როგორც ზოგადი ანესთეზიით (ინტრავენური და ინჰალაციური), აგრეთვე, ეგრეთ წოდებული ეპიდურული ანესთეზიით.

ზოგადი ანესთეზიის დროს საანესთეზიო საშუალება მშობიარის ორგანიზმში შედის ინტრავენურად ან ინჰალაციურად და იწვევს პაციენტის დაძინებას, ამით მიიღწევა გაუტკივარება.
​
აღსანიშნავია, რომ ეს მედიკამენტი გადის ე.წ პლაცენტარულ ბარიერში და ხვდება ნაყოფის სისხლში, რაც თავისთავად მოქმედებს ნაყოფზეც და ახალშობილი შეიძლება დაიბადოს ამა თუ იმ მედიკამენტის ზემოქმედების ქვეშ (მედიკამენტურ დეპრესიაში).

ამისგან განსხვავებით ე.წ  ეპიდურული ანესთეზიის დროს, მშობიარეს არ ძინავს, მაგრამ ტკივილს არ გრძნობს. ეპიდურულ სივრცეში შეყვანილი საანესთეზიო ნივთიერებები არ ახდენენ მოქმედებას ნაყოფზე და ახალშობილი იბადება დეპრესიის გარეშე.

ხშირად პაციენტს აქვს შეკითხვა უსაფრთხოა თუ არა ეპიდურული გაუტკივარება, შეიძლება თუ არა მანიპულაციის დროს დაზიანდეს ზურგის ტვინი?

გიპასუხებთ, რომ ეპიდურული ანესთეზია არის უსაფრთხო როგორც დედისთვის, აგრეთვე ბავშვისთვის. 

ზურგის ტვინის დაზიანება არის გამორიცხული, რადგან ზურგის ტვინი მთავრდება გულმკერდის XII ან წელის I მალის დონეზე, ჩვენ კი პუნქციას ვაკეთებთ წელის II-III, III- IV ან IV-V მალებს შორის, ანუ 8-12 სმ-ის დაშორებით ზურგის ტვინიდან.

​მშობიარობის დროს გაუტკივარება შეიძლება განხორციელდეს როგორც ადგილობრივი, ასევე ზოგადი ანესთეზიის საშუალებით.

ადგილობრივი ანესთეზია

ადგილობრივ ანესთეზიას მიეკუთვნება ინფილტრაციული ანესთეზია, რომელსაც საჭიროების შემთხვევაში ახორციელებს უშუალოდ ექიმი მეან-გინეკოლოგი და აგრეთვე ეპიდურული და სპინალური ანესთეზია, რომლებსაც აკეთებს ექიმი-ანესთეზიოლოგი.

ზოგადი ანესთეზია

ზოგადი ანესთეზია, იმის მიხედვით, რა გზით შედის ორგანიზმში საანესთეზიო ნივთიერება, შეიძლება იყო:

- ინტრავენური, როდესაც მედიკამენტი შედის ვენაში და პაციენტი იძინებს.
- ინჰალაციური, როდესაც ანესთეტიკი ხვდება პაციენტის ორგანიზმში ჩასუნთქვის გზით და აძინებს.
- კომბინირებული, როდესაც საანესთეზიო საშუალება ორგანიზმში ხვდება ერთდროულად რამოდენიმე  გზით
​

საკეისრო კვეთის დროს არსებობს  გაუტკივარების ორი ძირითადი სახე:

- ზოგადი ენდოტრაქეალური ანესთეზია, რომლის დროსაც მშობიარეს ინტრავენურად უკეთდება საანესთეზიო ნივთიერება.
მშობიარე იძინებს, კეთდება ტრაქეის ინტუბაცია, ანუ ტრაქეაში იდგმება ე.წ. ენტოტრაქეალური მილი და პაციენტის სასუნთქი გზების მიერთება ხელოვნური სუნთქვის აპარატთან. პაციენტს უკეთდება სხვადასხვა დანიშნულების მედიკამენტი.
ვინაიდან საანესთეზიო საშუალებები გადიან პლაცენტარულ ბარიერს, არ არის გამორიცხული ახალშობილის დაბადება მედიკამენტური დეპრესიის ქვეშ.

- სპინალური ანესთეზია, რომელიც ტექნიკურად კეთდება დაახლოებით ისევე როგორც ეპიდურული ანესთეზია, მაგრამ გაცილებით წვრილი ნემსით რაც იწვევს გვერდით მოვლენების მინიმუმამდე დაყვანას. სპინალური ანესთეზია უარყოფიდად არ მოქმედებს ბავშვზე.

თავისთავად ნებისმიერი ანესთეზიის დროს შეიძლება მოხდეს გართულება, ამისგან დაზღვეული არავინ არ არის, მაგრამ ჩვენ თუ შევადარებთ სპინალურ და ენდოტრაქეალურ ანესთეზიების დროს შესაძლო გართილების ალბათობას, შეიძლება ითქვას რომ სპინალური ანესთეზია, როგორც აღნიშნულია ლიტერატურაში, 15-ჯერ უფრო უსაფრთხოა ზოგად ენდოტრაქეალურ ანესთეზიასთან შედარებით.


მშობიარობის დროს გაუტკივარება შეიძლება განხორციელდეს როგორც ადგილობრივი, ასევე ზოგადი ანესთეზიის საშუალებით.

ადგილობრივი ანესთეზია

ადგილობრივ ანესთეზიას მიეკუთვნება ინფილტრაციული ანესთეზია, რომელსაც საჭიროების შემთხვევაში ახორციელებს უშუალოდ ექიმი მეან-გინეკოლოგი და აგრეთვე ეპიდურული და სპინალური ანესთეზია, რომლებსაც აკეთებს ექიმი-ანესთეზიოლოგი.

ზოგადი ანესთეზია

ზოგადი ანესთეზია, იმის მიხედვით, რა გზით შედის ორგანიზმში საანესთეზიო ნივთიერება, შეიძლება იყო:

- ინტრავენური, როდესაც მედიკამენტი შედის ვენაში და პაციენტი იძინებს.
- ინჰალაციური, როდესაც ანესთეტიკი ხვდება პაციენტის ორგანიზმში ჩასუნთქვის გზით და აძინებს.
- კომბინირებული, როდესაც საანესთეზიო საშუალება ორგანიზმში ხვდება ერთდროულად რამოდენიმე  გზით

ბავშვი ატყობინებს მომავალ დედიკოს თავის არსებობაზე უკვე ორსულობის პირველი დღეებიდან საკმაო არასასიამოვნო შეგრძნებებით. დღემდე არ არსებობს ტოქსიკოზის მიზეზის ერთიანი ვერსია. უფრო გავრცელებული ვერსია – დედის ორგანიზმში ახალი ჰორმონების გამოჩენა, რომლებიც იწვევენ ტოქსიკოზს.

არსებობს ასევე სხვა მოსაზრებაც: გულისრევის შეგრძნება და ღებინება ჰორმონის დონეს ამცირებს, რომელიც არ არის საჭირო ამ მომენტში ნაყოფის განვითარებისთვის. 

კიდევ ერთი ვერსიის თანახმად, ტოქსიკოზი – ემბრიონის დაცვის ბუნებრივი მექანიზმია, რომელიც იცავს ემბრიონს ბაქტერიებისაგან, შლაკებისაგან და შხამიანი ნივთიერებებისაგან, რომლებიც არის ჩვენს ორგანიზმში.

ტოქსიკოზის გამოვლენას ხელს უწყობენ ქრონიკული დაავადებებიც: კუჭ-ნაწლავის, სტრესი, ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დარღვევა, არასწორი კვება, ხელივნური აბორტი და სხვ.

მაგრამ უნდა ვცადოთ და დავამარცხოთ ტოქსიკოზი. უმჯობესია, თუ წინასწარ დაიწყებთ მომზადებას ორსულობისათვის – გადახვალთ ჯანმრთელ კვებაზე, დაანებებთ თავს სიგარეტს, დაიკლებთ წონაში, გაივლით ქრონიკული დაავადებების მკურნალობის კურს. გამაგრებული ორგანიზმი უკეთესად გადაიტანს “ჰორმონალურ ქარიშხალს”.

მაგრამ, თუ მაინც თქვენ შეგაწუხათ ტოქსიკოზმა, თქვენ არ უნდა დაელოდოთ ამ მოვლენის უსიამოვნებებს, რადგან ტოქსიკოზი არის არც ისე უვნებელი. ღებინებასთან ერთად ორგანიზმიდან გამოიყოფა არა მარტო მავნე ნივთიერებები, არამედ მიკროელემენტები, ვიტამინები, ამინომჟავები, რომლებიც ეხლა ძალიან საჭიროა თქვენთვის და ნაყოფისათვის.

კონტროლის ქვეშ იქონიეთ კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მუშობა. არ დაელოდოთ კუჭის შეკრულობას, პროფილაქტიკისთვის მიირთვით შავი ქლიავი, სალათები, ფაფები, მიუსლი. ამოიღეთ რაციონიდან შოკოლადი, მწნილი, კონსერვები, შებოლილი პროდუქტები, ცხიმიანი საკვები, არომატიზატორები. დალიეთ ბევრი სითხე, ეს დაეხმარება ორგანიზმს გაუწყლოებასთან ბრძოლაში. სასარგებლოა გვირილის ჩაი, მინერალური წყალი, ვაშლის ახალგამოწურული წვენი, ასკილის ნაყენი, თაფლიანი ან ლიმონიანი წყალი.

მიიღეთ ვიტამინების კომპლექსი. აუცილებელია B ჯგუფის ვიტამინები, ფოლის და ასკორბინის მჟავა.

საკვები მიირთვით პატარა ულუფებით და ხშირად.

საკვები უნდა იყოს თბილი.

დილით უზმოზე კარგია 1 ჭიქა თბილი წყალი. გულისრევის შეგრძნების დროს დაგეხმარებათ მარილიანი არაქისი, ორცხობილა, ლიმონი ან მანდარინი, პიტნის ნაყენი. ასევე ტოქსიკოზის დროს დაგეხმარებათ ზომიერი ფიზიკური დატვირთვა: ცურვა, ფიტნესი ორსულებისთვის და ფეხით სიარული.

ეცადეთ ნაკლებად იფიქროთ ტოქსიკოზზე, პოზიტიურად შეხედეთ თქვენ მდგომარეობას. ნუთუ ტოქსიკოზს შეუძლია ხელი შეგიშალოთ იმ სასწაულის აღთქმაში, რაც ხდება თქვენში?

ყურადღება!

არის მდგომარეობები, როცა ტოქსიკოზი მეტყველებს ორგანიზმში სერიოზულ დარღვევებზე და საჭიროებს გადაუდებელ მკურნალობას.

• ხშირი ღებინება, დღეში 7-10-ჯერ

• რამოდენიმე დღის განმავლობაში თქვენ არაფერი არ გიჭამიათ ტოქსიკოზის გამო

• სუსტად გრძნობთ თავს

• არტერიული წნევა მნიშვნელოვნად დაბალია

• პულსი აჩქარებულია

• კანი გამომშრალია

• კარგავთ წონას

თუ თქვენ გაწუხებთ რამელიმე ამ სიმპტომებისგან, დაუყოვნებლივ მიმართეთ ექიმს!

პირველი სამი კვირა ჯერ კიდევ არ არის სრულყოფილი ორსულობა; ამ პერიოდში სწორედ ორსულობის საკითხი წყდება. მას, რა პარადოქსულიც უნდა იყოს, მომავალი დედის ორგანიზმი წყვეტს.

​ორსულობის მესამე კვირას (სამეანო ვადით) მომწიფებული კვერცხუჯრედი სპერმატოზოიდით განაყოფიერდება და მილში საშვილოსნოსკენ მიემართება.

განაყოფიერებიდან 10-12 საათის შემდეგ კვერცხუჯრედი ორად იყოფა. მალე მომავალი მშობლების გენები ერთდება და წარმოქმნის უჯრედს, რომელიც შემდგომ ადამიანად უნდა გადაიქცეს. ამ ეტაპზე მას უკვე შეიძლება ეწოდოს ბავშვი. საოცარია, მაგრამ საშვილოსნოსკენ მიმავალ გზაზე განაყოფიერებული კვერცხუჯრედი ძალიან სწრაფად იყოფა. ორსულობის ამ ვადაზე ქალის ორგანიზმმა შესაძლოა უარყოს განაყოფიერებული კვერცხუჯრედი - ნაყოფის მამისგან მიღებული ცილები დედის ორგანიზმისთვის უცხო აგენტები არიან და შესაძლოა ქალისა და მომავალი ბავშვის იმუნურ სისტემას შორის კონფლიქტი წარმოიშვას. სხვათა შორის, ეს მდგომარეობა ზოგიერთ ქალს მთელი ორსულობის განმავლობაში თან სდევს. ორსულობის მესამე კვირას ემბრიონი  მიემაგრება ბავშვის მისაღებად უკვე მზად მყოფ საშვილოსნოს და იწყება ორსულობის ათვლა. ორი კვირის შემდეგ ქალი იგებს თავის არაჩვეულებრივი მდგომარეობის ამბავს, მანამდე კი ემბრიონი აქტიურად ამრავლებს თავის უჯრედებს და მესამე კვირისთვის უკვე სრულფასოვნად იღებს საკვებს დედის ორგანიზმიდან.

მომავალი დედისთვის ორსულობა იწყება ტესტით, რომლის შედეგსაც მალე ულტრაბგერითი გამოკლევა დაადასტურებს. საშვილოსნოს ღრუს ორსულობის რეგისტრაცია თანამედროვე ვაგინალურ ულტრაბგერით სკანერს შეუძლია ჩასახვიდან 2,5-3 კვირის ვადაზე, რაც შეესაბამება თვიურის გადაცდენას 3-5 დღით. ულტრაბგერითი კვლევით განისაზღვრება ორსულობის ემბრიოლოგიური ვადა - სასქესო უჯრედების შესაძლო შერწყმის დროიდან გასული ხანი, მეანობაში კი მიღებულია ორსულობის ვადის ათვლა უკანასკნელი მენსტრუაციის პირველი დღიდან, რაც ზოგჯერ გაუგებრობას წარმოშობს. ემბრიოლოგიური გესტაციური ასაკის სამეანო ვადასთან შესათანხმებლად საკმარისია პირველს მივუმატოთ 2-2,5 კვირა. ამრიგად, ორსულობის 2,5-3 კვირაზე ბლასტოცისტა ასრულებს საშვილოსნოს კედელში იმპლანტაციის პროცესს და კვლევისთვის მისაწვდომი ხდება. ამ მომენტიდან მას ეწოდება სანაყოფე კვერცხი და გამოიყურება როგორც ექონეგატიური მრგვალი ან წვეთისებრი ფორმის ერთგვაროვანი სითხე, რომელსაც გარს აკრავს 4-5 მმ სისქის გარსი. ემბრიონს და ჩანასახგარე ორგანოებს ჯერ კიდევ მიკროსკოპული აგებულება აქვს და ულტრასონოგრაფიულად არ ჩანს. ამრიგად, ორსულობა უკანასკნელი მენსტრუაციის პირველი დღიდან აითვლება და საშუალოდ 280 დღე, ანუ 10 სამეანო თვე გრძელდება (სამეანო თვის ხანგრძლივობა 28 დღეა, 10 სამეანო თვე უტოლდება 40 კვირას).

პირველ თვეს (ორსულობის 1-4 კვირა) შეიძლება დასაწყისის დასაწყისი ვუწოდოთ. სპერმატოზოიდისა და კვერცხუჯრედის შერწყმისას წარმოიქმნება ჩანასახი, რომლის ზომა 0,12 მმ-ია, მაგრამ მის გენებში უკვე ჩადებულია მემკვიდრეობითი ინფორმაცია: ბიჭუნა იქნება თუ გოგონა, რა ფერის თვალები ექნება, როგორი თმა და ა.შ. განაყოფიერებიდან 4 საათის შემდეგ კვერცხუჯრედი ორად იყოფა, მერე - ისევ ორად და ასე განუწყვეტლივ. 5 დღის შემდეგ უჯრედების გროვა ფალოპის მილებით საშვილოსნოსკენ გადაადგილდება და მის ლორწოვან გარსში იბუდებს. ამ დროს ჩანასახი უკვე ჩანს - ის ქინძისთავისოდენაა. რამდენიმე დღის შემდეგ კი ორსულობის ტესტმა შესაძლოა დაადასტუროს, რომ თქვენს წიაღში პაწია არსება ვითარდება.

მეორე თვე (ორსულობის 5-8 კვირა):

გული ფეთქავს, ემბრიონის სისხლძარღვები დედის სისხლის მიმოქცევაში ერთვება, ხოლო ორსულობის მეხუთე კვირას გული ფეთქვას იწყებს. ულტრასონოგრაფიულად უკვე ჩანს "ემბრიონის პულსაცია" - გულის შეკუმშვები, მაგრამ ეკრანზე თავად გულის გარჩევა ჯერ კიდევ შეუძლებელია. მეშვიდე კვირის ბოლოს ჩანს ფორმირების სტადიაში მყოფი ხერხემალი და თავის ქალა, პაწია წანაზარდები - ბავშვის ხელ-ფეხი. რამდენიმე დღის შემდეგ ჩანასახი თავსაც აამოძრავებს. მეორე თვის ბოლოს ემბრიონში უკვე დევს ინფორმაცია ყველა ორგანოსა და სისტემაზე; გულმკერდი რიტმულად უტოკავს - თითქოს სუნთქავსო; შეუძლია გაიჭიმოს და გაიწელოს. მხნეა, ფოტოგენური, ძალ-ღონით სავსე. ჩანასახის განვითარებაში დიდ როლს ასრულებს მოძრაობა. შეგრძნებები და ამ გზით მიღებული შთაბეჭდილებები ტვინის განვითარებისთვის აუცილებელია. მეორე თვის ბოლოს ბავშვის სიგრძე 2-3,5 სმ-ს აღწევს, წონა - დაახლოებით 10 გრამს. სხეული უკვე ფორმირებულია, აქვს კიდურების ჩანასახები, თავის სიგრძე უტოლდება სხეულისას, მასზე შეინიშება თვალების, ცხვირის, პირის ჩანასახები, ფორმირებას იწყებს სასქესო ორგანოები.

მესამე თვე (9-12 კვირა): პირველი ძლიერი შეგრძნებები

ორსულობის მეათე კვირიდან მოყოლებული, ბავშვმა შეიძლება შეიგრძნოს კანის გაღიზიანება. მისი ღვიძლი იწყებს ნაღვლის გამომუშავებას. მესამე თვის ბოლოსთვის ის უკვე სვამს სანაყოფე წყლებს და კვლავ გამოყოფს მათ. ამ ყლაპვითი მოძრაობებით იგი ფილტვებსა და თირკმელებს ავარჯიშებს. ამ დროს განვითარებას იწყებს დიდი ნახევარსფეროების ქერქი და მოგვიანებით იქცევა ტვინის იმ ნაწილად, რომელიც, როგორც მიაჩნიათ, განსაზღვრავს ადამიანის პიროვნებას. პაწია უკვე მონაწილეობს დედის ცხოვრებაში. გრძნობს მის ემოციებს - მღელვარებას, ბედნიერებას, რეაგირებს სტრესზე. როდესაც დედიკოს ეშინია, სისხლში გამოიყოფა ჰორმონი ადრენალინი, რომელიც პაწიას გულისცემას ახშირებს. მესამე თვის ბოლოს ნაყოფის სიგრძე აღწევს 7-9 სმ-ს, წონა - 50 გრამს. თავი დიდია, შეინიშნება განსხვავება გარეთა სასქესო ორგანოების აგებულებაში, კიდურები მოძრაობს, ჩანს ხელისა და ფეხის თითები, ჩონჩხის ხრტილების ჩანასახში ვლინდება გაძვალების პირველი წერტილები.

მეოთხე თვე (13-16 კვირა): მკვირცხლი მოძრაობები

დედის წიაღში უკვე სიცოცხლე ჩქეფს. ნერვული გზები იმდენადაა განვითარებული, რომ ბავშვს შეუძლია, იმოძრაოს, იბრუნოს, ილივლივოს სანაყოფე წყლებში. მას ჯერჯერობით საკმარისი ადგილი აქვს და თითქმის არ ეხება საშვილოსნოს კედლებს. მიუხედავად ამისა, ზოგიერთი დედა მსუბუქ ბიძგებს მე-15 კვირიდანვე გრძნობს. ჯერ კიდევ დახუჭული ქუთუთოების ქვეშ ნელა მოძრაობს თვალის კაკლები. მეოთხე თვის ბოლოს ბავშვის სიგრძე 13,5-16 სმ-ს აღწევს, წონა - 120-250 გრამს. ყალიბდება სახე, ხდება ქალას გაძვალება, ძირითადად სრულდება კუნთოვანი სისტემის ფორმირება, კიდურების მოძრაობა უფრო აქტიურია, მაგრამ დედა ჯერ ვერ აღიქვამს. მკაფიოდ ჩანს ნაყოფის სქესი.

მეხუთე თვე (17-20 კვირა): პაწია გურმანი

ამიერიდან ბავშვი უნდა გაიზარდოს და ავარჯიშოს ორგანოები. ორსულობის მე-20 კვირისთვის ბავშვს პირში უფრო მეტი გემოვნებითი წანაზარდი აქვს, ვიდრე დაბადებისას ექნება. მას მოსწონს ტკბილი. მკვლევრებმა შეამჩნიეს, რომ ნაყოფი მეტი ხალისით ეწაფება სანაყოფე წყლებს, თუ ისინი გამდიდრებულია შაქრიანი ხსნარით. მეხუთე თვის ბოლოს ბავშვის სიგრძე აღწევს 18,5-25 სმ-ს, წონა - 280-400 გრამს. კანი წითელია, ღინღლით დაფარული. ცხიმის ჯირკვლები იწყებს ცხიმოვანი ნივთიერების გამოყოფას, რომელშიც ერევა ეპიდერმისის ქერცლი და წარმოქმნის ხაჭოსებრ საცხს. ნაწლავებში წარმოიქმნება მეკონიუმი. დედა გრძნობს ნაყოფის მოძრაობას. ორსულის მუცლის აუსკულტაციისას შეიძლება გავიგონოთ ნაყოფის გულისცემა.

მეექვსე თვე (21-24 კვირა): პირველი სლოკინი

თუ ბედმა გაგიღიმათ, მეოცე კვირისთვის ეკრანზე დაინახავთ, როგორ წოვს თქვენი პაწია ცერა თითს ან ეთამაშება ჭიპლარს - ამ დროს მას უკვე განვითარებული აქვს ტაცების რეფლექსი. ბავშვს აინტერესებს თავისი სხეული, ხელს ისვამს სახეზე, ეხება ხელებსა და ფეხებს, მოძრაობა გაცილებით სწრაფი უხდება. ბავშვს შეუძლია ტკივილის აღქმაც, ხოლო თუ სანაყოფე წყლები გადაყლაპა, სლოკინს აწყებინებს. ეს შესაძლოა იგრძნოთ მუცლის წინა კედელზე მსუბუქი ბიძგებით. მეექვსე თვის ბოლოს ბავშვის სიგრძე 25-30 სმ-ს აღწევს, წონა - 600-700 გრამს. მოძრაობს უფრო ენერგიულად. ამ ვადაზე ნაყოფი შეიძლება დაიბადოს ცოცხალი, გააკეთოს სუნთქვითი მოძრაობები, მაგრამ მალევე იღუპება.

მეშვიდე თვე (25-28 კვირა): ცნობისმოყვარეობა

თანდათანობით ბავშვი თავის "ანტენებს" გარე სამყაროსკენ მიმართავს. იგი აღიქვამს ყველაფერს, რაც მის გარშემო ხდება: ქუჩის ხმაურს, ადამიანების ხმას, მუსიკას. უკვე აქვს თავისი მისწრაფებებიც, მაგალითად, მოსწონს კლასიკური მუსიკა. ბავშვის თვალები ნერვული გზებით უკვე უერთდება თავის ტვინის შესაბამის უბნებს. 26-ე კვირას ბავშვი პირველად ახელს თვალებს. მის სამყოფლამდე სინათლის 1% თუ აღწევს, მაგრამ ის ძალიან მგრძნობიარეა სინათლის მიმართ და ცნობისმოყვარედ მიაპყრობს მზერას სინათლის წყაროს. მეშვიდე თვის ბოლოს ბავშვის სიგრძე 32-37 სმ-ს აღწევს, წონა - 1000-1500 გრამს. კანქვეშა ცხიმი სუსტადაა განვითარებული, კანი დანაოჭებულია, მთელი სხეული დაფარულია ხაჭოსებრი საცხით და ღინღლით. ყურისა და ცხვირის ნიჟარები რბილია, ფრჩხილები თითებს ბოლომდე ვერ ფარავს. ბიჭუნების სათესლე ჯირკვლები ჯერ არ ჩამოსულა სათესლე პარკში, გოგონებს დიდი სასირცხო ბაგეები ვერ უფარავს მცირეს. ნაყოფი იბადება ცოცხალი, სუნთქავს, მაგრამ ნაკლებად სიცოცხლიუნარიანია. მიუხედავად ამისა, ძალიან კარგი მოვლის პირობებში შეიძლება გადარჩეს. დაბადებული ბავშვი აქტიურად ამოძრავებს კიდურებს, გამოსცემს სუსტ ხმას.

მერვე თვე (29-30 კვირა): ნაზი გრძნობები 

თუ ბავშვი ამ ვადაზე დაიბადა, მისი გადარჩენა შესაძლებელია. სხვათა შორის, ცხოვრების ადრეული სტარტი საკმაოდ რთული სიტუაციაა. ფილტვების მომწიფება ჯერ არ დასრულებულა, ბავშვი მეტისმეტად მგრძნობიარეა ინფექციებისადმი, სჭირდება ხელოვნური კვება. ამ დროს ნაყოფს კანი დაფარული აქვს თხელი ღინღლით და ხაჭოსებრი საცხით; აქტიურია, გარედან შეხებაზე რეაგირებს, გრძნობს, როდესაც ხელს ნაზად იდებთ მუცელზე, ანდა თითებით ოდნავ აწვებით. შესაძლოა "გიპასუხოთ" კიდეც ბიძგებით, ან მიეკრას იმ ადგილს, სადაც ხელს მივადებთ. მერვე თვის ბოლოს ბავშვის სიგრძე 40-42 სმ-ს აღწევს, წონა - 1500-2000 გრამს. ამ დროს ბავშვი სიცოცხლისუნარიანი იბადება, მაგრამ განსაკუთრებულ მოვლას მოითხოვს.

მეცხრე თვე (33-36 კვირა): უკანასკნელი ვარჯიში სტარტის წინ

ბავშვი "ნამდვილი" ცხოვრებისთვის ემზადება. მუცელში თავს უკვე ვიწროდ გრძნობს, მოძრაობა უჭირს. ახლა იგი ყოველდღიურად სვამს 3 ლიტრამდე სანაყოფე წყლებს და ასე ავარჯიშებს კუჭს, ნაწლავებს და შარდის ბუშტს. ხშირად წოვს ცერს, იქნევს ხელ-ფეხს, ეხახუნება საშვილოსნოს კედლებს, სულ უფრო ხშირად ახელს თვალებს. მეცხრე თვის ბოლოს ბავშვის სიგრძე დაახლოებით 46-48 სმ-ია, წონა - 2500-3000 გრამი. კანქვეშა ცხიმოვანი შრე სქელდება. კანი გლუვია, ვარდისფერი, სხეულზე ღინღლი იკლებს, თავზე თმა იზრდება. ამ ვადაზე დაბადებული ნაყოფი სიცოცხლისუნარიანია, ხმამაღლა ყვირის, ახელს თვალებს, კარგად აქვს განვითარებული წოვის რეფლექსი.

მეათე თვე (37-40 კვირა): გამარჯობა, მე მოვედი!

მშობიარობის შემდეგ ტემპერატურის მკვეთრ ცვლილებას რომ შეეგუოს, ბავშვს სჭირდება ცხიმოვანი შრე, რომელსაც იგი მულცად ყოფნის ბოლო თვეებში აგროვებს. ყველა ორგანო მზადაა, მათ შორის - თავის ტვინიც, რომლის ასობით მილიარდ უჯრედს ინფორმაციული "საზრდო" სწყურია. სხვათა შორის, მეხსიერება დედის მუცელშივე ირთვება - მკვლევრებმა დაადგინეს, რომ 36-37-ე კვირას ნაყოფს შეუძლია, ბგერების, სულ ცოტა, 24-საათიანი თანამიმდევრობა დაიხსომოს. 40 კვირის შემდეგ ბავშვი თავის სამყოფელს ტოვებს. უმწიფრობის ნიშნები ქრება (წესისამებრ, ნაყოფი სიმწიფეს აღწევს მეათე თვის ბოლოს, დროული მშობიარობის ვადისთვის). ამიერიდან მას უკვე გამოადგება ყველაფერი, რასაც სწავლობდა: იგი ტკბება დედის ხმით, მიირთმევს მის რძეს და ხარობს სიცოცხლით.

ფარისებრ ჯირკვალს ხშირად გონიერ ჯირკვალსაც უწოდებენ, ვინაიდან მისი ჰორმონები, პირველ ყოვლისა, ინტელექტუალურ სფეროზე ახდენს გავლენას. ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებებს ქალები 5-7-ჯერ უფრო ხშირად უჩივიან, ვიდრე მამაკაცები. ეს სნეულებები ქალებს უმთავრესად შვილოსნობის ასაკში ემართებათ. ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებებისადმი უფრო მეტად არიან მიდრეკილნი ის ორსულები, რომელთაც ანამნეზშიც აღენიშნებათ ამ ორგანოს ესა თუ ის პათოლოგია.

რატომ უვითარდებათ ორსულებს იოდის დეფიციტი?
​
იოდის დეფიციტს მრავალი მიზეზი აქვს. ორსულობისას ამ მიკროელემენტის უკმარისობა უმთავრესად არასათანადო კვების ბრალია. ადამიანისთვის იოდის ძირითადი წყარო წყალი და საკვებია. ორსულობისას ამ ელემენტზე ორგანიზმის მოთხოვნა იმატებს, ამიტომ იოდის ის ოდენობა, რომელსაც ქალი დაორსულებამდე იღებდა საკვებთან ერთად, ორსულობის პერიოდში შესაძლოა საკმარისი აღარ აღმოჩნდეს. ორსულობისას ქალების უმრავლესობას იოდის დეფიციტი უვითარდება, მაგრამ ზოგიერთის ორგანიზმი ეგუება ამ მდგომარეობას და ნაყოფის განვითარებისთვის ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონების ნორმალურ კონცენტრაციას უზრუნველყოფს. ნაყოფის ფარისებრი ჯირკვალი ჰორმონების გამომუშა-ვებას გაცილებით გვიან, ნერვული სისტემის პირველადი ჩამოყალიბებისას იწყებს, ამისთვის კი სწორედ ხსენებული ჰორმონებია საჭირო, ამიტომ ბავშვის ნორმალური განვითარება მთლიანად დედის ფარისებრი ჯირკვლის მიერ გამომუშავებულ ჰორმონებზეა დამოკიდებული.

როდესაც ორსულობა ფიზიოლოგიურად მიმდინარეობს, ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქცია ძლიერდება და თირეოიდული ჰორმონების წარმოქმნა იმატებს. ამ დროს ორგანიზმი ჩვეულებრივზე ერთნახევარჯერ მეტ - 300 მკგ-მდე იოდს ითხოვს. ელემენტის უკმარისობა განსაკუთრებით გამოხატულია ორსულობის პირველ ნახევარში, როდესაც ნაყოფის ფარისებრი ჯირკვალი ჯერ კიდევ არ ფუნქციონირებს. ორსუ-ლობის მე-14-16 კვირიდან ნაყოფის ფარისებრი ჯირკვალი ამოქმედდება, ხოლო მშობიარობის დრო-ისთვის მისი ჰიპოფიზ-ფარისებრი ჯირკვლის სისტემა მთლიანად ჩამოყალიბებული და ფუნქციურად აქტიურია.

ორსულობა ნორმალურად რომ წარიმართოს, აუცილებელია ქალის ორგანიზმის საკვები ნივთიერებებით, ვიტამინებითა და მინერალებით ადეკვატური მომარაგება. იოდი ორგანიზმისთვის სასიცოცხლოდ აუცილებელი ერთ-ერთი მიკროელემენტია. მეტადრე მნიშვნელოვანია ის ორსულობისას, როცა ქალის ორგანიზმს ორის ნაცვლად უხდება მუშაობა. პრაქტიკულად ჯანმრთელი ქალი ორსულობისას იოდის დეფიციტის მიმართ განსაკუთრებით მგრძნობიარე ხდება. როდესაც ფარისებრი ჯირკვალი საჭიროზე ნაკლებ იოდს იღებს, ეს მისი ფუნქციის დაქვეითებით და/ან გადიდებით ვლინდება. მაგრამ ასეთი დაავადება, წესისამებრ, ადვილად ექვემდებარება დიაგნოსტიკასა და მკურნალობას და სერიოზულ პრობლემებს არ იწვევს. იოდის ფარული დეფიციტი ენდემურ ჩიყვზე გაცილებით ხშირად გვხვდება და უფრო რთულად ექვემდებარება მკურნალობას. იოდის სწორედ ასეთი უკმარისობაა განსაკუთრებით საშიში დედისა და ნაყოფისთვის. ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებებისადმი უფრო მეტად არიან მიდრეკილნი ის ორსულები, რომელთაც ანამნეზშიც აღენიშნებათ ამ ორგანოს ესა თუ ის პათოლოგია.

ბავშვის ორგანიზმი იოდის დეფიციტის მიმართ განსაკუთრებით მგრძნობიარეა. ნაყოფს, მოზრდილი ადამიანისგან განსხვავებით, არ შეუძლია, შეეგუოს იოდის დეფიციტს, ამიტომ უმნიშვნელო უკმარისობამაც კი შესაძლოა მეტად მძიმე დარღვევებს დაუდოს სათავე. ნაყოფის ჩამოყალიბებისთვის ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონებს დიდი მნიშვნელობა აქვს. მუცლადყოფნის პერიოდში ეს ჰორმონები პრაქტიკულად ყველა ორგანოსა და სისტემის ჩამოყალიბებასა თუ მომწიფებას აკონტროლებს. ისინი გავლენას ახდენს ფილტვის ქსოვილის, თავის ტვინის, ძვალსახსროვანი სისტემის განვითარებაზე, თავის ტვინის ფორმირებასა და ცენტრალური ნერვული სისტემის ჩამოყალიბებაზე. ჩონჩხისა და ხრტილოვანი ქსოვილის ზრდა პირდაპირ უკავშირდება ბავშვის ორგანიზმის იოდით მომარაგებას. ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონები ასტიმულირებს ძვლის წარმოქმნას, აჩქარებს ძვლებში მინერალების (უმთავრესად - კალციუმისა და ფოსფორის) ჩალაგებას. ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონები გავლენას ახდენს ცილის სინთეზზე, უჯრედების ზრდაზე, ააქტიურებს ქსოვილთა სუნთქვას, ხელს უწყობს ნაყოფის განვითრებას, აძლიერებს მეტაბოლიზმს - ზრდის მოთხოვნილებას ფერმენტებსა და ვიტამინებზე.

იოდის დეფიციტი შესაძლოა სპონტანური აბორტის ან ნაყოფის განვითარების შეფერხების (გაყინული ორსულობის) მიზეზად იქცეს. გარდა ამისა, იოდის დეფიციტი ზრდის ორსულობისა და მშობიარობის გართულებათა ალბათობას. თუ ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითებას ადეკვატურად არ ვუმკურნალეთ, მოსალოდნელია ანემია, პლაცენტის უკმარისობა, ჰიპერტენზია, გესტოზი, ეკლამფსია, ახალშობილი კი შეიძლება თანდაყოლილი მანკით ან ჰიპოთირეოზით დაიბადოს. არც მკვდრად შობაა გამორიცხული. ძუძუს წოვების პერიოდში იოდდეფიციტმა შესაძლოა ლაქტაციის შემცირება ან შეწყვეტა გამოიწვიოს.
რა ნიშნებით ვლინდება ახალშობილებში ფარისებრი ჯირკვლის უკმარისობა?
ცნობილია, რომ იოდის დეფიციტის ფონზე (თუნდაც კლინიკური გამოვლინების გარეშე) ბავშვები ფსიქომოტორული შეფერხებით (ფსიქიკური და ფიზიკური ჩამორჩენილობით) იბადებიან. ბავშვის ფსიქომოტორული ჩამორჩენილობის განსაკუთრებულ ფორმას წარმოადგენს კრეტინიზმი, რომელსაც ახასიათებს გონებრივი და ფიზიკური განვითარების ღრმა და შეუქცევადი დარღვევები. ასეთ ბავშვებს ახასიათებთ გამოხატული ჭკუასუსტობა, ფიზიკური ჩამორჩენილობა, განვითარების სხვადასხვა მანკი.

ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დაქვეითებისას აუცილებელია ჩანაცვლებითი თერაპია თირეოიდული პრეპარატების (ეუთიროქსის, L-თიროქსინის) ადეკვატური დოზებით. თირეოიდული პრეპარატები ნაყოფისთვის საშიში არ არის. თუ დედას ორსულობამდეც ჰქონდა ფარისებრი ჯირკვლის უკმარისობა, ჰორმონებით მკურნალობა ექიმის მეთვალყურეობით მთელი ორსულობის განმავლობაში გრძელდება. კურსის შეწყვეტა არამც და არამც არ შეიძლება - ჰიპოთირეოზმა შესაძლოა გამოიწვიოს ნაყოფის სიკვდილი, განვითარების მანკი, გონებრივი ჩამორჩენილობა, მიქსედემა, კრეტინიზმი. 
მკურნალობა ტარდება თირეოიდული პრეპარატებით, იოდის პრეპარატებით (იოდიდით, იოდომარინით) ან კომბინირებულად.

ნაყოფის ნერვული სისტემის ფორმირება ორსულობის მე-3-4 კვირას იწყება - იმ დროს, როდესაც ქალმა შესაძლოა არც კი იცოდეს, რომ ორსულად არის. ამიტომ იოდდეფიციტის პროფილაქტიკა სასურველია დავიწყოთ დაორსულებამდე, მისი დაგეგმვისას. იოდის მიღება უნდა გაგრძელდეს მთელი ორსულობის განმავლებაში და ძუძუთი კვების დროს.

დიეტით იოდის დეფიციტის კომპენსირება პრაქტიკულად შეუძლებელია. საკვები პროდუქტების უმეტესობა ძალიან ცოტა იოდს შეიცავს. თანაც დიეტა ვერ უზრუნველყოფს ორგანიზმში იოდის თანაბარ გადანაწილებას. არსებობს მრავალი პრეპარატი, რომლებსაც ორსულთა ვიტამინურ-მინერალური უკმარისობის პროფილაქტიკისთვის იყენებენ, მაგრამ იოდის დეფიციტის პროფილაქტიკისთვის უმჯობესია გამოყენებული იქნეს მედიკამენტები იოდის დოზირებული შემცველობით - ისინი საშუალებას გვაძლევს, ზუსტად ვაკონტროლოთ ორსულის ორგანიზმში იოდის ოდენობა.

გახსოვდეთ: იოდის პრეპარატებით თვითმკურნალობა და თვითპროფილაქტიკა კატეგორიულად იკრძალება. ამ პრეპარატების არასწორმა მიღებამ შესაძლოა ვერაფერი უშველოს იოდდეფიციტის პრობლემას, მეტიც - ფარისებრი ჯირკვლის ფუნქციის დარღვევის მიზეზად იქცეს. გარდა ამისა, იოდის პრეპარატების მიღებამდე უნდა დააზუსტოთ, როგორ მუშაობს ფარისებრი ჯირკვალი. იოდშემცველი საშუალებების მიღება უკუნაჩვენებია ფარისებრი ჯირკვლის მომატებული აქტივობისას. 
​
თუ ფარისებრი ჯირკვლის დაავადება გაქვთ, ეს აუცილებლად უნდა აცნობოთ მეანსა და პედიატრს.
მშობიარობის შემდეგ 6-9 თვის განმავლობაში, ყოველ 2-3 თვეში ერთხელ, უნდა გაიზომოთ სისხლში თირეოიდული (ფარისებრი ჯირკვლის) ჰორმონების შემცველობა.

სასქესო ორგანოებიდან გამონადენი ერთ-ერთი ყველაზე ხშირი ჩივილია, რომლის გამოც ქალები იძულებული ხდებიან, გინეკოლოგს მიმართონ. როდის არის ის ფიზიოლოგიური და როდის - პათოლოგიური?

სასქესო ორგანოებიდან მცირე რაოდენობის გამონადენი ყველა ასაკის ქალისთვის ჩვეული მოვლენაა. გამონადენის რაოდენობა დამოკიდებულია საშოში ამა თუ იმ მიკროორგანიზმის სიჭარბეზე. ქალის სასქესო ორგანოებიდან გამონადენი ნორმალურია, თუ მისი რაოდენობა დღე-ღამეში არ აღემატება 2 მლ-ს, არის ლორწოვანი კონსისტენციისა, უფერული ან რძისფერი, ავლენს მჟავა რეაქციას და არ აქვს უსიამოვნო სუნი. ნორმალური გამონადენი ქალს განსაკუთრებულ დისკომფორტს არ უქმნის. არსებობს ფაქტორები, რომლებიც გამონადენის რაოდენობას ზრდის, კერძოდ:

• სტრესი;
• ორსულობა;
• სქესობრივი აგზნება;
• ორალური და საშოსშიდა კონტრაცეპტივების გამოყენება;
• ოვულაცია (საკვერცხიდან კვერცხუჯრედის გამოთავისუფლება).

დაახლოებით 1 თვემდე ასაკის ახალშობილებში გამონადენის არსებობას განაპირობებს დედის ესტროგენები. ამის შემდეგ, 1 თვიდან 9-10 წლამდე, დგება ფიზიოლოგიური მოსვენების პერიოდი. ეს ის დროა, როდესაც გოგონას ორგანიზმში მენსტრუალური ფუნქცია ჯერ არ არის ჩამოყალიბებული, საკვერცხეებში კვერცხუჯრედები არ იზრდება და არ მწიფდება, ქალური ჰორმონები მცირე რაოდენობით გამომუშავდება და ორგანიზმზე მათი ზემოქმედება მინიმალურია. სქესობრივი მომწიფების შემდეგ, პირველი მენსტრუაციის (მენარქეს) წინ, გოგონას ორგანიზმში იმატებს ესტროგენების დონე და საშოდან ჩნდება გამონადენი, რომელიც კონსისტენციითა და ფერით ბრინჯის ნახარშს მოგვაგონებს. სქესობრივი მომწიფების დაწყების შემდეგ გამონადენი იღებს ციკლურ ხასიათს და მენსტრუაცია რეგულარული ხდება. მოწიფული ქალის საშოდან გამონადენის ოდენობა დამოკიდებულია ჰორმონულ ფონსა და მენსტრუაციული ციკლის ფაზაზე. ციკლის შუაში გამოიყოფა ჭარბი და წევადი ლორწოვანი გამონადენი, რომელიც კვერცხის ცილას მოგვაგონებს. ამის მიზეზია ესტროგენების მაქსიმალური პროდუქცია, რაც ოვულაციაზე მიუთითებს. მეორე ფაზაში გამონადენი იღებს მოთეთრო ელფერს, კრემისებრ კონსისტენციას, მომჟავო სუნს. მენსტრუალური ციკლის შემდეგ გამონადენის რაოდენობა მინიმალურია.

 ქალის ჯანმრთელობა მისი შვილების ჯანმრთელობის საფუძველია. ჯანმრთელ ქალს არ უნდა აწუხებდეს ქავილი, წვა, არ უნდა ჰქონდეს ისეთი გამონადენი, რომელიც მენსტრუალური ციკლის ფაზისთვის დამახასიათებელი არ არის. თუ შეამჩნიეთ უჩვეულო გამონადენი საშოდან, მის შეწყვეტამდე აუცილებლად მიმართეთ ექიმს. საქმე ის არის, რომ დაავადება თავისით არ იკურნება, თუნდაც გამონადენი ალაგდეს. საეჭვო ნიშნებია ძლიერი ქავილი საშოს მიდამოში, გამონადენი არის ხაჭოსებრი, მოყვითალო ან მწვანე, თევზის ან საფუვრის მკვეთრი სუნი, წყლულები, ბუშტუკები და სხვა სახის გამონაყარი საშოს ირგვლივ ან შორისის მიდამოში, ტკივილი სქესობრივი აქტის ან შარდვის დროს.

პათოლოგიური გამონადენი ახასიათებს კანდიდოზს, გარდნერელოზს (ბაქტერიული ვაგინოზი), ტრიქომონიაზს, გონორეას, ქლამიდიოზს და სხვა. ინფიცირება შესაძლებელია არა მარტო ნებისმიერი (ვაგინალური, ანალური, ორალური) გზით განხორციელებული სქესობრივი აქტის დროს, არამედ აქტის გარეშეც, სასქესო ორგანოებთან შეხებითაც კი, განურჩევლად პარტნიორისა (როგორც შემთხვევით პარტნიორთან, ასევე ცოლქმრული ურთიერთობის დროს). ასე რომ, ყველას, ვინც სქესობრივ ცხოვრებას ეწევა, ემუქრება სქესობრივად გადამდები ინფექციებით დასნებოვნების რისკი. კოლპიტისთვის (საშოს ანთება) დამახასიათებელია საშოს მიკროფლორის ცვლილებები. რძემჟავა ბაქტერიები იღუპება, მათ ადგილს იკავებს სოკო, ტრიქომონა, გარდნერელა, ნაწლავის ჩხირი და სხვა. ამა თუ იმ მიკრობის უპირატესი სიჭარბისას ვითარდება საშოს ანთების სხვადასხვა ვარიანტი. გარდა ამისა, კოლპიტისთვის დამახასიათებელია საშოდან გამონადენის გაძლიერება, რომელმაც შესაძლოა მიიღოს მოთეთრო, მორუხო, მომწვანო ფერი და უსიამოვნო სუნი.

ამ დაავადებას ასევე თან სდევს გარეთა სასქესო ორგანოების ქავილი და საშოს წვა. საშოს ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ინფექციაა სოკოვანი დაავადება. საშოს ტიპური სოკოვანი დაზიანებისას გამონადენი თეთრი, სქელი და ხაჭოსებრია. ხშირად თან სდევს ძლიერი ქავილი. ზოგჯერ ეს დაავადება ვითარდება ანტიბიოტიკების ხანგრძლივი, უკონტროლო მიღებისას, ასევე - შაქრიანი დიაბეტის, სისტემური დისბაქტერიოზისა და ნებისმიერი იმ მდგომარეობის დროს, რომელიც იმუნიტეტის დაქვეითებას იწვევს. გამონადენის გავრცელებული მიზეზია აგრეთვე ბაქტერიული ინფექციები - გარდნერელა, ქლამიდიოზი და გონორეა. ამ დროს ჩნდება მოყვითალო გამონადენი, რომელსაც ხშირად თევზის სუნი აქვს, შეიგრძნობა ქავილი, წვა. წყლისებრი, ქაფიანი, მომწვანო ფერის გამონადენი შესაძლოა იყოს ტრიქომონული ვაგინიტის (კოლპიტი) ნიშანი.

 თუ შეამჩნევთ რომელიმე ზემოხსენებულ სიმპტომს:

დაუყოვნებლივ მოგვმართეთ, რათა დაისვას დიაგნოზი და დროულად დაიწყოს მკურნალობა. ასეთი დაავადებების უმრავლესობა დროულ და სწორ მკურნალობას ადვილად ემორჩილება. კვალიფიციური ექიმი-გინეკოლოგი ჩაგიტარებთ გამოკვლევებს ინფექციის დასადგენად და შესატყვისი მკურნალობის დასანიშნად. აუცილებელია საშოს ნაცხის ბაქტერიოსკოპიული და ბაქტერიოლოგიური გამოკვლევა, რაც საშუალებას მოგვცემს, განვსაზღვროთ დაავადების გამომწვევი და პაციენტს შესაბამისად ვუმკურნალოთ.

მნიშვნელოვანია არა მარტო სწორი მკურნალობა, არამედ მისი ბოლომდე მიყვანაც. არ იქონიოთ სქესობრივი კონტაქტი, ვიდრე მკურნალობას არ დაასრულებთ და დაავადების ყველა ნიშანი არ გაქრება. წინააღმდეგ შემთხვევაში დაინფიცირდება თქვენი სქესობრივი პარტნიორი, მისგან კი შესაძლოა რამდენიმე ხნის შემდეგ ხელახლა დაინფიცირდეთ. თუ ვერ შეძლებთ სქესობრივი კონტაქტისთვის თავის არიდებას, გამოიყენეთ პრეზერვატივი.

დაეხმარეთ თქვენს სქესობრივ პარტნიორს მკურნალობაში, დაარწმუნეთ იგი ექიმთან მისვლისა და მკურნალობის აუცილებლობაში. თუ თქვენ იმკურნალეთ, პარტნიორმა კი არა, შესაძლოა, მისგან ხელმეორედ დაინფიცირდეთ.

განმეორებით მიმართეთ ექიმს, რათა დარწმუნდეთ, რომ განიკურნეთ.

განსაკუთრებით საშიშია თვითმკურნალობა.

მკურნალობის დაგვიანებისა და არასწორად ჩატარების შემთხვევაში შესაძლოა ჯანმრთელობას სერიოზული ზიანი მიადგეს. არანამკურნალევი ანთებითი დაავადებები ხელს უწყობს ისეთ გართულებათა ჩამოყალიბებას, როგორიც არის მენჯის ღრუს ორგანოების ქრონიკული ანთება, საშვილოსნოს ყელის კიბო, სასქესო ორგანოების სხვა სიმსივნეები, უნაყოფობა, საშვილოსნოს გარე ორსულობა.

 სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციებისგან თავის დაზღვევის ერთადერთი საიმედო გზა უსაფრთხო სექსია. ერიდეთ შემთხვევით სქესობრივ კავშირებს, ასევე - ალკოჰოლს, ნარკოტიკებს. მათი მიღება ადუნებს თვითკონტროლს და აადვილებს სგგდ-ის გავრცელებას.

 გამონადენი ხშირად გვხვდება მწვავე ენდომეტრიტის დროს. ენდომეტრიტი საშვილოსნოს ლორწოვანი გარსის ანთებაა. მის ჩამოყალიბებას ხელს უწყობს გართულებული აბორტი, გართულებული მშობიარობა, საშვილოსნოს სადიაგნოსტიკო გამოფხეკა, ჰისტეროსალპინგოგრაფია (საშვილოსნოს ღრუსა და მილების რენტგენოლოგიური გამოკვლევა) და საშვილოსნოსშიდა ჩარევები.
​ენდომეტრიტის ერთგვარ წინაპირობას წარმოადგენს საშვილოსნოსშიდა კონტრაცეპტივების გამოყენება. ამ დაავადების დროს ზიანდება საშვილოსნოს ლორწოვანი გარსის ფუნქციური და ბაზალური შრეები. ანთებითი პროცესი ზოგჯერ მთელ ლორწოვანზე ვრცელდება, ზოგჯერ კი კეროვანი ხასიათი აქვს. დაავადების ერთ-ერთი სიმპტომია უსიამოვნო სუნის მქონე ლორწოვან-ჩირქოვანი გამონადენი. გარდა ამისა, ავადმყოფი უჩივის ტემპერატურის მომატებას, ტკივილს მუცლის ქვედა ნახევარში, საზარდულის არეში.

​გაწუხებთ ეს პრობლემა?
ისარგებლეთ ,,იმედის კლინიკის" გინეკოლოგიური დეპარტამენტის დღის შეთავაზებით და მიიღეთ ყველა სახის მხარდაჭერა საგრძნობი შეღავათით:
​

• სპეციალისტის კონსულტაცია
• გამოკვლევები
• ამბულატორიული და სტაციონალური მკურნალობა
• ლაპაროსკოპია და გინეკოლოგიური ოპერაციები

ყოველ სამშაბათს 12:00 საათზე პირდაპირ ეთერში გადაცემა ,,ჩემი პატარა"

​თქვენს შეკითხვებს უპასუხებს და აქტუალურ თემებზე ისაუბრებს თეონა ირემაძე - ,,იმედის კლინიკის" თერაპიული მიმართულებების ხელმძღვანელი, ექიმი პედიატრი

ნებისმიერ მსურველს საშუალება აქვს დასვას მისთვის საინტერესო შეკითხვა, მიიღოს ინფორმაცია ბავშვის მოვლის და პედიატრიის სფეროში;
​
გადაცემა კონსილიუმი პირდაპირ ეთერში გავა ,,იმედის კლინიკის" Facebook გვერდზე

ამ გვერდიდან შეგიძლიათ წინასწარ გამოაგზავნოთ შეკითხვა, რომელზეც პასუხს სამშაბათს 12:00 საათზე მიიღებთ.

​მომავალი დედები, რომლებს არ აქვთ სათანადო გამოცდილება, შიშით ადევნებენ თვალყურს თავის შეგრძნებებს.

როგორც წესი, ორსულობის 30-ე კვირიდან ორსულს ეწყება ბრექსტონ–ხიკსის კონტრაქციები („სხვატკები“) და სამშობიარო კონტრაქციებისგან განსხვავდებიან იმით, რომ არიან იშვიათი და არარეგულარული. შეკუმშვები გრძელდება 5–10 წამი. მკურნალობას არ საჭიროებს, მაგრამ მდგომარეობის დაძლევაში დაგეხმარებათ:

თბილი აბაზანა (36–37 გრადუსი) ზღვის მარილით ან კატაბალახას ნაყენით.
დიაფრაგმული სუნთქვა.

32-34 კვირიდან ორსულს უჩნდებათ მენჯის ძვლის მიდამოში არასასიამოვნო შეგრძნებები, რაც ქმნის დისკომფორტს. ამის დაძლევაში დგეხმარებათ მასაჟი, ვარჯიში, აუზი. აგრეთვე ორსულებს აწუხებთ მსუბუქი ტკივილები მუცლის ქვემოთ, საშვილოსნო იზრდება, იწელება და ეს იწვევს ტკივილს. ამ შემთხვევაში ურიგო არ იქნება თბილი აბაზანა და შემდეგი პოზის მიიღება - დადექით მუხლებზე გადაიხარეთ წინ და დაეყრდნით ხელებს 5-10 წუთის განმავლობაში.

36-38 კვირეების მიწურულს თქვენ შეამჩნევთ, რომ მუცელმა თითქოს “დაიწია”. ამ დროს გაგიადვილდებათ სუნთქვა. მშობიარობამდე 10-14 დღით ადრე შესაძლებელია უმნიშვნელო დაკლება წონაში (500-1000 გრ.), ეს მიგვანიშნებს სითხის აუცილებელ დაკარგვაზე. ჰორმონალური ფონი ხელს უწყობს ლორწოვანი გამონადენის მომატებას საშოდან და ცხვირიდან.

ფსიქოლოგიურ მდგომარეობაშიც ჩნდება ცვლილება, ქალებს ემართებათ “ბინადრობის” სინდრომი. მათ ეუფლებათ მოთხოვნა ყველაფერი დაალაგონ, გარეცხონ, გაანიავონ ოთახი და სხვ.

მშობიარობის პროცესში ხშირად გვხდება ცრუ კონტრაქციები (შეკუმშვები). უნდა ვისწავლოთ, თუ როგორ განვასხვავოთ ცრუ კონტრაქციები ნამდვილი კონტრაქციებისგან. რას წარმოადგენს ცრუ კონტრაქციები ის გრძელდება 15-20 წამი, ოდნავ მტკივნეულია და არ პროგრესირებს. თბილი აბაზანა და მშვიდი ძილი დაგეხმარებიან ადვილად გადაიტანოთ “საშვილოსნოს ვარჯიშები”.

რა ელის ქალს რამოდენიმე დღით ადრე ბავშვის გაჩენამდე? როგორც წესი, მშობიარობამდე 2-3 დღით ადრე ჰორმონალური ცვლილებების ზემოქმედებით ორგანიზმი გამოიყოფს ლორწოვან საცობს, აგრეთვე ორსულებს ხშირად ეწყებათ ფაღარათი.

ლორწოვანი საცობი – 1-2 ჩაის კოვზის მოცულობის _ შეიძლება იყოს აბსოლუტურად გამჭვირვალე, მუქი ყავისფერი, ხანდახან სისხლის ნარევით. ნებისმიერი ვარიანტი ითვლება ნორმად.

ეს ყოველივე შეიძლება ხდებოდეს როგორც უშუალოდ მშობიარობის დღეს, ასევე 1-2 კვირით ადრე. იშვიათად 7-10 დღით ადრე, ზოგ შემთხვევაში – 1 თვით ადრე.

მშობიარობის წინ ბავშვი ნაკლებად მოძრაობს. ბავშვი ჩასულია მცირე მენჯში და მანდ არ არის საკმარისი ადგილი. ამ პოზიციას ეძახიან დამწყებს.

სანაყოფე წყლების დაღვრა ნორმაში ხდება იმ დროს, როცა საშვილოსნოს ყელი იხსნება 7 და მეტ სანტიმეტრზე. მნიშვნელოვანია სწორად შეაფასოთ დაღვრილი წყლების რაოდენობა და ხარისხი. ნორმაშია: ღია ფერის, გამჭვირვალე, შეიძლება მოიცავდნენ თეთრ ფანტელებს და არა აქვთ სუნი. მუქი, მომწვანო-მოყავისფრო არასასიამოვნო სუნით წყლები გვაუწყებენ ნაყოფის ქრონიკულ ჰიპოქსიაზე (ჯანგბადის ნაკლებობა). მეორე კრიტერიუმი – წყლების რაოდენობა (ნორმაშია 1-1.5 ლიტრი). სანაყოფე წყლების დაღვრის მომენტიდან მშობიარობა უნდა დაიწყოს 24 საათის განმავლობაში.

რეპროდუქციული ასაკის ქალებისთვის ვირუსული ჰეპატიტი სერიოზული პრობლემაა. ხშირია შემთხვევები, როდესაც ქალი, რომელსაც თავი ჯანმრთელად მიაჩნდა, ორსულობის დროს იგებს, რომ C ჰეპატიტი აქვს.

ჩვეულებრივ, ორსულობის დროს ძლიერდება ღვიძლის დეტოქსიკაციური აქტივობა. ღვიძლზე სტრესული ფაქტორების ზემოქმედებას აძლიერებს ასევე ესტროგენების დონის მნიშვნელოვანი მატება. ჯანმრთელი ქალის ღვიძლი ნორმალურად მიმდინარე ორსულობისას ამ დატვირთვას უმკლავდება. იშვიათად,  ორსულობის მეორე ნახევარში შესაძლოა თავი იჩინოს ღვიძლის ფუნქციის უმნიშვნელო გადახრამ, ჰორმონულმა დისბალანსმა, კაპილართა გამტარობის დარღვევამ. ღვიძლის დეტოქსიკაციური ფუნქციისა და ცილის სინთეზის დათრგუნვამ შესაძლოა ორსულთა ტოქსიკოზი გამოიწვიოს.

დადგენილია, რომ C ჰეპატიტი არ ახდენს გავლენას ორსულობის მიმდინარეობაზე და არ ზრდის თვითნებითი აბორტისა თუ მკვდრადშობადობის რისკს, ასევე თანდაყოლილი სიმახინჯეების ალბათობას, თუ არ აღინიშნება ღვიძლის ციროზი, ვირუსული ჰეპატიტის აქტიური ფორმა ან ქოლესტაზი.

შეძლებს თუ არა ქალი ორსულობის ბოლომდე მიყვანას, დამოკიდებულია ინფექციის ფორმაზე. არ არსებობს მონაცემები, რომლებიც ამტკიცებდეს, რომ C ვირუსული ჰეპატიტის დროს იმატებს სამეანო გართულებების, მათ შორის - აბორტის, მკვდრადშობადობის, ნაადრევი მშობიარობის ან თანდაყოლილი მანკის ალბათობა. თუმცა ღვიძლის დაავადების მძიმე ფორმების დროს მოსალოდნელია პრეეკლამფსია და ნაადრევი მშობიარობა, რაც, თავის მხრივ, ზრდის ნაყოფის დაღუპვის რისკს. ვირუსული ჰეპატიტის აქტიური ფორმის შემთხვევაში ასევე იმატებს ბავშვის დასნებოვნების რისკი, როგორც მუცლადყოფნის და მშობიარობის პროცესში, ასევე ძუძუთი კვების დროს.

დედიდან ნაყოფზე ინფექციის გადაცემა ხდება იშვიათად, არაუმეტეს 5%-ში. უმეტეს შემთხვევაში იბადებიან ჯანმრთელი ახალშობილები. ინფიცირება ხდება უმთავრესად დაბადებისას, სამშობიარო გზების გავლისას, შედარებით იშვიათია ინფიცირება მუცლადყოფნის დროს.  მშობიარობისას ინფექციის გადაცემის ძირითად მექანიზმად ითვლება დედის სისხლის მოხვედრა ზედაპირულ ნაჭდევებსა და კონიუნქტივაზე, ასევე - ნაყოფის მიერ სანაყოფე სითხის ჩაყლაპვა, რისი თავიდან აცილებაც დღისათვის შეუძლებელია.

ჰეპატიტის ვირუსით ინფიცირებულთათვის მშობიარობის ოპტიმალური მეთოდი სადღეისოდ დაუდგენელია. ზოგიერთს მიაჩნია, რომ საკეისრო კვეთა ამცირებს ნაყოფის ინფიცირების რისკს, სხვები კი უარყოფენ ამას და ამტკიცებენ, რომ მშობიარობის ეს მეთოდი ინფექციის გადაცემის რისკს არ ამცირებს. არსებობს მოსაზრებაც, რომ საკეისრო კვეთა არამცთუ არ ამცირებს, არამედ ზრდის კიდეც ინფიცირების რისკს, რადგან ამ დროს ბავშვს უშუალო კონტაქტი აქვს დედის სისხლთან. ამასთანავე, ღვიძლის სინთეზური ფუნქციის დაქვეითების გამო შემდედებელი ფაქტორების სინთეზის დათრგუნვა შესაძლოა ძლიერი სისხლდენის მიზეზად იქცეს.

თუმცა არსებობს ცალკეული მონაცემები, რომლის მიხედვითაც საკეისრო კვეთის დროს ინფექციის გადაცემის რისკი გაცილებით ნაკლებია, ვიდრე ბუნებრივი მშობიარობისას. ეს ეხება ქალებს, რომლებსაც C ჰეპატიტის დროს ვირუსული დატვირთვა 106-107 ასლი/მლ-ზე მეტი აქვთ. მათთვის სწორედ საკეისრო კვეთაა რეკომენდებული.

არ არის საკმარისი მონაცემები დედიდან შვილზე С ჰეპატიტის ვირუსის რძით გადაცემის შესახებ. ძუძუთი კვება უკუნაჩვენებია დედის ინფიცირების შემთხვევაში, თუკი დარღვეულია სარძევე ჯირკვლების კანის მთლიანობა, არის ნახეთქები, სისხლდენები.

დაავადების ვერტიკალური გადაცემის თვალსაზრისით დიდი მნიშვნელობა აქვს დედის ვირუსულ დატვირთვას. კერძოდ:

 - ორსულობა უკუნაჩვენები არ არის, თუ დედას აქვს მხოლოდ C ვირუსის ანტისხეულები.  ამ დროს ბავშვის დასნებოვნების რისკი დაახლოებით 1,7%-ი
- ქრონიკული C ჰეპატიტის  არსებობისას შესაძლოა შეფერხდეს ნაყოფის ზრდა ან დაიბადოს დღენაკლული ახალშობილი
- თუ დედის სისხლში ცირკულირებს ვირუსის რნმ, ბავშვის ინფიცირების რისკი 5,6-6%-ს უტოლდება
- თუ ორსული იმავდროულად აივინფიცირებულიც არის, C ჰეპატიტის გადაცემის ალბათობა იმატებს (15,5%-მდე).

 აქედან გამომდინარე, ყველა ორსული უნდა იქნეს გამოკვლეულ ანტი-HCV ანტისხეულებზე. ეს უნდა მოხდეს ორჯერ - პირველ და მესამე ტრიმესტრებში, ორსულობის მე-8-10 და 30-32-ე კვირას. ეს საშუალებას მოგვცემს, უფრო ზუსტად შევაფასოთ ახალშობილისთვის ინფექციის გადაცემის რისკი. ინფიცირების საშიშროების გამო შეძლებისამებრ უნდა ვერიდოთ პერინატალური სადიაგნოზო მეთოდების გამოყენებას. მათი ჩატარება უნდა დასაბუთდეს.

 C ჰეპატიტზე გამოკვლევა აუცილებელია:

- აივ-პოზიტიური ორსულებისთვის;
- ორსულებისთვის, რომლებიც იყვნენ ან არიან ნარკოტიკების მომხმარებლები;
- რომელთა მეუღლეები (სქესობრივი პარტნიორები) იყენებდნენ ან იყენებენ ნარკოტიკის ინტრავენურ ფორმას;
- რომელთა პარტნიორები ინფიცირებულნი არიან B და C ჰეპატიტის ვირუსებით;
- რომლებიც იტარებდნენ ან იტარებენ ჰემოდიალიზს;
- რომლებსაც გაკეთებული აქვთ პირსინგი ან ტატუირება;

ჩასახვის უკუჩვენებაა ტრანსამინაზების მაღალი აქტივობა სხვა ლაბორატორიულ და კლინიკურ მაჩევნებლებთან ერთად, რომლებიც ღვიძლში მიმდინარე აქტიურ პათოლოგიურ პროცესებზე მეტყველებს. ამ ფონზე დაორსულების შემთხვევაში საფრთხე ემუქრება როგორც დედის, ასევე ბავშვის სიცოცხლეს. ალბათობა უფრო მეტია, როდესაც დედის სისხლში ვირუსის რნმ-ს კონცენტრაცია 106-107 ასლი/მლ-ს აღწევს.

ორსული ქალის ორგანიზმისთვის რიგი ცვლილებებია დამახასიათებელი, მათ შორს გამოვყოფთ ხშირ შარდვას. ხშირი შარდვის მიზეზს შეადგენს ორგანიზმში ცირკულირებადი სითხის რაოდენობის საგრძნობი ზრდა, რის გამოც, განსაკუთრებული დატვირთვით მუშაობს ორსულის თირკმელები

ასევე, საკმაოდ იზრდება საშვილოსნოს ზეწოლა შარდის ბუშტზე, რაც თავისთავად უფრო ხშირს ხდის შარდის გამოყოფას..

დადგენილია, რომ შარდვის სიხშირის ზრდა განსაკუთრებით თვალშისაცემია ორსულობის პირველი ტრიმესტრის დასაწყისში და მესამე ტრიმესტრის ბოლოს.

მდგომარეობის შესამსუბუქებლად აუცილებელია შარდვის დროს ორსული მცირედ გადაიხაროს წინ, ეს ხელს შეუწყობს შარდის ბუშტის მაქსიმალურ დაცლას.

თუ ამჩნევთ, რომ ღამით განსაკუთრებით ხშირად გადიხართ ტუალეტში, აუცილებელია შეზღუდოთ სითხის მიღება, ასევე, ძილის წინ, რამოდენიმე საათით ადრე, უარი უნდა თქვათ წვნიანი კერძების მიღებაზე. 

მიუხედავად იმისა, რომ ხშირი შარდვა არასასიამოვნოა, ითვლება, რომ ეს არის სრულიად ნორმალური მოვლენა ორსულობის პერიოდში

,,იმედის კლინიკის" კიდევ ერთი ნოვაციური პროექტი ,,მხედველობის სკრინინგი ბავშვებში"

ნორმალური მხედველობა აუცილებელია ბავშვის ფიზიკური და გონებრივი განვითარებისთვის.

მსოფლიოს განვითარებულ ქვეყნებში ყველა ჯანმრთელ ბავშვს უტარდება მხედველობის ორგანოს სკრინინგი -
​

• ახალშობილობისა და ჩვილობის ასაკში -  შუქგამტარი არეების შემოწმება
• 1 წლამდე, 3 წლის და 5 წლის ასაკში ღრმა ოფთალმოლოგიური კვლევა

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემების მიხედვით მხედველობის სრულყოფილი სკრინინგი თავიდან აგვაცილებს ახალშობილთა სიბრმავეს 50%-ში, ხოლო მხედველობის დაქვეითებას და სიელმეს 80% შემთხვევაში;

,,იმედის კლინიკაში" ბავშვის მხედველობის სკრინინგი ტარდება უახლესი კომპიუტერული აპარატის გამოყენებით; პროექტი მოიცავს მონიტორინგისა და პროფილაქტიკური ზედამხედველობის ეფექტურ მექანიზმებს;

ლუიზა ცომაია
ექიმი ოფთალმოლოგი, ბავშვთა მხედველობის სკრინინგის პროექტის ხელმძღვანელი

თეონა ირემაძე
ექიმი პედიატრი

პედიატრიული საავადმყოფოს თერაპიის დეპარტამენტში მკურნალობა უტარდებათ პაციენტებს 1 თვის ასაკის ზემოთ;
თერაპიის დეპარტამენტში თქვენს პატარებზე იზრუნებენ ,,იმედის კლინიკის" კვალიფიციური, გამოცდილი და პროფესიონალი მედიკოსები;

ეფექტური და მრავალკომპონენტური სამკურნალო პროცესების პარალელურად, თერაპიის დეპარტამენტში ზრუნავენ პაციენტისა და მისი მშობლების კომფორტზე და მათთვის სასიამოვნო გარემოს შექმნაზე;

პოზიტიური განწყობა, რომელიც უდაოდ იქმნება თერაპიის დეპარტამენტში, აუმჯობესებს დაავადების გამოსავალს;

იმ შემთხვევაში, თუ პაციენტი გადაუდებელი სამედიცინო დახმარების განყოფილებაში (ემერჯენსი) 24 საათზე მეტ ხანს იმყოფება, ვერ ხერხდება მისი მდგომარეობის სტაბილიზაცია, ამასთან ბინაზე მკურნალობის გაგრძელება მიზანშეუწონელია - ასეთ დროს პაციენტი თავსდება თერაპიის დეპარტამენტის სტაციონარში;

თერაპიის დეპარტამენტის ამბულატორიულ განყოფილებში ხდება პაციენტების ამბულატორიული მკურნალობა და პრევენციული ღონისძიებების გატარება;
​
პრობლემით დაინტერესებულ მშობლებს საშუალება აქვთ კონსულტაცია გაიარონ თერაპიის დეპარტამენტის ექიმ-სპეციალისტებთან.

ნინო გოგუაძე
ექიმი პედიატრი

,,იმედის კლინიკის" პედიატრიული საავადმყოფოს "ემერჯენსის" განყოფილება 24 საათის განმავლობაში მზად არის გაგიწიოთ დახმარება;
აქ თქვენ დაგხვდებათ პროფესიონალ ექიმთა გუნდი, იდეალურად სუფთა და კომფორტული გარემო; 
​კლინიკა აღჭურვილია უახლესი სამედიცინო აპარატურით; ჩვენთან მოქმედებს სახელმწიფო სამედიცინო დაზღვევა;
სადღეღამისო სამედიცინო გადაუდებელი დახმარების განყოფილება (EMERGENCY):
​ 

• ცხელება - მაღალი ტემპერატურა ან გახანგრძლივებული ტემპერატურა
• ბრონქოსპაზმი - შეტევითი ხველა გაძნელებული სუნთქვით
• გულისრევა-ღებინება
• კვებითი ინტოქსიკაციები
• მუცლის მწვავე და მოვლითი ტკივილი
• მწვავე ობსტრუქციული ლარინგიტი - ხმის ჩახლეჩა, ქოშინი
• ალერგიული ხასიათის გამონაყარი
• სხვადასხვა ტიპის ჭრილობები
• ტრავმული ხასიათის დაზიანებები