ბავშვის მოლოდინი ბედნიერი ხანაა ქალისთვის. ამ დროს ის თბილი და ნაზი გრძნობებითაა გამსჭვალული მომავალი შვილის მიმართ. თუმცა ასეა მხოლოდ მაშინ, როცა ქალს ყველაფერი რიგზე აქვს.
თუ ოჯახში პრობლემებია, ორსულმა ძალიან მოიმატა წონა ან დაუმსახურებელ შეურაცხყოფას აყენებენ, ეს შესაძლოა ფობიკური ნევროზის მიზეზად იქცეს. მიუხედავად სტრესისა, ფობიკური ნევროზი, ნევრასთენიის მსგავსად, ყველას არ ემართება. არსებობს ამ დაავადებისადმი ერთგვარი განწყობა, რომელიც ბავშვობიდანვე შეიმჩნევა: ბავშვს მოულოდნელად იპყრობს შიში და ცუდის მოლოდინი; მოზარდს ეჩვენება, რომ ყველა მას უყურებს, ამიტომ ერიდება ხალხმრავალ ადგილებს; ასეთი ბავშვები ერიდებიან გაკვეთილებზე აქტიურობას, კითხვებზე პასუხის გაცემას, აზრის გამოთქმას, არასდროს ელაპარაკებიან უცნობებს, არავითარ შემთხვევაში არ გადაუშლიან გულს ახალგაცნობილს. სწორედ ასეთ ბავშვებს უვითარდებათ მოგვიანებით ფობიკური ნევროზი. ეს ეხება როგორც მამაკაცებს, ისე ქალებსაც, თუმცა ამ უკანასკნელთ - უფრო მეტად, მეტადრე - ორსულობის დროს. ყველა ფობია დაკავშირებულია შფოთვით ეჭვიანობასთან. ფობიით შეპყრობილი ადამიანისთვის მნიშვნელოვანია, რას ფიქრობენ მასზე გარშემო მყოფები. ამგვარი დარღვევები სოციალური ფობიკური დარღვევების სახელით არის ცნობილი. ფობიკური შეტევის და შემდგომ ნევროზის წარმოშობა ხშირად დაკავშირებულია საკუთარი თავის მიმართ ზედმეტი მომთხოვნელობის კონფლიქტთან - ჩანაფიქრი ვერ სრულდება; ამ დროს ნევროზი წარმოიშობა იმის გამო, რომ ადამიანს ტანჯავს მოვალეობის გრძნობა, იზღუდება რა მისი მორალური შეხედულებები და პასუხისმგებლობა. ფობიკური ნევროზი აუცილებლად უნდა გაკონტროლდეს, წინააღმდეგ შემთხვევაში ის უარყოფითად აისახება არა მარტო დედის ფსიქოლოგიურ მდგომარეობაზე, არამედ ბავშვის განწყობაზეც. სტატისტიკის თანახმად, ორსულთა დაახლოებით მეოთხედი დეპრესიით ან ნევროზითაა დაავადებული. ეს ხშირად გამოწვეულია ჰორმონული ცვლილებებით. ამასთან, აღსანიშნავია, რომ თუ ჩვეულებრივი ნევროზი ადვილად ემორჩილება მკურნალობას, ფობიკური ნევროზი სპეციალურ ჩარევას მოითხოვს. თუ უჩივით სწრაფ დაღლას და გამუდმებით გაქვთ მოუსვენრობის, გუნება-განწყობის დაქვეითების შეგრძნება, ესე იგი მიდრეკილი ბრძანდებით ფობიკური ნევროზისა და დეპრესიის მიმართ. ამ დაავადების სიმპტომებია: უძილობა, უმიზეზო გაღიზიანებადობა, ყველაფრისადმი გულგრილობა ან დანაშაულის შეგრძნება. გეჩვენებათ, რომ არავის სჭირდებით და ზოგჯერ თავის მოკვლაზეც ფიქრობთ. ეს შესაძლოა რთული ფინანსური მდგომარეობის შედეგი იყოს ან იმისა, რომ გგონიათ, თითქოს თქვენ ცუდი დედა იქნებით. ორსულობის დროს ქალს ყურადღება თავის შინაგან სამყაროზე გადააქვს, რაც მის გუნება-განწყობასა და ჯანმრთელობაზე აისახება. საკუთარ თავში ჩაკეტვა მას ეხმარება, ნაკლები ყურადღება მიაქციოს ზოგიერთ უსიამოვნებას. ეს მდგომარეობა გასტანს ძუძუთი კვების გარკვეულ პერიოდამდე. თუმცა მან შეიძლება ნებისმიერ დროს გაიაროს და სწორედ ამ დროს მწვავდება ფობიკური ნევროზი. ეს დაავადება ჩნდება რაღაცის პასუხად, თუმცა მიზეზი თითქოს არ ჩანს. ორსულები მიდრეკილნი არიან ტირილისადმი, ადვილად ღიზიანდებიან, უმიზეზოდ მართავენ სცენებს... ეს გამოწვეულია ჰორმონული ფონის ცვლილებით, რაც, თავის მხრივ, ნერვულ სისტემაზე მოქმედებს. თუ ამ ცვლილების ფონზე განვითარდა ორსულთა ნევროზი, შეგრძნებები და გუნება-განწყობა მკვეთრად იცვლება. ქალს ეჩვენება, რომ მის გარშემო სამყაროც შეიცვალა. იგი ადვილად ექცევა გრძნობების ზეგავლენის ქვეშ, მეტისმეტად მგრძნობიარე ხდება მისდამი სიტყვიერად გამოთქმული შეფასებების და გარშემო მყოფთა ქცევის მიმართ, მოითხოვს, იყვნენ მომთმენნი და თბილად მოეპყრონ. ნევროზისა და დეპრესიის მკურნალობის ყველაზე პოპულარული მეთოდი ფსიქოთერაპიაა. არავითარ შემთხვევაში არ უნდა მივიღოთ ანტიდეპრესანტი, ვინაიდან ის ვნებს ნაყოფის გულს, თირკმელებს, ღვიძლსა და სხვა ორგანოებს. უმჯობესია, მაშინვე მივმართოთ კვალიფიციურ ფსიქოთერაპევტს. ამის შედეგად დაგავიწყდებათ პრობლემა, რომელმაც ეს ავადმყოფობა გამოიწვია და თავს დააღწევთ შფოთვას და დაიბრუნებთ სულიერ სიმშვიდეს. ორსულთა ფობიკური ნევროზი, ჩვეულებრივ, იკურნება პიროვნებათაშორისი ფსიქოთერაპიის ან კოგნიტური ქცევის თერაპიის მეშვეობით. ამ ორი მეთოდის წყალობით ორსული სწორად აფასებს ყველა გარემოებას და სიხარულით ეგებება მომავალ დედობას. სპეციალისტები მოგცემენ სასარგებლო რჩევებს ნევროზისგან თავის დასაცავად. ყოველთვის წინასწარ დაგეგმეთ ორსულობა, მოუარეთ თავს ორსულობის დროს. მიირთვით მხოლოდ ჯანსაღი საკვები, აუცილებლად ივარჯიშეთ, მოეშვით და მხოლოდ კარგზე იფიქრეთ. თანდათან ისწავლით, თქვენი მდგომარეობისგან მხოლოდ სიამოვნება მიიღოთ. შვილის ყოლა შესანიშნავია, არავის და არაფერს მისცეთ უფლება, ამ მოვლენისადმი ცუდად განგაწყოთ. გახსოვდეთ: თქვენი კარგი განწყობა ჯანმრთელი შვილის ყოლის საწინდარია. 
კანი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანია ორგანოა, რომელიც ასრულებს დამცავ, გამომყოფ, რეცეპტორულ, იმუნურ, თერმორეგულაციურ ფუნქციებს. ყოველივედან გამომდინარე, ძალზედ მნიშვნელოვანია ადრეული ასაკიდან ბავშვის კანის მოვლა. ბავშვის კანის საბოლოო ჩამოყალიბება ხდება 12 წლის ასაკისათვის, მანამდე კი განსაკუთრებით სიცოცხლის პირველ თვეებში კანი იოლად ზიანდება და ღიზიანდება, რასაც განაპირობებს ბავშვის კანის შემდეგი თავისებურებები:
სისუფთავე ბავშვის კანის მოვლისას პირველ რიგში აუცილებელია მუდმივად მისი მშრალ და სუფთა მდგომარეობაში ყოფნა, რისთვისაც საჭიროა იცოდეთ ბავშვის დაბანის წესები: ყოველდღე პირველი ან მეორე კვების წინ ბავშვს საჭიროა ჩაუტაროთ დილის ტუალეტი: ხელ-პირის დაბანა, ყურების, თვალების, ცხვირის გაწმენდა, კანის ნაკეცების მოვლა, ჭიპლარის დამუშავება. თუმცა ყოველდღიური პროცედურების გრაფიკი შეგიძლიათ შეცვალოთ, ისე როგორც თქვენთვის და ბავშვისთვის იქნება მოხერხებული, მთავარია დაიცვათ ძირითადი წესები. როგორც წესი ბავშვს დილის პროცედურები უტარდება გამოსაცვლელ მაგიდაზე. ყველა საჭირო ნივთები უნდა გვქონდეს წინასწარ მომზადებული (სიტუაციის მიხედვით, აუცილებელი არაა ყველა ერთდროულად): 1. ადუღებული წყალი 2. სტერილური ბამბა (წინასწარ მომზადებული ბურთულები, ქილაში) 3. საბავშვო კოსმეტიკური ზეთი, წყალბადის ზეჟანგის 3% ხსნარი 4. ბრილიანტის მწვანეს სპირტიანი ხსნარი 1% 5. ბავშვის სველი საწმენდები 6. საბავშვო კრემი (პამპერსის ქვეშ წასასმელი, დამცავი კრემი) 7. მშრალი ქსოვილის ხელსახოცი. ბავშვს ვაწვენთ გამოსაცვლელ მაგიდაზე, რომელზეც დაფენილია სუფთა საფენი. თუ ოთახში თბილა (22-24 C) ბავშვს შეგვიძლია მთლიანად გავხადოთ, რადგანაც ჰაერის აბაზანები ბავშვს გააკაჟებს, ჭიპლარიც მოშრება და უფრო ადვილად და სწრაფად შეხორცდება, თავიდან ავიცილებთ ნასიცხებს და გამოყელვას. ხოლო თუ ოთახში გრილა, ბავშვს თანდათან, საჭიროების მიხედვით უნდა გავხადოთ. საფენის გამოცვლა ბავშვის კანის მოვლისათვის მნიშვნელოვანია საფენის სწორად შერჩევა, თუმცა გახსოვდეთ, რომ საუკეთესო ხარისხის საფენის შერჩევის შემთხვევაშიც კი აუცილებელია მისი სწორად გამოყენება, იმისათვის, რომ დავიცვათ პატარას კანი და თავიდან ავიცილოთ ისეთი უსიამოვნებები, როგორიცაა მაგალითად საფენისმიერი დერმატიტი. ერთი საფენის ხმარების ხანგრძლივობა არ უნდა აღემატებოდეს 3 საათს, ღამის პერიოდში კი ეს დრო შეიძლება გაგრძელდეს 10 საათამდე. საფენის გამოცვლისას, სანამ პატარას ახალ საფენს გავუკეთებთ საჭიროა მცირე ხნით, 10-15 წუთით მაინც ჰაერის აბაზანების მიღება. ყოველი ნაწლავთა მოქმედების შემდეგ საჭიროა ჩვილის ჩაბანა, თუმცა თუ ამის საშუალება არ გაქვთ შეგიძლიათ გამოიყენოთ სველი სალფეთქები. იმ შემთხვევაში, თუ პატარა მიდრეკილია კანის გამოშრობისაკენ, უპირატესობა მიანიჭეთ სპეციალური კრემის შემცველ სალფეთქებს. ბავშვის კანის კვება და დატენიანება ცხიმის ჯირკვლების სუსტი ფუნქციონირების გამო პატარას კანი მოზრდილების კანთან შედარებით მშრალია, რის გამოც საჭიროებს დამატებით კვებასა და დატენიანებას. მსუბუქი დამატენიანებელი საშუალებები სწრაფად იწოვება, არ ტოვებს ცხიმოვან შრეს, უნარჩუნებს კანს ბუნებრივ ტენიანობასა და არბილებს მას. ასეთი კრემები შეგიძლიათ გამოიყენოთ დღის განმავლობაში, წყლის პროცედურების შემდეგ და წლის ცხელი სეზონის დროს. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია დამატენიანებელი საშუალებების გამოყენება ბავშვის კანი მიდრეკილია სიმშრალისაკენ, ალერგიული რეაქციების განვითარებისაკენ, აღინიშნება ატოპიური დერმატიტის ნიშნები. ბავშვის ტანსაცმელი და თეთრეული რადგანაც ჩვილის კანი იოლად რეაგირებს ნებისმიერ გამღიზიანებლზე, განსაკუთრებულ ყურადღებას საჭიროებს საბავშვო ტანსაცმელი და ჭურჭელი. გამოიყენეთ ნატურალური ქსოვილის ტანსაცმელი, რომელთაც მხოლოდ სპეციალური ბავშვებისათვის განკუთვნილი სარეცხი საშუალებით გარეცხავთ, რათა არ მოახდინოთ ალერგიული რეაქციის პროვოცირება. 
ორსულობის პერიოდში ქალის ორგანიზმში მნიშვნელოვანი ცვლილებები მიმდინარეობს. მშობიარობის შემდეგ ქალის ორგანიზმს პროცესების აღდგენისათვის დაახლოებით 9 თვე სჭირდება, თუმცა ჰორმონული ფონის ნორმის ფარგლებში დაბრუნებას გაცილებით მეტი დრო ესაჭიროება. სარძევე ჯირკვლის საწყის მდგომარეობაში დაბრუნება დამოკიდებულია ძუძუთი კვებაზე. ძუძუთი კვების დროს ორგანიზმში გამოიყოფა ჰორმონი პროლაქტინი, რომელიც პასუხისმგებელია რძის გამოყოფაზე და ამასთან ხელ უშლის საკვერცხეებში ჰორმონების გამოყოფას, შედეგად არ ხდება ოვულაცია და მენსტრუაციაც არ იწყება.
ყოველივედან გამომდინარე, მენსტრუალური ციკლის ნორმალიზაცია ბავშვის დაბადების შემდეგ დამოკიდებულია ლაქტაციის პროცესზე და ჰორმონების სეკრეციაზე. ძუძუთი კვების დროს მენსტრუაცია იწყება მშობიარობიდან დაახლოებით ერთი წლის შემდეგ, თუმცა არის შემთხვევები, რომ მენსტრუალური ციკლი არ აღდგება მთელი ლაქტაციის განმავლობაში. ხელოვნური კვების გამოყენებისას ეს პერიოდი უფრო ხანმოკლეა და მენსტრუაცია აღდგება მშობიარობიდან 3-4 თვის შემდეგ, ხოლო ძუძუთი კვების სრულად შეწყვეტისას – სამი თვის შემდეგ. არსებობს მცდარი მოსაზრება იმის თაობაზე, რომ მენსტრუაცია კავშირშია მშობიარობის სახესთან, მაგრამ უნდა აღინიშნოს, რომ არც საკეისრო კვეთა და არც ფიზიოლოგიური მშობიარობა გავლენას არ ახდენს მენსტრუაციის დადგომაზე. მშობიარობის შემდეგ ხშირია სისხლიანი გამონადენი, რასაც ქალები არასწორად მიიჩნევენ მენსტრუაციის დაწყებად. აღნიშნული გამონადენი წარმოადგენს ლოქიებს, რომლებიც წარმოიქმნება საშვილოსნოს კედლიდან პლაცენტის აშრევების გამო. ლოქიები გაივლის 5-6 კვირის შემდეგ და არაა დაკავშირებული ბავშვის ძუძუთი კვებასთან. მშობიარობის შემდეგ პირველი მენსტრუაციის დადგომა მიუთითებს მენსტრუალური ციკლის დაწყებაზე, თუმცა ციკლის აღდგენა ყოველთვის არ ხდება მაშინვე. თუ მენსტრუალური ციკლის აღდგენის პროცესი გახანგრძლივდა, საჭიროა მიმართოთ გინეკოლოგს, რადგანაც მიზეზი შესაძლოა იყოს ანთებითი პროცესი ან ახალწარმონაქმნის გაჩენა. ბავშვის გაჩენა გავლენას ახდენს მენსტრუაციის ხასიათზე, კერძოდ კი, თუ მშობიარობამდე აღინიშნებოდა დიდი რაოდენობით გამონადენის არსებობა და ტკივილები, შესაძლოა მშობიარობის შემდეგ აღნიშნული პროცესი უფრო იოლად გადასატანი გახდეს. ეს ხშირად დაკავშირებულია საშვილოსნოს ნაკეცის არსებობასთან, რაც სწორდება მშობიარობის შემდეგ და შესაბამისად გაივლის ტკივილებიც. 
ორსულობის პირველი ნიშნები ინდივიდუალურია. უმრავლესობა ორსულობას ტესტის დადებითი პასუხისთანავე შეიგრძნობს; ასევე, დიდი ნაწილი ახალ სიცოცხლეს შეიგრძნობს თითქმის ჩასახვისთანავე. წარმოგიდგენთ ორსულობის პირველად თერთმეტ ნიშანს:
1. გულისრევა ბევრ ქალს ორსულობის ძალიან ადრეულ სტადიებზე ეწყება გულისრევის შეგრძნება. უფრო ხშირად ეს ხდება დილაობით, თუმცა შესაძლოა გაგრძელდეს მთელი დღის განმავლობაში. ზოგჯერ გულისრევა იმდენად ძლიერია, რომ ქალი იძულებული ხდება ექიმს მიმართოს. ორსულები განსაკუთრებით ვერ იტანენ სხვადასხვა სუნებს. სუნამოს, ან თამბაქოს სუნი ხშირად მყისიერად იწვევს მათში გულისრევას. 2. გემოვნებითი შეგრძნებები ზოგჯერ ქალი გემოვნებითი შეგრძნების ცვლილების მიხედვით ხვდება რომ ორსულადაა. ის, რაც ორსულობამდე არ უყვარდა, უყვარდება და, პირიქით, აქამდე საყვარელი კერძები სრულიად მიუღებელი ხდება მისთვის. 3. მადის გაძლიერება ზოგიერთ ქალს ორსულობის პირველივე დღეებიდანვე უძლიერდება მადა, მას მუდმივად შია და სულ რაღაცის ჭამა უნდა. 4. სარძევე ჯირკვლების გადიდება გადიდებული, დაჭიმული და მტკივნეული მკერდი შესაძლოა მანიშნებელი იყოს ორსულობის დაწყებისა. 5. დაღლილობა, დაღლილობა და კიდევ ერთხელ დაღლილობა თითქმის ყველა ქალი ორსულობის საწყის სტადიაზე ყოველთვის აღნიშნავს რომ აქვს მუდმივი დაღლილობის შეგრძნება. 6. გაღიზიანებადობა ორსული ქალები ხშირად ძალიან გაღიზიანებულები არიან. რამდენიმე წუთის განმავლობაში მათ რამდენჯერმე ეცვლებათ გუნებ-განწყობა, და ეს სრულებითაც არაა ,კაპრიზი“ – ამაში დამნაშავე ქალის ორგანიზმში მიმდინარე ჰორმონული ცვლილებებია. 7. თავბრუსხვევა განსაკუთრებით ხშირია ორსულობის დასაწყისში. რჩევა: მიიღეთ საკმარისად სითხე და გაღვიძებისთანავე უცბათ ნუ წამოდგებით. 8. საჭმლის მონელების დარღვევა ორსულობის ადრეულ სტადიებზე ხშირია ყაბზობა, მუცლის შებერვა ან ფაღარათი. 9. შარდვის გახშირება ეს სიმპტომიც საკმაოდ ხშირია ორსულობის დაწყებისას. 10. მენსტრუაციის შეჩერება თუკი ზემოთ მოყვანილი სიმპტომები გაქვთ, მაშინ უნდა დაელოდოთ მენსტრუალური ციკლის ჩათავებას და თუკი მენსტრუაცია არ დადგა – ესაა ყველაზე სარწმუნო ნიშანი ორსულობისა. 11. ბაზალური ტემპერატურა ყოველივე ზემოთ მოყვანილთან ერთად, თუკი თქვენი ბაზალური ტემპერატურა 18 დღის განმავლობაში გრაფიკის შუა ხაზს ზემოთაა, მაშინ დარწმუნებული იყავით, რომ თქვენში ახალი სიცოცხლე ჩაისახა. თუმცა ყველაზე სარწმუნო პასუხს, რასაკვირველია, ორსულობის ტესტის ჩატარების შემდეგ მიიღებთ. 
,,იმედის კლინიკა“, როგორც ლიდერი სამედიცინო კომპანია და ბრენდი, რომელიც მუდამ წარმატებასთან ასოცირდება, გრძნობს პასუხისმგებლობას იზრუნოს საზოგადოების კეთილდღეობისათვის და განახორციელოს შესაბამისი აქტივობები, რომელთა საშუალებით ,,იმედის კლინიკის“ სამედიცინო სერვისები ხელმისაწვდომი იქნება საზოგადოების ნებისმიერი ფენისთვის;
,,იმედის კლინიკა“ ახორციელებს პროექტებს მომავალი თაობის სიჯანსაღისთვის, ორსულთა და მათი ოჯახის წევრებისთვის კეთილგანწყობილი გარემოს შექმნისთვის, მშობიარობის შემდგომი გართულებების მაქსიმალურად შემცირებისთვის, ოჯახის წევრ ქალთა ჯანმრთელობის მაქსიმალურად ხელშეწყობის გზით ოჯახებში დადებითი ემოციური განწყობის ჩამოყალიბებისთვის; ,,იმედის კლინიკის" სოციალური პასუხისმგებლობის უმთავრესი ქვაკუთხედია ძირითადი საქმიანობიდან გამომდინარე მაქსიმალურად დადებითი ეფექტის მიღწევა; სწორედ ამიტომ, ნებისმიერი პროექტი, რომელსაც ჩვენ ვქმნით და ვახორციელებთ ითვალისწინებს ერთის მხრივ პაციენტებისთვის უსაფრთხო მომავლის შექმნას და მეორეს მხრივ, სამედიცინო სერვისების მაქსიმალურ ხელმისაწვდომობას; ორსულობის პატრონაჟის და მეთვალყურეობის პროექტი ,,იმედის კლინიკა" არამარტო საქართვეოში არის ერთადერთი სამედიცინო დაწესებულება, რომელმაც შეიმუშავა და დანერგა ორსულთა პატრონაჟისა და მეთვალყურეობის ეფექტური პროექტი, რომელიც ინდივიდუალურად მიესადაგება ,,იმედის კლინიკის" ქალთა კონსულტაციაში აღრიცხვაზე მყოფ ორსულებს; პროექტმა არნახული შედეგი გამოიღო და ,,იმედის კლინიკამ" საზოგადოების წინაშე აღებული პასუხისმგებლობა სრულად გაამართლა - დღესდღეობით უსაფრთხო დედობა ,,იმედის კლინიკის" სავიზიტო ბარათი გახდა; ორსულთა ფინანსური მხარდაჭერა მშობიარობის დროს ჩვენ კარგად ვიცით, რომ საზოგადოების და განსაკუთრებით ახალგაზრდებს შორის მრავალს აქვს ფინანსური პრობლემები. სწორედ ამიტომ, ,,იმედის კლინიკა" დანერგა საგრძნობი შეღავათები იმ ორსულების მშობიარობაზე, რომლებიც აღრიცხვაზე იმყოფებიან ,,იმედის კლინიკის" ორსულ ქალთა კონსულტაციაში; აღნიშნული შეღავათებით სარგებლობს ყველა ორსული; მრავალშვილიანი ოჯახების მხარდაჭერა ,,იმედის კლინიკას" კარგად აქვს გაცნობიერებული, რომ ქვეყანაში დემოგრაფიული სიტუაციის გაუმჯობესება ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი საკითხია; სწორედ ამიტომ, მეხუთე და ყოველ შემდეგ შვილზე ,,იმედის კლინიკაში" მშობიარობა სრულიად უფასოა მელოგინეობის პერიოდში დედების მხარდაჭერა მშობიარობის შემდეგ პერიოდში მელოგინეთა გარკვეულ ნაწილს სხვადასხვა სახის გართულება უვლინდება; ,,იმედის კლინიკის" გადაწყვეტილებით ყველა მელოგინეს, რომელმაც ჩვენთან იმშობიარა, მაგრამ 40 დღის განმავლობაში სხვადასხვა სახის გართულება გამოუვლინდა, ყველა სახის მომსახურება უფასოდ უტარდება, მათ შორის - ,,იმედის კლინიკა" უზრუნველყოფს მედიკამენტების შეძენას, ამბულატორიულ თუ სტაციონალურ მომსახურებას, შემდგომ მეთვალყურეობას და ა.შ. გინეკოლოგიური სერვისების ხელმისაწვდომობა და შეღავათები ,,იმედის კლინიკას" კარგად აქვს გაცნობიერებული, რომ რთული სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობის, მძიმე ფსიქო-ემოციური გარემოსა და მტავალი ყოფითი პრობლემის პარალელურად მაღალია მანდილოსნებს შორის სხვადასხვა სახის გინეკოლოგიური გართულებების მაჩვენებელი; ,,იმედის კლინიკა" მიიჩნევს, რომ ოჯახში ჯანმრთელი და ჯანსაღი ქალი არის ამ ოჯახის სიჯანსაღის უმთავრესი გარანტი; სწორედ ამიტომ, გინეკოლოგიურ სექტორში ყველა სახის სერვისზე (კონსულტაცია, გამოკვლევა, ამბულატორიული და სტაციონალური მკურნალობა, ლაპაროსკოპია, ქირურგიული მკურნალობა) შემოღებული იქნა მაქსიმალური შეღავათები, რამაც მრავალ ქალბატონს მისაცა საშუალება იზრუნოს საკუთარ ჯანმრთელობაზე მომავალი თაობის ჯანსაღად აზრდა ჩვენმა მრავალწლიანმა გამოცდილებამ დაადასტურა, რომ მოზარდობის ასაკში ინფორმაციის არასრულფასოვნად მიღების და ჯანმრთელობის დაცვისათვის აუცილებელი უნარ-ჩვევების დეფიციტის მიზეზით შემდგომ ეტაპზე უამრავი გართულებები ხდება; აღნიშნულ გართულებებს ადგილი აქვს ორსულობის და მშობიარობის პერიოდშიც, ასევე ახალგაზრდა ცოლ-ქმარს შორის ურთიერთობებში; ხშირ შემტხვევაში არასათანადო სამედიცინო განათლების გამო ვლინდება სხვადასხვა სახის პათოლოგია და ა.შ. ყოველივე აისახება ახალგაზრდა ქალის შვილოსნობის უნარზე; ,,იმედის კლინიკამ" საჭიროდ ჩათვალა ამ მიმართულებითაც გამოავლინოს სოციალური პასუხისმგებლობა და მაქსიმალურად ხელი შეუწყოს ახალგაზრდების სამედიცინო განათლებას და შესაბამისი უნარებისა და ქცევების ჩამოყალიბებას; ასევე აღსანიშნავია, რომ მშობლების უმრავლესობას არ აქვს სათანადო ინფორმაცია როგორ მოახდინოს მოზარდი გოგონას ჯანმრთელობის დაცვა და განმტკიცება; ხშირ შეთხვევაში მშობლების მხრიდან უყურადღებოდ რჩება ისეთი ფაქტები, რომლებმაც შემდგომ ეტაპზე შეიძლება გამოუსწორებელი შედეგები გამოიღოს; დედის სკოლა, პროფესიონალების კონსულტაციები, საგანმანათლებლო-საინფორმაციო მასალების მუდმივად გავრცელება - ყოველივეს ,,იმედის კლინიკა" სრულიად უსასყიდლოდ ახორციელებს და ამით წვლილი შექვს მომავალი თაობის ჯანსაღად ჩამოყალიბების საქმეში; ჩვენთან განსაკუთრებული სერვისები დაინერგა არასრულწლოვან გოგონათა შორის გინეკოლოგიური პრობლემების აღმოსაფხვრელად; ,,იმედის კლინიკა" მუდმივად განახლებას და განვითარებას განიცდის, ეს ჩვენი ლიდერობის ერთ-ერთი უმთავრესი მიზეზია; ,,იმედის კლინიკის" შემდგომი განვითარება და გაძლიერება პირდაპირ კავშირშია სოციალური პასუხისმგებლობის ზრდასთან - რაც ასევე, ჩვენი კლინიკის სავიზიტო ბარათია. 
ყოველ ორშაბათს 12:00 საათზე პირდაპირ ეთერში გადაცემა ,,კონსილიუმი"
თქვენს შეკითხვებს უპასუხებს და აქტუალურ თემებზე ისაუბრებს დავით (ბუკა) კობეშავიძე - ,,იმედის კლინიკის" დირექტორის მოადგილე, მედიცინის აკადემიური დოქტორი; ნებისმიერ მსურველს საშუალება აქვს დასვას მისთვის საინტერესო შეკითხვა, მიიღოს ინფორმაცია გინეკოლოგიის, ორსულობისა და მშობიარობის სფეროში; გადაცემა კონსილიუმი პირდაპირ ეთერში გავა ,,იმედის კლინიკის" Facebook გვერდზე
ამ გვერდიდან შეგიძლიათ წინასწარ გამოაგზავნოთ შეკითხვა, რომელზეც პასუხს ორშაბათს 12:00 საათზე გადაცემა ,,კონსილიუმში" მიიღებთ.
გაწუხებთ გინეკოლოგიური პრობლემა?
ისარგებლეთ ,,იმედის კლინიკის" გინეკოლოგიური დეპარტამენტის დღის შეთავაზებით და მიიღეთ ყველა სახის მხარდაჭერა საგრძნობი შეღავათით:
დღის შეთავაზება ასევე ითვალისწინებს ბავშვთა და მოზარდთა გინეკოლოგიურ სერვისებს
ქალის ორგანიზმში რძის გამომუშავებისთვის აუცილებელია შესაბამისი ჰორმონალური მდგომარეობა. პროლაქტინის მაღალი დონე და ოქსიტოცინი. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის რეკომენდაციით სასურველია დედამ შვილი ძუძუთი გამოკვებოს 6 თვემდე. ქალის ორგანიზმში ორსულობაში იმატებს ლაქტოგენური ჰორმონის პროლაქტინის რაოდენობა, 24 კვირიდან კი ინტენსიურად ემზადება სარძევე ჯირკვალი ლაქტაციისთვის.
ამ პროცესში ჩართულია სხვადასხვა ჰორმონები : პროგესტერონი - გავლენას ახდენს სარძევე ჯირკვლის წილების ზრდაზე, თუმცა ლაქტაციას თრგუნავს ორსულობაში (მას შემდეგ რაც მშობიარობის შემდგომ პროგესტერონის რაოდენობა დაეცემა იწყება ლაქტაცია). ესტროგენებიც ასტიმულირებენ სარძევე ჯირკვლის ზრდას და დიფერენციაციას. პროგესტერონის მსგავსად ესტროგენების მაღალი დონეც თრგუნავს ლაქტაციას. პროლაქტინი მთავარი ჰორმონია, რომელიც მონაწილეობს სარძევე ჯირკვლის ზრდაში, დიფერენციაციაში, მისი რაოდენობა იზრდება ორსულობის და მის შემდგომ პერიოდში, პროლაქტინი ზრდის ინსულინ რეზისტენტობას და ინსულინის ზრდის მსგავსი ჰორმონის რაოდენობას. ზრდის ჰორმონი ასევე ასტიმულირებს სარძევე ჯირკვლის ზრდას. ადენოკორტიკოტროფულ ჰორმონს და გლუკოკორტიკოიდებს ახასიათებთ ლაქტაციის ინდუციის უნარი. თირეო მასტიმულირებელი ჰორმონიც არის მნიშვნელოვანი გალაქტოპოეზური ჰორმონი. ოქსიტოცინი იწვევს გლუვი კუნთების შეკუმშვას, რაც სარძევე ჯირკვლიდან რძის წამოსვლას იწვევს. რძე შეიცავს ყველა იმ ნივთიერებას რაც სჭირდება ახალშობილს საკვებად. რძის გამომუშავებას ქალის ორგანიზმში საშუალოდ 500 კილო კალორია ენერგიას მოითხოვს, ეს თავის მხრივ ეხმარება ქალს ორსულობის შემდგომ წონის კლებაში. ძუძუთი კვების სარგებლობა ბავშვისთვის:
ძუძუთი კვების სარგებლობა დედისთვის:
ორსულთა გარკვეული ნაწილი შიშით ხვდება ზამთარს. სინამდვილეში, საჭირო ზომების დაცვის შემთხვევაში ზამთარს არანაირი პრობლემის შექმნა ორსულისთვის არ შეუძლია, უფრო პირიქით - ზამთრის გაწმენდილი ჰავა სასარგებლოცაა მისთვის
პირველი და უმთავრესი რისგანაც ორსულმა თავი უნდა დაიცვას - გაციებაა, ცნობილი ფაქტია, რომ ზამთრის თვეებში განსაკუთრებით თვალშისაცემია სხვადასხვა ვირუსული დაავადებების მატება, რამაც შეიძლება პრობლემები შეუქმნას როგორც ორსულს, ასევე ნაყოფს. გრიპით გართულებების ალბათობა ორსულებში განსაკუთრებით მაღალია და თითქმის 4-5 - ჯერ აღემატება ვიდრე არაორსულ ქალებში. თუმცა, თუ ორსული თავს დროულად მიხედავს, გრიპს მარტივ ფორმებში გადაიტანს. ორსულში გრიპის ვირუსის პრევენცია დიდათაა დამოკიდებული იმ გარემოზე, რომელშიც მას უხდება ყოფნა, ამ მხრივ, უმთავრესად გამოსაყოფია ოჯახი, რომლის თითოეულმა წევრმა (განსაკუთრებით ქმარმა) ყველანაირად უნდა იღონონ, რომ ორსული არ დაიფინცირდეს. ორსული, მის ორგანიზმში მიმდინარე ფიზიოლოგიური პროცესებიან გამომდინარე, განსაკუთრებით მგრძნობიარეა ინფექციური დაავადებების მიმართ - მისი იმუნური სისტემა იმყოფება რა დათრგუნულ მდგომარეობაში, ვერ ეწინააღმდეგება სხვადასხვა სახის ვირუსებს. ორსულის გრიპის ვირუსით დაინფიცირება გარკვეულ საფრთხეს უქმნის ნაყოფსაც. გრიპის გართულებემ შესაძლებელია გამოიწვიოს ნაადრევი ორსულობა, ორსულობის ნაადრევი შეწყვეტა, ნაყოფის ზრდის შეფერხება. გასათვალისწინებელია ისიც, რომ გრიპი ხშირ შემთხვევაში მაღალი ტემპერატურის ფონზე მიმდინარეობს, რაც დამატებით სირთულეებს ქმნის ნაყოფის განვითარების კუთხით გრიპი საფრთხილოა ორსულობის ყოველ ეტაპზე, განსაკუთრებით ორსულობის პირველ ტრიმესტრში, როდესაც ხდება ერთის მხრივ ქალის ორგანიზმში მიმდინარე მრავალმხრივი ცვლილებები, მეორეს მხრივ კი ნაყოფის ორგანოების ჩამოყალიბება. ვირუსებისგან თავდაცვა ორსულისთვის უმთავრესი ამოცანაა. როგორ უნდა დაიცვას თავი ორსულმა ამ შემთხვევაში თავი? ..იმედის კლინიკა” ორსულებს და მათი ოჯახის წევრებს ურჩევს: 1. ხშირად დაიბანეთ ხელები, განასაკუთრებით ხველისა და ცემინების შემდეგ. 2. ხველების და ცემინების დროს გამოიყენეთ ერთჯერადი ცხვირსახოცი და გამოყენების შემდეგ გადააგდეთ. 2. ყოვლად დაუშვებელია თხლად ჩაცმა, ტანსაცმელი შერჩეული უნდა იყოს ზომიერად, სასარგებლო არ არის ძალიანაც ჩაფუთვა 3. არ შეეხოთ ხელებით თვალებს, ცხვირს, პირს ვირუსი შეიძლება ასე გავრცელდეს 4. მოერიდეთ საზოგადოებრივი თავშეყრის ადგილებში ყოფნას, ამ ადგილებში და საზოგადოებრივ ტრანსპორტში გამოიყენეთ პირბადე 5. მოერიდეთ დაავადებულ ადამიანთან კონტაქტს 6. თუ მეუღლე ან ოჯახის წევრი გაციებულია, აუცილებელია სახლში იარონ პირბადით, ასეთ დროს მეუღლემ თავი უნდა შეიკავას ორსულთან ყოველგვარ კონტაქტზე, მათ შორის ერთ ოთახში ძილზეც კი 7. იყავით აქტიურნი 8. იკვებეთ ჯანსაღად 9. იძინეთ საკმარისად 10. სახლში აუცილებელია ზომიერი და მუდმივი ტემპერატურის შენარჩუნება, დღეში ერთხელ მაინც უნდა მოხდეს ბინის განიავება, ამ დროს, ორსულმა დამატებით უნდა ჩაიცვას, რომ არ შესცივდეს 11. თავდაცვის მიზნით, შეგიძლიათ გამოიყენოთ პირბადე, ერთჯერადი ხელთათმანი 12. ნუ მიიღებთ მედიკამენტს ექიმის დანიშნულების გარეშე განსაკუთრებული სიფრთხილე ორსულმა უნდა გამოიჩინოს თოვლიანი ამინდის დროს. თავად ასეთი ამინდი წმენდს ჰაერს, რაც დადებითად აისახება ორსულზე და ამცირებს ვირუსების გვარცელების რისკს. პრობლემას შეადგენს დათოვლილ ქუჩებში სიარული, ასეთ დროს ორსულმა განსაკუთრებული სიფრთხილე უნდა გამოიჩინოს, კერძოდ: 1. ჩაიცვით მოხერხებული ფეხსაცმელი ქუსლის გარეშე, ფეხსაცმლის ძირი არ უნდა იყოს პრიალა, რადგან ასეთ დროს თოვლზე მოჭიდება ფაქტობრივად არ ხდება 2. არ ატაროთ ხელის ჩანთა, იგი შეცვალეთ მხარზე მოსაკიდებელი ჩანთით, ეს დაგეხმარებათ წონასწორობის შენარჩუნებაში 3. იარეთ ძალიან ნელა, იმ შემთხვევაშიც კი თუ ამჩნევთ, რომ გზა მოყინული არ არის 4. რთული მონაკვეთების შემთხვევაში არ მოგერიდოთ დახმარება თხოვოთ გამვლელებს, არ ეცადოთ ასეთი მონაკვეთების დამოუკიდებლად გავლა თუ ორსული მაინც წაიქცა, ეს არ ნიშნავს, რომ აუცილებლად პრობლემა შეექმნება ნაყოფს. ნაყოფი მაქსიმალურად დაცულია ყოველგვარი გარე ზემოქმედებისგან, თუმცა, სრული სიმშვიდისთვის მიმართეთ თქვენ ექიმს თუ ორსულს უკვე აქვს გრიპი, მიუხედავად გაციების სიმძიმისა, აუცილებელია, რომ მან სასწრაფოდ მიმართოს ქალთა კონსულტაციის ექიმს და მიიღოს კონკრეტული სამედიცინო-პროფილაქტიკური დახმარება 
,,იმედის კლინიკის" გინეკოლოგიური დეპარტამენტი 25 იანვრამდე აგრძელებს შეღავათიანი მომსახურების აქციას;
შეღავათიანი მომსახურების მიღებისთვის დაინტერესებული პირი ჩვენი საიტის საშუალებით ავსებს შესაბამის ფორმას და ამ გზით გვიკვეთავს შეღავათიანი მომსახურების მრავალჯერადი გამოყენების ბარათს: - 20 პროცენტიანი ფასდაკლებით - მოზრდილებისთვის - 30 პროცენტიანი ფასდაკლებით - არასრულწლოვანი გოგონებისთვის ბარათის ხელზე მიღება ხდება ,,იმედის კლინიკაში" პირველივე ვიზიტის დროს, ხოლო ამ ბარათით სარგებლობა შეგიძლიათ 2019 წლის 1 ივნისამდე (ყოველგვარი ლიმიტის გარეშე) ასევე, მნიშვნელოვანია, რომ ბარათის მფლობელს შეუძლია ისარგებლოს სახელმწიფო ან სხვა სახის დაზღვევით და მხოლოდ დარჩენილი გადასახადს იხდის აღნიშნული პროცენტული კლების გათვალისწინებით; შეღავათიანი მომსახურების ბარათის მფლობელი ბარათში აღნიშნული ფასდაკლების მაჩვენებლის გამოყენებით მიიღებს ყველა სახის გინეკოლოგიური მომსახურებას ,,იმედის კლინიკის“ გინეკოლოგიურ დეპარტამენტში:
როგორც აღინიშნა, აღნიშნული შეღავათიანი მომსახურების აქცია დამთავრდება 25 იანვარს; 25 იანვრამდე შეკვეთილი ბარათის ყოველი მფლობელი ,,იმედის კლინიკის" შეღავათიანი მომსახურებით ისარგებლებს ყოველგვარი ლიმიტის გარეშე 1 ივნისამდე. 
,,იმედის კლინიკა" აერთიანებს ორსულ ქალთა კონსულტაციას, სამშობიარო სახლს, პედიატრიულ საავადმყოფოს და გინეკოლოგიურ დეპარტამენტს; კლინიკა ახორციელებს რამოდენიმე სახის სამედიცინო პროექტს და სამედიცინო საქმიანობის ყველა მიმართულება ჩართულია სახელმწიფო დაზღვევის პროგრამაში;
მაღალი ხარისხის სამედიცინო მომსახურება, პაციენტისა და მისი თანმხლები პირის უფლებების დაცვაზე ორიენტირებული სერვისები ,,იმედის კლინიკას" განსაკუთებულ სახეს აძლევს და განსაზღვრავს მის ლიდერობას აღნიშნულ სამედიცინო სფეროებში; ,,იმედის კლინიკის" მახასიათებელია მუდმივი განახლება და სრულყოფა, რაც გამოიხატება როგორც სამედიცინო მეთოდების თანამედროვე მიდგომებთან თანხვედრაში, ასევე სამედიცინო ტექნოლოგიების და აპარატურის პერმანენტულ განახლებასთან; ,,იმედის კლინიკის" მთავარი მიღწევაა პროფესიონალთა გუნდი; სწორედ ეს გუნდი უზრუნველყოფს ,,იმედის კლინიკის" დევიზის - უსაფრთხო დედობა, ბედნიერი ბავშვობა - პრაქტიკულ განხორციელებას;
ორსულ ქალთა კონსულტაცია
აღსანიშნავია, რომ ,,იმედის კლინიკამ" შეიმუშავა და დანერგა ორსულთა მეთვალყურეობისა და პატრონაჟის პროექტი, რომელიც ითვალისწინებს ინდივიდუალურ მიდგომას თითოეული ორსულის მიმართ; ქალთა კონსულტაციაში აღრიცხვაზე დამდგარ ყოველ ორსულს გადაეცემა ორსულობის მართვის სრული გეგმა, რომელიც ითვალისწინებს ვიზიტებს ქალთა კონსულტაციაში და ამ ვიზიტების განმარტებებს; მეან-გინეკოლოგი სარგებლობს აღნიშნული სქემით, თუმცა საჭიროებიდან გამომდინარე, ინდივიდუალურად ცალკეული ორსულისთვის ადგენს ორსულობის ეფექტური მართვის სქემას; არსებულმა პრაქტიკამ ცხადჰყო, რომ ამდაგვარმა მიდგომამ სრულად გაამართლა და უსაფრთხო დედობის მთავარი გარანტი გახდა; როგორ და როდის უნდა დადგეთ აღრიცხვაზე ,,იმედის კლინიკის" ქალთა კონსულტაციაში, როგორია ცალკეული ვიზიტის არსი და საჭიროებები, ამის შესახებ ინფორმაციას ნახავთ შესაბამის გვერდზე:
მშობიარობა და ლოგინობის ხანა
თუ სარგებლობთ საყოველთაო ჯანდაცვის სახელმწიფო პროგრამით (საყოველთაო დაზღვევა) - თქვენთვის მშობიარობის ღირებულება 250 ლარს შეადგენს;
,,იმედის კლინიკამ" უზრუნველყო მორიგე ბრიგადების უძლიერესი სპეციალისტებით დაკომპლექტება; სწორედ ამიტომ, მშობიარობა დროის ნებისმიერ შუალედში არის სრულიად უსაფრთხო და არ მოითხოვს ე.წ. ,,აყვანილი ექიმის" ყოლას; მშობიარობის შემდეგ, თქვენი სურვილის შესაბამისად, განთავსდებით ან VIP პლატაში ან ორადგილიან კეთილმოწყობილ პალატაში; ,,იმედის კლინიკაში” მაქსიმალურად არის უზრუნველყოფილი ახალშობილის პირველადი მოვლის პროცედურების წარმატებით განხორციელებისათვის აუცილებელი შესაბამისი გარემო და პირობები. ნეონატოლოგები ახალშობილის დაბადებისთანავე ოპერატიულად უზრუნველყოფენ სასუნთქი გზების გამავლობას, ხდება სითბოს დაკარგვის პრევენცია; ხდება ყველა ახალშობილთან ე.წ. ,,სითბური ჯაჭვის” 10 საფეხურის დაცვა, ხორციელდება კანი-კანთან კონტაქტი და ა.შ. მშობიარობა ,,იმედის კლინიკაში", გაუტკივარების მეთოდები, ლოგინობის ხანის თავისებურებები და მელოგინის მოვლის მიმართულებები ნახეთ შესაბამის გვერდზე:
პედიატრია
,,იმედის კლინიკის" პედიატრიული საავადმყოფო არის მრავალპროფილური სამედიცინო დაწესებულება - აღჭურვილი უახლესი სამედიცინო აპარატურით და დაკომპლექტებული პროფესიონალთა გუნდით;
პედიატრიული საავადმყოფო ემსახურება 0-დან 18 წლამდე ასაკის პაციენტებს; საავადმყოფოში ფუნქციონირებს რამოდენიმე განყოფილება, რომელთა ხელმძღვანელები საკმაოდ გამოცდილი პედიატრები არიან; საავადმყოფო ჩართულის სახელმწიფო ჯანდაცვის პროგრამაში, რაც მაღალეფექტურ სამედიცინო მომსახურებას განსაკუთრებულად ხელმისაწვდომს ხდის; პაციენტისა და მისი ოჯახის წევრების მიმართ თბილი და კეთილგანწყობილი გარემო, ექიმთა გუნდის პროფესიონალიზმი და უახლესი სამედიცინო აპარატურა - ,,იმედის კლინიკის" პედიატრიული საავადმყოფოს სავიზიტო ბარათია.
იმედის კლინიკის" პედიატრიული საავადმყოფოს "ემერჯენსის" განყოფილება 24 საათის განმავლობაში მზად არის გაგიწიოთ დახმარება; სხვა ძირითადი მიმართულებები:
პედიატრიულ საავადმყოფოში შეგიძლიათ მიიღოთ სხვადასხვა სპეციალისტების კონსულტაციები:
სრული ინფორმაცია ნახეთ შესაბამის გვერდზე:
გინეკოლოგია
აღსანიშნავია, რომ ამ ეტაპზე ყველა სახის გინეკოლოგიურ სერვისზე ფასდაკლების აქცია მოქმედებს ,,იმედის კლინიკაში" ყველა სახის ლაპაროსკოპიული ოპერაციები ტარდება; ასევე ამბულატორიული და სტაციონალური მიმართულებით დანერგილია უახლესი მეთოდები; გინეკოლოგიური დეპარტამენტი დაკოპლექტებულია უძლიერესი სპეციალისტებით; ნახეთ სრული ინფორმაცია: 
როგორ უნდა შეხვდეს ახალ წელს ორსული? ეს კითხვა ბევრს აინტერესებს, ამიტომაც გთავაზობთ რეკომენდაციებს და რჩევებს:
ახალი წელი განსაკუთრებულ სიხარულთან არის დაკავშირებული, ოჯახში მიმდინარეობს მზადება, ამაღლებულია ოჯახის წევრთა გუნება-განწყობა და ა.შ. აუცილებელია, რომ ორსულმა ასეთ სიტუაციაში გარკვეული ზომიერება შეინარჩუნოს. ის დადებითი ემოციები, რაც ახალ წელს ახლავს, სასარგებლოა როგორც ორსულისთვის, ასევე ნაყოფისთვის, თუმცა, ორსულმა ყველანაირად თავი უნდა შეიკავოს ფიზიკური გადატვირთვისგან და დაკმაყოფილდეს მხოლოდ უმნიშვნელო საქმეებით. მნიშვნელოვანია, რომ ოჯახის წევრებმა მაქსიმალურად შეუწყონ ხელი ორსულს, განსაკუთრებით ახალი წლის წინა დღეს სამზარეულოში. თუ ოჯახში მხოლოდ ორსულია, კარგი იქნება თუ სთხოვთ დახმარებას დედას ან ნებისმიერ ახლობელ ქალს, რომელიც გაამზადებს საახალწლო სუფრას. ახალი წელი დაკავშირებულია საყიდლებთან. ხშირად ორსულებს უწევთ გაუთავებელი სიარული მაღაზიებში და ბაზრობებზე. უნდა გახსოვდეთ, რომ ამით შეიძლება გამოიწვიოთ ორგანიზმის გადაღლა, რაც უარყოფითად აისახება ნაყოფზეც. გარდა ამისა, ზამთარი დაკავშირებულია ვირუსული გადამდები დაავადებების რაოდენობის ზრდასთან, ამიტომ ხალხმრავალ ადგილებში სიარულისგან ორსულმა მაქსიმალურად უნდა შეიკავოს თავი. თავად ახალი წლის შეხვედრაც ორსულისთვის უნდა იყოს მაქსიმალურდ სასიამოვნო, არ არის რეკომენდირებული სახლში ხალხმრავლობა და დილამდე ქეიფი. თუ სტუმრები მოგივიდათ, საახალწლო სუფრასთან დიდი ხანი არ შემორჩეთ, მოერიდეთ თამბაქოს კვამლს. რამოდენიმე ხნის შემდეგ ბოდიში მოუხადეთ სტუმრებს და დაწექით დასასვენებლად. გვერწმუნეთ, ამ ნაბიჯს ყველა გაგიგებთ და არანაირი უხერხულობის შეგრძნება არ იქნება. რაც შეეხება კვებას, ეცადეთ არ შეცვალოთ ჩვეული რაციონი, თავი შეიკავეთ მძიმე საკვებისგან, ნუ მიიღებთ ალკოჰოლურ სასმელს, არ არის რეკომენდირებული კოფეინის შემცველი არანაირი სასმელი, მოერიდეთ გაზიან სასმელებსაც. თუ ახალ წელს რესტორანში ხვდებით: მიიღეთ მაქსიმალური სიამოვნება და როგორც კი შეიგრძნობთ დაღლას, წამოდით სახლში. რეკომენდირებულია რესტორნის არჩევისას ყურადღება მიაქციოთ რესტორნის სივრცეს - ის მაქსიმალურად დიდი უნდა იყოს, უკეთესია თუ შეუკვეთავთ ცალკე ოთახს (კუპეს), ამით მრავალი გარეშე უარყოფითი ფაქტორის ზემოქმედებისგან დაიცავთ თავს. თუ ახალ წელს სტუმრად, სხვის სახლში ხვდებით: ამ შემთხვევაშიც რეკომენდაციები იგივეა - თავი შეიკავეთ მძიმე საკვებისგან და სასმელებისგან, გაერთეთ ზომიერად და არ მისცეთ თავს გადატვირთვის საშუალება. ეცადეთ თავი აარიდოთ თამბაქოს კვამლის ზემოქმედებას, დაღლისთანავე მიმართეთ ოჯახის დიასახლისს, რომელიც აუცილებლად შეგიქმნით განმარტოებისა და დასვენების პირობებს. წინასწარ შეთანხმდით მეუღლესთან, რომ სტუმრად ყოფნა არ გაგრძელდეს დიდი ხანი. თუ გსურთ, რომ ახალ წელს ბუნებაში შეხვდეთ - აგარაკზე ან სადმე ქალაქ გარეთ - ეს ყველაზე არასასურველი ვარიანტია. უკეთესი იქნება თუ ამჟამად უარს იტყვით ახალი წლის ასეთ შეხვედრაზე. და მაინც, თუ განსაკუთრებულად გსიამოვნებთ განიჭებთ წინასაახალწლო ფუსფუსი, ოჯახში საქმეების კეთება, მაღაზიებში სიარული - ასეთ შემთხვევაში ყოველი აქტივობების შემდეგ მოაწყვეთ განტვირთვის საათი - წამოწექით და დაისვენეთ. 
ერთი თვის ასაკისთვის ბავშვმა უნდა შეძლოს:
* თავის მობრუნება ლოყასთან ან პირთან მიტანილი ხელისკენ; * ორივე ხელის მიტანა პირთან; * ნაცნობი ხმების გაგონებაზე თავის მიბრუნება; * ძუძუს წოვა და დედის მკერდზე ხელით შეხება; რჩევები მშობლებს და მომვლელებს: * დაბადებიდან ერთი საათის განმავლობაში აუცილებელია ახალშობილს მიეცეს დედის რძე; * აუცილებლად ხელით დაიჭირეთ ბავშვის თავი მისი ხელში აყვანისას (ვინაიდან თვითონ დაჭერა არ შეუძლია); * ხშირად მოეფერეთ, იყავით ალერსიანი, მაშინაც კი, როცა დაღლილი ხართ; * ხშირად კვებეთ ძუძუთი მოთხოვნილებისამებრ დღისით და ღამით; * შეძლებისდაგვარად ხშირად ესაუბრეთ, წაუკითხეთ და უმღერეთ; * მიიყვანეთ ჩვილი პირველადი ჯანდაცვის დაწესებულებაში სამშობიარო სახლიდან გამოწერის შემდეგ პირველივე კვირაში; საშიში ნიშნები, რომლებსაც ყურადღება უნდა მიექცეს: * ძუძუს წოვის გაძნელება ან წოვაზე უარი; * კიდურების მოძრაობის გაიშვიათება; * სუსტი რეაქცია ან რეაქციის არარსებობა ხმამაღალ ხმაზე ან მკვეთრ შუქზე; * ხანგრძლივად და უმიზეზოდ ტირილი: * ღებინება და დიარეა (ფაღარათი), რაც იწვევს გაუწყლოებას (დეჰიდრატაციას). ექვსი თვის ასაკისთვის ბავშვმა უნდა შეძლოს: * თავისა და მკერდის აწევა ზურგზე წოლის დროს; * დაკიდებულ სათამაშოზე ხელით შეხება; * საგნებზე ხელის ტაცება და თამაში; * მოძრავი საგნების ყურება; * ორივე მხარეს გადაბრუნება; * სხვისი დახმარებით დაჯდომა; * ნივთების ხელის შეხებითა და პირში ჩადებით შესწავლა, ბგერისა და სახის გამომეტყველების მიბაძვა; * რეაგირება საკუთარ სახელზე და ნაცნობი სახეების დანახვაზე; რჩევებს დედებს და მომვლელებს: * დააწვინეთ ბავშვი სუფთა, სწორ, უსაფრთხო ზედაპირზე, რათა მან შეძლოს თავისუფლად მოძრაობა და ნივთამდე მიღწევა; * დამატებითი კვების დაწყებიდან გამოყავთ ბავშვისათვის საკუთარი თეფში და ფინჯანი; * წამოსწიეთ ან დაიჭირეთ ბავშვი ისეთ პოზიციაში, რომ შეძლოს იმის დანახვა, რაც ხდება ირგვლივ; * გააგრძელეთ ბავშვის ძუძუტი კვება მოთხოვნიებისამებრ დღისით და ღამიღ და დაიწყეთ სხვა საკვების დამატება (დღეში ორი კვება 6-8 თვის ასაკში, ხოლო 3-4 კვება დღეში 8-12 თვის ასაკში); საშიში ნიშნები, რომლებსაც ყურადღება უნდა მიექცეს: * კიდურების დაჭიმულობა, მოძრაობის შეზღუდვა; * თავის მუდმივი მოძრაობა ( ეს შეიძლება მიანიშნებდეს ყურის ინფექციაზე, რაც თუ დროულად არ უმკურნალებთ, შეიძლება სიყრუის მიზეზი გახდეს); * სუსტი რეაქცია ან მისი არარსებობა ნაცნობ სახეებზე ან ძუძუზე; * უარი ძუძუზე ან სხვა საკვებზე. 12 თვის ასაკისთვის ბავშვმა უნდა შეძლოს: * ჯდომა დამოუკიდებლად; * ცოცვა მუხლებსა და ხელებზე დაყრდნობით და წამოდგომა; * ნაბიჯების გადადგმა საყრდენის დახმარებით; * სიტყვების, ბგერების მიბაძვის მცდელობა და მარტივ თხოვნაზე რეაგირება; * თამაში და ტაშის დაკვრა, რომელიც სიამოვნებას ანიჭებს; * ბგერების და ჟესტიკულაციის გამეორება ყურადღების მისაქცევად; * ნივთების ხელში აღება ორი თითით (ცერა და საჩვენებელი თითებებით); * 12 თვის ბავშვი იწყებს ნივთების დაჭერას (მაგ : კოვზი და ფინჯანი) და ცდილობს, დამოუკიდებლად ჭამოს. რჩევები დედებს და მომვლელებს: * აჩვენეთ საგანი და წარმოთქვით მისი სახელი, ხშირად ესაუბრეთ და ეთამაშეთ ბავშვებს; * თუ ბავშვი ნელი ტემპით ვითარდება ან ფიზიკური ნაკლი აქვს, ყურადღება გაამახვილეთ მის უნარ-ჩვევებზე და გააძლიერეთ მასზე ზრუნვა და მასთან ურთიერთობა; * ხანგრძლივად ნუ დატოვებთ ბავშვს ერთ მდგომარეობაში; * შეუქმენით ბავშვს უსაფრთხო გარემო უბედური შემთხვევისა და ტრავმების თავიდან ასაცილებლად; * გააგრძელეთ ძუძუთი კვება, იქონიეთ ბავშვისთვის საკმარისი და მრავალფეროვანი საკვები; * დაეხმარეთ ბავშვს კოვზით ჭამაში; * ჩაუტარეთ ბავშვს აცრების სრული კურსი და მიეცით ვიტამინების დანამატები ექიმის რეკომენდაციით. საშიში ნიშნები, რომლებსაც ყურადღება უნდა მიექცეს * ბავშვი არ გამოთქვამს ბგერებს და არ რეაგირებს სხვების საუბარზე; * გულგრილია გარემოს მიმართ და არ აქვს რეაქცია მომვლელის დანახვისას; * არ აქვს მადა ან უარს ამბობს საჭმელზე. 
ძილის დროს ადამიანის ორგანიზმი სრულფასოვნად ისვენებს. ორსულობის პერიოდში სხვადასხვა ორგანოზე დატვირთვა გაცილებით იზრდება, ამიტომ ორსულისთვის ძილი და შესაბამისად, დასვენება ძალზე მნიშვნელოვანია.
ორსული ქალისთვის ძილის ხანგრძლივობა არ უნდა იყოს 8-9 საათზე ნაკლები, სხვა შემთხვევაში ორსული გაცილებით მალე იღლება, რაც თავისთავად იწვევს გაღიზიანებას და ნერვული სისტემის დაძაბვას. ორსულობის პერიოდში ძილი შეიძლება ნებისმიერ პოზაში, ეს იმიტომ, რომ საშვილოსნო ჯერაც მცირეა და მასზე რაიმე სახის ზეწოლა ფაქტიურად არ ხორციელდება. რაც უფრო იზრდება ორსულობის ასაკი, მით უფრო ძნელი ხდება სასურველი პოზის შერჩევა, რის გამოც ძილი არასრულფასოვანი ხდება. მეორე ტრიმესტრიდან შეუძლებელია წოლა მუცელზე. ძილის დროს ყველაზე მისაღები პოზაა წოლა მარცხენა გვერდზე, ასეთ შემთხვევაში მოსვენებულია თავად ორსულიც და რაც მთავარია ნაყოფიც, რომელსაც ამ დროს სისხლის საკმაო დოზა მიეწოდება, ამ პოზაში ორსულის თირკმელიც ნორმალურად მუშაობს, რაც აუცილებელია კიდურების შესიებისაგან თავდასაცავად. ასეთ პოზაში ძილის დროს დაშვებულია ფეხებს შორის ბალიშის ამოდებაც. ბევრ ორსულს მოსწონს ზურგზე წოლა და ასე ძილი, მაგრამ ასეთმა პოზამ შეიძლება გამოიწვიოს ტკივილი ზურგის არეში და წნევის დაწევა 
ბავშვის მომავალი, შემდგომი ჯანმრთელობა და ქცევა დამოკიდებულია იმაზე, თუ რამდენად სწორად და ზედმიწევნით უვლით ახალშობილს
სისუფთავე სისუფთავე - ჯანმრთელობის საწინდარია. იმ ოთახში (და სასურველია მთელ სახლში) სადაც ახალშობილია უნდა იყოს სისუფთავე. საუბარი არ არის სრულ სტერილურობაზე და დეზინფექციაზე, მაგრამ ყოველდღიური დასუფთავება წყლით აუცილებელია. ახალშობილის ოთახში ცოცხის და მშრალი მტვერის ჩვარის გამოყენება რეკომენდებული არ არის. მტვერი შეიცავს მიკრობებს, ამიტომ საჭიროა ნოტიო (სველი) დასუფთავება. სანამ დედა ჩვილს ხელში აიყვანს, აუცილებლად ხელი უნდა დაიბანოს. ფრჩხილები დაჭრილი უნდა ჰქონდეს, თითოეული კვების წინ (ძუძუთი კვების შემთხვევაში) მკერდი უნდა მოიბანოს თბილი წყლით. ახალბედა დედიკოები ხშირად საწოვარას ან კოვზს ალოკავენ ხოლმე, ამის გაკეთება არ შეიძლება, რადგან ყველას პირის ღრუში უამრავი ბაქტერიაა. არ მისცეთ მეგობრებს და ნაცნობებს ბავშვის ხელში აყვანის და/ან კოცნის უფლება, ერთი-ორი თვის შემდეგ კი ეს უკვე დასაშვები იქნება. ჰაერის ტემპერატურის და ტენიანობის კონტროლი ბავშვის ოთახში ჰაერის ტემპერატურა არ უნდა აღემატებოდეს + 25 °C, ოპტიმალურია + 22 °. ასეთი ტემპერატურა დადებითად მოქმედებს ჩვილის ნივთიერებათა ცვლაზე, მის ზრდასა და განვითარებაზე. ტენიანობა უნდა შეადგენდეს დაახლოებით 40-60%-ს. მაღალი ტენიანობა იწვევს გადახურებას, ხოლო ნორმაზე დაბალი ინფექციებისადმი ნაკლებად დაცულს გახდის ბავშვს. სასურველია შეიძინოთ ჰაერის დამატენიანებელი. რეგულარულად გაანიავეთ ოთახი (რა თქმა უნდა მაშინ, როდესაც ჩვილი იქ არ იმყოფება). სასურველია ოთახის განიავება დღეში 4-5ჯერ, 10-30 წუთის განმავლობაში წელიწადის სეზონის გათვალისწინებით. დილის ტუალეტი პატარა დააწვინეთ გამოსაცვლელ მაგიდაზე ან სპეციალურ ტუმბოზე, გახადეთ, გაუხსენით ტანსაცმელი და ზედმიწევნით დაათვალიერეთ მისი კანი, სადმე გამონაყარი ან ლაქები ხომ არ გაჩნდა. შემდეგ, თბილი წყლით დაბანეთ სახე და ხელი. გაუწმინდეთ თვალები, გარე კუთხიდან შიდა კუთხისკენ მიმართულებით. თითოეული თვალისათვის სხვადსხვა ბამბის ქულა გამოიყენეთ. იმ შემთხვევაში თუ ჩვილის თვალზე გაღიზიანების ან ჩირქის ნიშნები შეამჩნიეთ, დაუყოვნებლივ დაუკავშირდით მკურნალ ექიმს. პირის ღრუს არაფრით არ ვამუშავებთ, მაგრამ ყოველდღე დააკვირდით, ნადები ხომ არ გაჩნდა. ცხვირის გაწმენდა ხორციელდება საბავშვო კოსმეტიკურ ზეთში ამოვლებული ბამბის ჩალიჩით, ნაზი ხრახნისებრი მოძრაობით. ჩვილის ყურის გაწმენდა განსაკუთრებული სიფრთხილით უნდა განხორციელდეს. სასურველია სპეციალური, ჩვილებისათვის განკუთვნილი ყურის საწმენდები გამოიყენოთ. ახალშობილის ფრჩხილების დაჭრა საპასუხისმგებლო საქმეა და ბევრ ახალბედა დედას ეშინია ამის გაკეთება. გამოიყენეთ სპეციალური მაკრატელი ან ასეთივე ფრჩხილის საკვნეტელა. შეგიძლიათ პირველად ჩვილს ფრჩხილები ძილის დროს დააჭრათ, შემდგომში ამ პროცედურის ჩატარება გაგიადვილდებათ. გოგოების სასქესო ორგანოები გაწმინდეთ სპეციალური სველი ხელსახოცით ან საბავშვო კოსმეტიკურ ზეთში ამოვლებული ბამბის ქულით. მნიშვნელოვანია გაწმენდისას მოძრაობის მიმართულება იყოს ბაგეებიდან დუნდულებისკენ და არა პირიქით. ბიჭების გენიტალიის გაწმენდის დროს, სასქესო ორგანოს თავის გადაწევა საჭირო არ არის. ჩვილის თმის შეჭრა საჭირო არ არის, დავარცხნეთ იგი სპეციალური რბილი თმის ჯაგრისით. ახალშობილის ბანაობა სასურველია ახალშობილი ყოველდღიურად აბანაოთ, რა თქმა უნდა უსაფრთხოების ყველა წესის დაცვით. როგორც წესი, პატარას საღამოს კვების წინ აბანავებენ. წყლის ტემპერატურა +36-37 °C უნდა იყოს. თუმცა ზოგ ჩვილს უფრო თბილი წყალი მოსწონს, ამიტომ დააკვირდით თქვენ პატარას. საგულდაგულოდ გარეცხეთ ბაოს აბაზანა. სასურველია აბაზანაში ჩაამატოთ სხვადასხვა სასარგებლო ბალახის ნაყენი (პედიატრის რჩევის გათვალისწინებით). ახალშობილის კანის მოვლა ახალშობილის კანი ფიზიოლოგიური თავისებურებების გამო მოწყვლადია, მიდრეკილია გაღიზიანებისადმი და მოითხოვს საგულდაგულო მოვლას. ამ მიზეზის გამო, შექმნილია სპეციალური საბავშვო კოსმეტიკის ფართო ასორტიმენტი, რომელიც სათუთად წმენდს, კვებავს და ატენიანებს ბავშვის კანს, არ აღიზიანებს თვალს. ბაოს კოსმეტიკის შერჩევა ინდივიდუალური პროცესია. მთავარი კრიტერიუმია - მოვლის საშუალება უნდა იყოს რბილი და უხდებოდეს თქვენი პატარას კანს. გახსოვდეთ, რომ ბავშვის კანის მოვლის პროცესში გარკვეული ზომიერებაც არის საჭირო. ასე მაგალითად, არ არის საჭირო, ბაოს ტანის ყოველდღიურად ზეთით მთლიანად დაფარვა, ეს თერმორეგულაციას უშლის ხელს. კანი უნდა სუნთქავდეს. თუ კანი განსაკუთრებულად მშრალია, მაშინ კრემი ყოველდღიურად უნდა გამოიყენოთ, მაგრამ ძალიან თხელ ფენად უნდა დაატანოთ კანზე. ბავშვის ძილის ადგილი ახალშობილს სჭირდება საკუთარი საწოლი. კარგად დაფიქრდით სად უნდა დაიდგას ის. მასში ახალშობილი კომფორტულად უნდა გრძნობდეს თავს. საწოლი უნდა დაიდგას ოთახის ნათელ ნაწილში. საწოლი არ უნდა დაიდგას ჰაერის ორპირი მოძრაობის ზონაში, მაგრამ მისი მთლიანად შემოკვრა ქსოვილით ან სპეციალური კომპლექტით არ არის საჭირო. ჩვილისათვის სასურველია შევიძინოთ სიმაღლის რეგულირების ფუნქციის მქონე საწოლი. ახალშობილის ლეიბი უნდა იყოს მყარი. ბალიში 1 წლის ასაკამდე რეკომენდებული არ არის. ახალშობილის პირველი გარდერობი ახალშობილის ტანსაცმელი დამზადებული უნდა იყოს მხოლოდ ნატურალური ქსოვილებისაგან. ტანისამოსის არჩევანი ძირითადად დამოკიდებულია წელიწადის დროზე. არავითარ შემთხვევაში არ დააფაროთ პაწაწუნას რამდენიმე საბანი, რადგან ორგანიზმის სისტემატიურმა გადახურებამ შესაძლოა გამოიწვიოს გაუწყლოება. არსებობს ასეთი წესი: რაც თავად გაცვიათ, იმაზე ერთი შრით მეტი ჩააცვით ჩვილს. არ ჩააცვათ პატარას ისეთი რამ, რაც მის მოძრაობებს შეზღუდავს. 3-4 კვირის ბაოს ვაცვამთ შიდა შარვალს, თხელ კომბინეზონს. ამ ასაკამდე რეკომენდებულია პატარას გახვევა, ოღონდ არა მჭიდროდ. ჩვილის ხელები სახვევში არ ჩააყოლოთ, ხოლო ღამით, ხელებითურთ გაახვიეთ, რათა მან უნებლიე მოძრაობებით საკუთარი თავი არ გააღვიძოს. თუმცა ბევრი დედა დაბადებიდანვე ჩვილს ტანსაცმელს აცვამს. სახლში სასურველია ეხუროს თხელი ქუდი (სახლში არსებული პირობების შესაბამისად). ახალშობილის ჭიპის დამუშავება ახალშობილის ერთ-ერთი ყველაზე სუსტი და მოწყვლადი ადგილია ჭიპი, ამიტომ საგულდაგულო მოვლას საჭიროებს. ჭიპის შეხორცებას თვალს ადევნებს ექიმი-პედიატრი, რომელიც თქვენს ჩვილს კურირებს. თუ თქვენს ბაოს ფართო, დიდი ჭიპი აქვს, პედიატრმა შესაძლოა არ გირჩიოთ ახალშობილის დაბანა, რადგან მაღალია ჭრილობის ინფიცირების რისკი. ჭიპის დამუშავება აუცილებელია ყოველდღე. პირველ რიგში საჭიროა 3%-იანი წყალბადის ზეჟანგით დასველებული ყურის საწმენდით ან ბამბის ტამპონით გავასუფთავოთ ჭრილობა. შემდეგ, აიღეთ სუფთა ყურის საწმენდი ბრილიანტის მწვანეში დაასველეთ და ნაზად დაატანეთ ჭრილობაზე. ეს პროცედურა ჩაატარეთ დღეში ერთხელ ბანაობის შემდეგ. იმ შემთხვევაში თუ, ჭიპზე სისველე ან სისხლი შეამჩნიეთ დაუყონებლივ მიმართეთ ექიმს. ამოსაფენები და ჰაერის აბაზანები თანამედროვე ახალშობილის ერთჯერადი ამოსაფენის გარეშე წარმოდგენა უკვე თითქმის შეუძლებელია. ამოსაფენები დამკვიდრდა დღევანდელი მშობლების ცხოვრებაში, რითაც საკმაოდ გაადვილდა ბავშვის მოვლა. უკვე რთული წარმოსადგენია, თუ როგორ ახერხებდნენ ჩვენი დედები და ბებიები დოლბანდის ამოსაფენებით ჩვილის მოვლას, თან თუ გავითვალისწინებთ იმას, რომ ახალშობილი დღეში დაახლოებით 25ჯერ შარდავს და კუჭში გადის საშუალოდ 5ჯერ. გარდა ამისა, დოლბანდის გამოყენება ხშირად იწვევს დერმატიტს. ერთჯერადი ამოსაფენების გამოცვლა სასურველია ხშირად. არ დაგავიწყდეთ, შეძლებისდაგვარად ხშირად ჩაუტაროთ თქვენს პატარას ჰაერის აბაზანები. სასურველია ჩვილი ამოსაფენის გარეშე გყავდეთ საერთო ჯამში დღეში 2 საათის განმავლობაში. ახალშობილის გასეირნება ჩვილის გასეირნებისას აუცილებლად გაითვალისწინეთ წელიწადის დრო. ზამთარში ჩვილის ჰაერზე ყოფნის ხანგრძლივობა უნდა შეადგენდეს 40 წუთს. ზაფხულში 2 საათამდე, დღეში ორჯერ. პირველი გასეირნების ხანგრძლივობაა (სამშობიაროდან გამოწერიდან მე-3 ან მე-5 დღეს) არაუმეტეს 10-15 წუთისა, თუ გარეთ -5°C-ზე დაბალი ტემპერატურაა, გასეირნებაზე უარი უნდა თქვათ. თავიდან ჩვილი აივანზე გაიყვანეთ, შემდეგ გარეთ ცოტა ხნით გაიყვანეთ და უკვე რამდენიმე დღეში, ეზოში ან პარკში გაასეირნეთ. ეცადეთ ჩვილი წვიმიან და ქარიან ამინდში გარეთ არ გაიყვანოთ. ბავშვს ამინდის შესაბამისად ჩააცვით. ზაფხულში დააფარეთ მსუბუქი, თხელი საბანი. მწერებისაგან დასაცავად გამოგადგებათ სპეციალური ბადე. 
განმარტავს პროექტის ხელმძღვანელი ქეთი სახვაძე
- მოგესალმებით მე გახალავართ ორსულთა პრე და პოსტნატალური ვარჯიშების ინსტრუქტორი ქეთევან სახვაძე. წარმოგიდგენთ ინოვაციურ ორსულთა პოსტნატალური ვარჯიშების სარეაბილიტაციო პროექტს. ალბათ, თითოულ ქალბატონს სურს დროულად დაიბრუნოს სასურველი ფორმა და უფრო ჯანმთელად და ენერგიულად შეუდგეს უკვე დედობის ამ ლამაზ და ბედნიერ პერიოდს. სწორედ ჩევნს ამ კაბინეტში შეგიძლიათ ეტაპობრივად დაიბრუნოთ სასურველი წონა. აღნიშნული ვარჯიშები შერჩეულია იმ პრინციპით რომ ორსულმა არა მხოლოდ ადვილად მოახდინოს წონაში კლება არამედ მოხდეს საშვილოსნოს კუნთების უმტკივნეულო და ტაპობრივი აღდგენა. მინდა გისურვოთ უსაფრთხო და ბედნიერი დედობა. დამატებითი ინფორმაციის მისაღებად და პროექტში ჩასაწერად დარეკეთ: 592 10-12-77 
წამახალისებელ გათამაშებაში გამარჯვებული ნოემბრის თვეში "იმედის კლინიკის" ქალთა კონსულტაციაში აღრიცხვაზე დამდგარი ორსულები:
საშვილოსნოს ჰიპერტონუსი ანუ საშვილოსნოს ტონუსის მომატება ნიშნავს ამ ორგანოს ნაადრევ შეკუმშვებს, რომლებიც იწყება მშობიარობის მოსალოდნელ ვადაზე გაცილებით ადრე, ორსულობის ადრეულ პერიოდში. საშვილოსნოს ჰიპერტონუსი დამოუკიდებელი დაავადება არ არის. ის მიუთითებს ქალის ორგანიზმში არსებულ პათოლოგიურ მდგომარეობაზე, რომლის იგნორირება არ შეიძლება, რადგან რეალურ საფრთხეს უქადის ორსულობის შეწყვეტას.
საშვილოსნოს ჰიპერტონუსი შესაძლოა გამოწვეული იყოს: ჰორმონული დარღვევებით. ეს დარღვევები უმეტესად გამოწვეულია საკვერცხეების ფუნქციის დაქვეითებით, რასაც თან სდევს ქალური ჰორმონების - ესტროგენების და/ან პროგესტერონის შემცირება, ასევე ჰიპერანდროგენიით - თირკმელზედა ჯირკვლებში და/ან საკვერცხეებში მამაკაცური ჰორმონების გაძლიერებული გამომუშავებით, რის მიზეზიც ხშირად ფარულად, უსიმპტომოდ მიმდინარე ენდოკრინული დაავადებებია. ორსულობის გარეშე ეს მდგომარეობა საშიში არ არის, ორსულობის დროს კი, როდესაც ყველა ორგანოსა და სისტემის დატვირთვა მომატებულია, ზოგჯერ ირღვევა მამაკაცური და ქალური ჰორმონების ოპტიმალური თანაფარდობა. ინფექციური დაავადებებით. საშვილოსნოს ჰიპერტონუსი შესაძლოა განვითარდეს მცირე მენჯის ღრუს ორგანოების ანთებითი დაავადებების ფონზე ან გადატანილი ხელოვნური აბორტის შედეგად. სასქესო ორგანოების განუვითარებლობით. გენიტალური ინფანტილიზმი, განვითარების მანკები (ორრქიანი საშვილოსნო და სხვა), სიმსივნური წარმონაქმნები საშვილოსნოში (მიომა) ხშირად იქცევა საშვილოსნოს ტონუსის მატების მიზეზად. ისთმურ-ცერვიკალური (საშვილოსნოს ყელის) უკმარისობით. საშვილოსნოს ყელი ვერ უძლებს მომატებულ დატვირთვას და მშობიარობის დაწყებამდე გაცილებით ადრე იწყებს გახსნას, ეს კი საშვილოსნოს ტონუსის მატებას იწვევს. ორსულობის დროს იმუნურ სისტემაში მომხდარი ჩავარდნით. ექსტრაგენიტალური დაავადებებით, ეს ის დაავადებებია, რომლებიც უშუალოდ არ უკავშირდება სასქესო ორგანოებს (ანუ გულის, თირკმელების და სხვა ორგანოთა დაავადებები). გარდა ამისა, დადგენილია, რომ ქალების შფოთვითი და დეპრესიული მდგომარეობა ორსულობამდეც და ორსულობის დროსაც ასევე ზრდის საშვილოსნოს ტონუსის მომატების ალბათობას. ორსულობის I ტრიმესტრში საშვილოსნოს ტონუსის მატება იწვევს სანაყოფე კვერცხის დაღუპვას, ორსულობის ნაადრევ შეწყვეტას. II და III ტრიმესტრებში საშვილოსნოს ტონუსის მატება იწვევს გვიანდელ თვითნებით აბორტს და ნაადრევ მშობიარობას, ხელს უწყობს ისთმურ-ცერვიკალურ უკმარისობას. ტონუსის მატება საშიშია განვითარებადი ნაყოფისთვის, რადგან ამ დროს ირღვევა პლაცენტის სისხლის მიმოქცევა, ნაყოფი განიცდის ჟანგბადოვან შიმშილს, ფერხდება ზრდა. ხშირია პლაცენტის აშრევება და ჰიპოტროფიული ნაყოფის დაბადება. საშვილოსნოს ტონუსის მომატებისას თავს იჩენს ტკივილის, სიმძიმისა და ქაჩვის შეგრძნება წელისა და მუცლის ქვედა ნაწილში. ტკივილი ხშირად მენსტრუაციის მსგავსია. ინიშნება საშვილოსნოს დამამშვიდებელი და სპაზმის მომხსნელი პრეპარატები. არ შეიძლება ფიზიკური დატვირთვა. სასურველია ხშირად დაისვენოთ. უკუნაჩვენებია სქესობრივი კავშირი, რადგან ამ დროს ძლიერდება საშვილოსნოს შეკუმშვა, რამაც მომატებული ტონუსის დროს შესაძლოა ნაადრევი მშობიარობის პროვოცირება მოახდინოს. მკურნალობის უეფექტობის, რეგულარული შეტევითი ჭინთვებისა და ტკივილის შემთხვევაში, მით უმეტეს მაშინ, როცა ამას თან სდევს სასქესო ორგანოებიდან სისხლიანი გამონადენი, დაუყოვნებლივ მიმართეთ ექიმს. ჰოსპიტალიზაციის საკითხი დროულად უნდა გადაწყდეს, რადგან არსებობს ორსულობის შეწყვეტის რეალური საშიშროება. გახსოვდეთ: ამ სიტუაციაში საჭიროა წოლითი რეჟიმის დაცვა, ამიტომ უმჯობესია, სასწრაფო დახმარების ბრიგადა გამოიძახოთ. სტაციონარში ტარდება სამეანო და ულტრასონოგრაფიული გამოკვლევა, განისაზღვრება, არსებობს თუ არა ორსულობის შეწყვეტის საფრთხე და ტარდება ადეკვატური ღონისძიებები მის შესანარჩუნებლად, ფასდება ნაყოფისა და სანაყოფე გზების მდგომარეობა. აუცილებლობის შემთხვევაში განისაზღვრება ჰორმონების დონე სისხლსა და დღეღამურ შარდში, ტარდება გამოკვლევა გენიტალურ ინფექციებზე. ორსულობის დაგეგმვისას უმჯობესია გამოიკვლიოთ მცირე მენჯის ღრუს ორგანოები ინფექციურ დაავადებებზე, კონსულტაციისთვის მიმართოთ გინეკოლოგ-ენდოკრინოლოგს, აუცილებლობის შემთხვევაში - ფსიქოთერაპევტსაც. 
რკინადეფიციტური ანემია მთელ მსოფლიოშია გავრცელებული. იგი ორივე სქესის ნებისმიერი ასაკის წარმომადგენლებს შორის გვხვდება, მაგრამ განსაკუთრებით ხშირად ავადდებიან ბავშვები, ახალგაზრდა ქალები და ორსულები. ანემიის დროს სისხლში, ძვლის ტვინსა და დეპოში შემცირებულია რკინის შემცველობა. ამის შედეგად ირღვევა ჰემოგლობინის წარმოქმნის პროცესი, ვითარდება სისხლნაკლებობა და ირღვევა ქსოვილთა კვება.
ორსულობის ბოლოს პრაქტიკულად ყველა ქალს აქვს რკინის ფარული დეფიციტი, ხოლო რკინადეფიციტური ანემია ორსულთა მესამედს უვითარდება. რკინადეფიციტური ანემიის მთავარი მიზეზია სისხლის დაკარგვა, რის გამოც ორგანიზმში ირღვევა ბალანსი რკინის მიღებასა და გამოყოფას შორის. ადამიანი რკინას უმთავრესად სურსათიდან იღებს. ჩვენს ორგანიზმში საკვებთან ერთად ყოველდღიურად 2000-2500 მგ რკინა ხვდება, თუმცა შეიწოვება არა უმეტეს 2 მგ-ისა - ეს ამ ელემენტის შეწოვის მაქსიმალური ზღვარია. ამავე დროს, შარდთან, განავალთან, ოფლთან, კანის ჩამოფცქვნილ ეპითელიუმსა და თმასთან ერთად ყოველდღე დაახლოებით 1 მგ რკინას ვკარგავთ. ამ მხრივ ქალები და მამაკაცები ერთმანეთისგან დიდად არ განსხვავდებიან. დამატებითი ფაქტორი ის არის, რომ ქალები დიდი ოდენობით სისხლს კარგავენ მენსტრუაციის, ორსულობის, მშობიარობისა და ლაქტაციის დროს, ამიტომ მათი ორგანიზმი უფრო მეტ რკინას ითხოვს, ვიდრე შეუძლია, საკვებთან ერთად მიიღოს და შეიწოვოს. ქალების 75% მენსტრუაციის დროს 20-30მგ რკინას კარგავს. მომდევნო მენსტრუაციამდე ორგანიზმი აღიდგენს რკინის მარაგს და ანემია არ ვითარდება. ჭარბი და ხანგრძლივი მენსტრუაციის დროს სისხლთან ერთად 50-250 მგ რკინა გამოიყოფა და ორგანიზმის მოთხოვნილება 2,5-3-ჯერ იმატებს, ამდენ რკინას კი საკვებიდან მისი ძალიან მაღალი შემცველობის დროსაც კი ვერ შევითვისებთ. ვითარდება დისბალანსი, რასაც ანემიამდე მივყავართ. ორსულობის, მშობიარობისა და ლაქტაციის დროს რკინის დანაკარგი 900 მგ-ს შეადგენს. ამ დანაკარგის აღდგენა ორგანიზმს 4-5 წლის განმავლობაში შეუძლია. თუ ქალმა ხელმეორედ ამაზე ადრე იმშობიარა, მას აუცილებლად განუვითარდება ანემია. რკინის დეფიციტი გარდაუვალია იმ ქალებისთვის, ვისაც 4-ზე მეტი შვილი ჰყავს. ამრიგად, ანემიის გამომწვევი და ხელშემწყობი ფაქტორებია: საკვებთან ერთად რკინის არასაკმარისი ოდენობით მიღება (უმთავრესად - ვეგეტარიანული დიეტის დროს); ენდომეტრიოზი, საშვილოსნოს მიომა და სხვა გინეკოლოგიური დაავადებები, რომლებსაც თან სდევს სისხლდენა; ორსულთა მძიმე ტოქსიკოზი; ხშირი სისხლდენა პლაცენტის წინამდებარეობის დროს. ორსულებს ანემია, ჩვეულებრივ, ორსულობის მეორე ნახევარში გამოაჩნდებათ. განასხვავებენ მის ორ სახეს: ორსულთა ანემიას და ანემიას ორსულებში. პირველ შემთხვევაში დაავადება ორსულობის დროს ვითარდება, მეორე შემთხვევაში კი მისი არსებობა ორსულობამდე იყო დადგენილი. ორსულთა ანემია უფრო მძიმედ მიმდინარეობს, ხოლო ორსულობამდე დაწყებული ანემია - შედარებით მსუბუქად, ვინაიდან ორგანიზმი მასთან შეგუებას ასწრებს, ორსულთა ანემია კი, არსებითად, ორსულობის ისეთივე გართულებაა, როგორიც ორსულთა ტოქსიკოზი. რკინის მარაგის შემცირება მხოლოდ ჰემოგლობინის ოდენობაზე როდი მოქმედებს. მისი როლი გაცილებით დიდია: რკინა მონაწილეობს ნივთიერებათა ცვლაში, ქსოვილთა სუნთქვაში. ორსულებს რკინადეფიციტური ანემიის ფონზე ხშირად უვითარდებათ ჟანგბადოვანი შიმშილი, რაც, თავის მხრივ, სხვადასხვა პათოლოგიას უდებს სათავეს. რკინადეფიციტური ანემია განიხილება როგორც ტოტალური ორგანული პათოლოგია, რომელიც ყველა ორგანოსა და ქსოვილის: ეპითელიუმის, სასუნთქი, საჭმლის მომნელებელი და იმუნური სისტემების, თავის ტვინის - ფუნქციონალურ და მორფოლოგიურ დაზიანებას იწვევს. ანემიის ხარისხი ჰემოგლობინის დონით განისაზღვრება: 110-90გ/ლ მსუბუქ ანემიად ითვლება, 89-70 გ/ლ - საშუალო ხარისხის ანემიად, 69გ/ლ-ზე დაბალი მაჩვენებელი კი - მძიმედ. მსუბუქი ანემიის შემთხვევაში ორსულს შესაძლოა არაფერი აწუხებდეს. კლინიკური ნიშნები, ჩვეულებრივ, საშუალო სიმძიმის ანემიის დროს ვლინდება. ქალი უჩივის სისუსტეს, თავბრუხვევას, თავის ტკივილს, გულის ფრიალს, ქოშინს, შრომის უნარის დაქვეითებას, თუმცა ეს სიმპტომები მხოლოდ რკინადეფიციტურ ანემიას არ ახასიათებს, - ისინი სხვა ნივთიერების ნაკლებობით განპირობებული ანემიის დროსაც გვხვდება. რკინადეფიციტური ანემიისთვის დამახასიათებელია კანის, ფრჩხილების, თმის სტრუქტურის დაზიანება, გემოვნების გაუკუღმართება. კანი ფითრდება, შრება, სკდება. შესამჩნევია კანისა და ცხვირ-ტუჩის სამკუთხედის მსუბუქი სიყვითლე. ჩნდება ნახეთქები პირის კუთხეებში. ფრჩხილები ფორმას იცვლის - ბრტყელდება, იზნიქება, მტვრევადი ხდება. ენა წითელი და მტკივნეულია. თმა იმტვრევა და ინტენსიურად ცვივა. კუნთოვანი სისუსტე ავადმყოფს იძულებულს ხდის, უარი თქვას ჩვეულ ფიზიკურ დატვირთვაზე. ის ჭამს ცარცს, თიხას, ქვიშას, მიწას, უმ ბურღულს, ყნოსავს მკვეთრი სუნის მქონე სითხეებს: ნავთს, ნაფტალინს, აცეტონს. გაძლიერებულია გულისცემა, აღინიშნება ქოშინი, ტკივილი გულის არეში, ზოგჯერ შუპდება ფეხები, ქვეითდება არტერიული წნევა. მძიმე ფორმის ანემიის დროს ვითარდება ანემიური მიოკარდიოდისტროფია - ე.წ. ანემიური გული. ანემიურ ორსულებს უფრო ძლიერი ოფლიანობა ახასიათებთ, ვიდრე ჯანმრთელებს. საშვილოსნოსა და პლაცენტაში ანემიის დროს დისტროფიული ცვლილებები ვითარდება, რაც პლაცენტის დაპატარავებას და მისი ჰორმონების (პროგესტერონის, ესტრადიოლის, პლაცენტური ლაქტოგენის) ოდენობის შემცირებას იწვევს. სისხლნაკლებობას ხშირად ერთვის გესტოზი. ნაადრევი მშობიარობა ასიდან 10-15 შემთხვევაშია მოსალოდნელი, ჰიპოტონიური სისხლდენა - 10 შემთხვევაში. ანემია აფერხებს ნაყოფის განვითარებას. ნაყოფის სიკვდილიანობა უმეტესად ანემიის მძიმე ფორმებს უკავშირდება. ახალშობილებს აქვთ წონის მკვეთრი უკმარისობა. მასის აღდგენა შედარებით ნელა ხდება. რკინის დეფიციტი ხელს უწყობს ახალშობილებში რკინადეფიციტური ანემიის განვითარებას, ჰემოგლობინის წარმოქმნის დარღვევას, გონებრივი და მოტორული განვითარების შეფერხებას, ქრონიკული ჰიპოქსიის ჩამოყალიბებას, იმუნური სისტემის დათრგუნვას. ლაბორატორიული დიაგნოსტიკა სისხლში დაქვეითებულია ჰემოგლობინის შემცველობა, ფერადობის მაჩვენებელი (0,85), შრატისმიერი რკინა. მომატებულია ერითროციტების ახალგაზრდა ფორმები. როგორ ვუმკურნალოთ? რკინადეფიციტური ანემიის მკურნალობა რკინის პრეპარატების გარეშე, მხოლოდ რკინით მდიდარი სურსათით, შეუძლებელია. რკინის მაქსიმალური ოდენობა, რომლის საკვებიდან შეწოვაც შეუძლია ორგანიზმს, დღეში 2,5მგ-ია, სამკურნალო პრეპარატებიდან შეწოვა კი 15-20-ჯერ უკეთესია. რა მივირთვათ მენიუ უნდა იყოს სრულყოფილი, რკინითა და ცილით მდიდარი. განსაკუთრებით სასარგებლოა ხორცეული. ხორციდან რკინის 6% შეიწოვება, კვერცხიდან და თევზიდან - 2-ჯერ ნაკლები, ხოლო მცენარეული საკვებიდან - მხოლოდ 0,2%, ამიტომ ვაშლის, ბროწეულის, სტაფილოს თუნდაც დიდი რაოდენობით მირთმევას აზრი არ აქვს. ყოველდღიური რაციონი უნდა შეიცავდეს: 120-200გ ხორცს ან 150-250 გ თევზს, 1 კვერცხს, 1 კგ-მდე რძის პროდუქტებს (ყველს, ხაჭოს, მაწონს და ა.შ.), 80-100 გ ცხიმს, დაახლოებით 800 გ ხილსა და ბოსტნეულს (ნაწილი უმი უნდა მიირთვათ). აუცილებელია ვიტამინები: C - 100 მგ, A - 6600 სე, B1 - 2,5 მგ, B2 - 4 მგ, PP - 20 მგ. საჭიროა თუ არა სისხლის გადასხმა რკინადეფიციტური ანემიის დროს სისხლის გადასხმა სასიცოცხლო ჩვენების გარეშე სასურველი არ არის. ჯერ ერთი, დიდია C ვირუსული ჰეპატიტითა და მონონუკლეოზით დაავადების საშიშროება, მეორე - სისხლის გადასხმისას ორსულის ორგანიზმში წარმოიქმნება ანტისხეულები, რამაც მომდევნო ორსულობისას შესაძლოა სპონტანური აბორტი, ნაადრევი მშობიარობა, მკვდრადშობადობა, ახალშობილთა ჰემოლიზური დაავადება გამოიწვიოს. მივიღოთ თუ არა რკინის პრეპარატები? აუცილებლად! რკინის პრეპარატების ნაცვლად B1, B2, B6, B12 ვიტამინების, ფოლიუმის მჟავას, ღვიძლის ან სპილენძის პრეპარატების დანიშვნა გაუმართლებელია. რკინის პრეპარატები შეიცავს კომპონენტებს, რომლებიც აძლიერებს რკინის შეწოვას: ცისტეინს, ასკორბინის მჟავას, ქარვის მჟავას, ფუმარინის მჟავას და სხვა. რკინის პრეპარატები ორსულებისთვის უკუნაჩვენები არ არის. ორსულებსა და მეძუძურ ქალებს რკინადეფიციტური ანემიის სამკურნალოდ და თავიდან ასაცილებლად უნიშნავენ კომპლექსურ პრეპარატებს, რომლებშიც რკინასთან ერთად ვიტამინები და მიკროელემენტებიც შედის. განსაკუთრებით ეფექტურია საშუალებები, რომლებიც ჩ ვიტამინს შეიცავს. რკინის პრეპარატებით მკურნალობა ხანგრძლივად არის საჭირო, ვინაიდან ჰემოგლობინის ნორმალიზება ორგანიზმში რკინის მარაგის შევსებას არ ნიშნავს. ორ-სამთვიანი მკურნალობისა და ანემიის ლაბორატორიული ალაგების შემდეგ მედიკამენტის მიღება შედარებით მცირე დოზებით კიდევ სამ თვეს უნდა გაგრძელდეს. მეტიც - ნახევარი წლის განმავლობაში პრეპარატის მცირე დოზით მიღება რკინის მარაგის შევსების შემდეგაც მიზანშეწონილია. თუ მენსტრუაციის დროს ქალი ბევრ სისხლს კარგავს, რეკომენდებულია, ყოველწლიურად ერთი თვის განმავლობაში ჩაიტაროს ანტიანემიური პრეპარატის კურსი. ანემიის განვითარების მაღალი რისკი აქვთ: ქალებს, რომლებსაც ადრეც ჰქონდათ ანემია; ქრონიკული ინფექციის ან შინაგანი ორგანოების ქრონიკული დაავადების მქონე ქალებს; მრავალჯერ ნამშობიარევ ქალებს; ორსულებს, რომელთა ჰემოგლობინის მაჩვენებელი პირველ ტრიმესტრში 120გ/ლ-ზე ნაკლები იყო; ქალებს მრავალნაყოფიანი ან ტოქსიკოზით მიმდინარე ორსულობის დროს; ქალებს, რომლებსაც მენსტრუაცია წლების განმავლობაში ხუთ დღეზე მეტხანს უგრძელდებოდათ. პროფილაქტიკისთვის ინიშნება რკინის პრეპარატების საშუალო დოზა 4-6 თვის განმავლობაში ორსულობის მეთორმეტე-მეთოთხმეტე კვირიდან. რეკომენდებულია ხორცის ხშირი მიღება. რკინადეფიციტური ანემიის პროფილაქტიკა ნაყოფს რკინის საკმარის მარაგს უქმნის, რაც საშუალებას გვაძლევს, თავიდან ავიცილოთ რკინის დეფიციტი ახალშობილებშიც. 
ვიზიტი ექიმთან იეჭვებთ თუ არა, რომ ორსულად ხართ, მაშინვე მიმართეთ ქალბატონ ლიკა ლუაშვილს, რომელიც ექოსკოპიური გამოკვლევის საფუძველზე დაადასტურებს ორსულობას და გაგიწევთ სათანადო რჩევა-დარიგებას. ყოველივეს შემდეგ, გამოიწერება ფორმა100, რომლის საშუალებითაცა აიღებთ ორსულთა ვაუჩერს და ისარგებლებთ 4 უფასო ვიზიტით ორსულის რაციონი მომავალმა დედამ ისეთი სურსათი უნდა მიირთვას, რომ საკვები ნივთიერებები და ვიტამინები მასაც ეყოს და ბავშვსაც. კვების რეჟიმი ისე უნდა შეირჩეს, რომ:
კვება საჭიროა მცირე ულუფებით, დღეში 4-5-ჯერ, განსაზღვრულ საათებში. ამასთანავე, ჭამიდან ჭამამდე აუცილებლად უნდა შეინარჩუნოთ 4-5-საათიანი ინტერვალი. ერიდეთ ბევრი საკვების ერთბაშად და გვიან საღამოს ან ღამით მიღებას. ორსულისთვის სასარგებლოა:
,,იმედის კლინიკის" სოციალური პროექტის ფარგლებში კიდევ ერთი აქცია გაიმართა;
ამჯერად, 5 დეკემბერს უფასო გინეკოლოგიური კონსულტაციები და გასინჯვები ჩაუტარდათ მცხეთის რაიონის სოფელ წეროვანის მოსახლეობას; აქციის კოორდინატორი ნინო ოქროპირიძე; აქციაში მონაწილე ყველა ქალბატონს საჩუქრად გადაეცა ,,იმედის კლინიკაში" შეღავათიანი გინეკოლოგიური მომსახურების ბარათი; 30 პროცენტიანი ფასდაკლებით მათ საშუალება აქვთ უკვე ,,იმედის კლინიკის" გინეკოლოგიურ დეპარტამენტში მიიღონ შემდეგი სახის სერვისები:
თავის მხრივ, იმედის კლინიკა" აგრძელებს სოციალური პროექტის განხორციელებას და უახლოეს ხანებში მორიგ აქციას გამართავს. 
სხეულის ტემპერატურის მომატებას ყოველთვის აქვს მიზეზი, ასეა ორსულობის პერიოდშიც. ტემპერატურის მომატებისთანავე ორსულების დიდი ნაწილი სწრაფად იწყებს ნერვიულობას და სხვადასხვა ზომების მიღებას. ამიტომ, აუცილებელია ორსულმა იცოდეს - საშიშია თუ არა ორსულობის პერიოდში ტემპერატურის მატება. მითუმეტეს, შესაძლებელია, რომ ტემპერატურის მატების მთავარი მიზეზი თავად ორსულობა გახდეს
ორსულობის პერიოდში ჰორმონალური სისტემა დიდ ცვლილებებს განიცდის, ჭარბი რაოდენობით გამოიყოფა ჰორმონი პროგესტერონი. სპეციალისტთა დიდი ჯგუფის მოსაზრებით სწორედ ეს პროცესი იწვევს ტემპერატურის მატებას. ასევე, მნიშვნელოვანია, რომ ორსულ ქალებს უქვეითდებათ იმუნიტეტი, რამაც, ასევე, შეიძლება გამოიწვიოს სხეულის ტემპერატურის ცვლილება. თუმცა, ამ მიზეზებით ტემპერატურის ცვლილება უმნიშვნელოა და შეადგენს 1-1,5 გრადუსს. ყოველივე ზემოთ თქმული შეეხება ორსულობის პირველ ეტაპს. თუ სხეულის ტემპერატურის მატება ხდება ორსულობის მოგვიანებით სტადიებზე - ე.ი. ადგილი აქვს რომელიღაც დაავადებას. ორსულობის პერიოდში მაღალი ტემპერატურა იმითაა საშიში, რომ ამან შეიძლება გავლენა მოახდინოს პლაცენტაზე, რაც ნაადრევი მშობიარობის მიზეზი შეიძლება გახდეს. მაღალმა ტემპერატურამ შეიძლება ცვლილებები გამოიწვიოს ნაყოფის ორგანოებშიც. მავნე ნივთიერებებით ინტოქსიკაციამ შეიძლება გამოიწვიოს ცვლილებები გუს-სისხლძარღვთა სისტემაში. ორსულებისათვის საშიშ ტემპერატურად ითვლება 37,8 და ზემოთ. თუ ტემპერატურამ 38 გრადუსს მიაღწია ამან შეიძლება დიდი ზიანი მიაყენოს ნაყოფის ნერვულ სისტემას, ამიტომ სასწრაფოდ უნდა მიმართოთ ექიმს. ორსულებმა უნდა გაითვალისწინონ, რომ ამ დროს სასტიკად აკრძალულია რაიმე სახის ინიციატივის გამომჟღავნება მედიკამენტების მიღებასთან დაკავშირებით, შესაძლოა ამან უფრო გაართულოს მდგომარეობა და გამოუსწორებელი შედეგი გამოიწვიოს. როგორც ვთქვით, ტემპერატურის საშიშ ზღვრამდე მომატების შემთხვევაში სასწრაფოდ უნდა მიმართოთ ექიმს. 
საკეისრო კვეთის ჩვენებების მომატებამ ხელი შეუწყო საკეისრო კვეთის პროცენტულ ზრდას, რის შედეგადაც პრობლემატური გახდა – გადატანილი საკეისრო კვეთის შემდგომი ბუნებრივი სამშობიარო გზებით მშობიარობა.
მეცნიერული კვლევების მიხედვით, ქალების 40-80% რომლებსაც ანამნეზში აღენიშნებათ ოპერაციული ჩარევა საშვილოსნოზე(კონსერვატიული მიომექტომია, საკეისრო კვეთა და სხვა) მშობიარობენ ბუნებრივი სამშობიარო გზით. დადგენილია რომ საშვილოსნოს მიომეტრიუმის რეპარაცია(აღდგენა) სრულდება 6-8 თვეში, ამიტომ მშობიარობის დაგეგმვა შესაძლებელია ერთი წლის შემდეგ. ფაქტორები რომლებიც მოქმედებენ საშვილოსნოს მიომეტრიუმის რეპარაციულ პროცესებზე, შეგვიძლება დაიყოს ორ ჯგუფად: - არაოპერაციული: ესტრაგენიტანული დაავადება, ორსულობისა და მშობიარობის გართულება, ინფექცია, მიომეტრიუმის საწყისი მდგომარეობა, მშობიარეს იმუნოდეფიციტი - ოპერაციული: განაკვეთის ანატომიური მდებარეობა, საკერავი მასალის ტიპი, მიომერიუმის აღდგენის მეთოდი, ჭრილობის იზოლირება, ჭრილობის განაკვეთში ქსოვილების იშემია და ზეწოლა. მიზეზი(ჩვენება) რის გამოც განმეორებითი ორსულობა მთავრდება საკეისრო კვეთის გზით, არის პირველი საკეისრო კვეთის შემდგომი საშვილოსნოს ნაწიბურის არასრულფასოვნება ან იგივე დაავადების, მდომარეობის განმეორება მშობიარობისას. განმეორებითი ორსულობის პერიოდში ნაწიბურის მდგომარეობაზე მონიტორინგი შესაძლებელია ულტრაბგერითი ან მაგნიტო-რეზონანსული ტომოგრაფიული კვლევით, რომელიც უნდა ჩატარდეს 37-38 კვირის ორსულობის პერიოდში. საკეისრო კვეთის შემდგომი ორსულობა, მშობიარობის მართვა სპეციფიურია და თხოულობს განსაკუთრებულ ყურადღებას. ბუნებრივია გადატანილი საკეისრო კვეთის რაოდენობის ზრდასთან ერთად, მატულობს მიმდინარე ორსულობისა და მშობიარობის პერიოდში შესაძლო გართულებების სიხშირე როგორიცაა მაგალითად პლაცენტის წინა მდებარეობა, მჭიდრო მიმაგრება და შეზრდა. რომელიც ზოგჯერ საჭიროებს განმეორებითი საკეისროს შემდგომ საშვილოსნოს ამოკვეთას – ჰისტერექტომიას. 
ალერგიისა და ორსულობის თანხვედრა, ცხადია, არ არის სასიამოვნო, მაგრამ ალერგია ორსულობის უკუჩვენებად არ მიიჩნევა.
ორსულობისას ალერგიის მიმდინარეობა სხვადასხვანაირად შეიძლება წარიმართოს: შემსუბუქდეს, გამწვავდეს ან უცვლელი დარჩეს. დადგენილია, რომ ორსულის ორგანიზმში იმატებს ჰორმონ კორტიზოლის დონე, რომელსაც ალერგიის საწინააღმდეგო მოქმედება ახასიათებს. ამიტომაა, რომ ორსულებს ალერგია იშვიათად აღენიშნებათ, ან მსუბუქი ფორმით უვლინდებათ. ისეთმა სერიოზულმა დაავადებებმაც კი, როგორებიცაა ბრონქული ასთმა და ჭინჭრის ციება, ორსულობის დროს შესაძლოა საერთოდ არ იჩინოს თავი. მშობიარობის შემდეგ კორტიზოლის რაოდენობა თანდათან პირვანდელ დონეს უბრუნდება და ალერგიაც ჩვეულ სახეს იღებს. თუ პირველი ორსულობისას ალერგიამ თავი საერთოდ არ შეგახსენათ, შესაძლოა, მომდევნო ორსულობებმაც მშვიდად ჩაიაროს. მაგრამ არც ის არის გამორიცხული, ორსულობისას ალერგია ადრინდელზე მძაფრად გამოვლინდეს. ეს გამოწვეულია ქალის იმუნურ სისტემაში მიმდინარე ფიზიოლოგიური ძვრებით და, ამის კვალობაზე, უკვე ცნობილ ან ახალ, ორგანიზმისთვის უცნობ ალერგენებზე უფრო აქტიური რეაქციით. ალერგიული დაავადებებიდან ორსულებში განსაკუთრებით ხშირად გვხვდება ალერგიული რინიტი, ჭინჭრის ციება და კვინკეს შეშუპება. გარდა ამისა, არსებობს კანის ალერგიული მდგომარეობა (ჭინჭრის ციების განსაკუთრებული სახეობა), რომელიც, ჩვეულებრივ, სწორედ პირველი ორსულობის დროს იჩენს თავს. ორსულობის მეთორმეტე კვირიდან ცხვირის გაჭედვასა და სურდოს თითქმის ყოველი მეორე ორსული უჩივის. თუ გაირკვა, რომ ამას წინ უძღოდა უშუალო კონტაქტი ალერგენთან (მცენარეების ყვავილობა, სახლში ცხოველის მიყვანა, კვების რეჟიმის დარღვევა და სხვა), ეს იმაზე მიუთითებს, რომ საქმე გვაქვს ალერგიული რინიტის გამწვავებასთან. თუ მომავალი დედა ალერგიულია, სავსებით შესაძლებელია (თუმცა არა გარდაუვალი), ალერგია ბავშვსაც აღმოაჩნდეს. მუცლად მყოფი ბავშვი ალერგენებს თავიდანვე ხვდება, მაგრამ ზემგრძნობელობის ჩამოყალიბება (ანუ ნაყოფის ორგანიზმში იმ ანტისხეულების წარმოქმნა, რომლებიც ალერგენის მომდევნო შეჭრისას ალერგიული რეაქციის პროვოცირებას ახდენს) ხდება მაშინ, როდესაც ნაყოფის იმუნური სისტემა სიმწიფის განსაზღვრულ საფეხურს აღწევს - ორსულობის დაახლოებით 22-ე კვირას. ამ ეტაპზე ყალიბდება განსაზღვრული ალერგენისადმი მომატებული მგრძნობელობა, დაბადების შემდეგ კი, ალერგენთან ხელახალი შეხვედრისას, ალერგიული რეაქცია იწყება. ბრონქული ასთმა ორსულთა 2-3%-ს აქვს. იმ ქალებს შორის, რომლებიც ასთმას დაორსულებამდეც უჩიოდნენ, სურათი ასეთია: დაახლოებით 25% იმავე მდგომარეობას ინარჩუნებს, რაც ორსულობამდე ჰქონდა, 15% უკეთესობისკენ მიდის, ხოლო 60%-ს მდგომარეობა უმძიმდება. თუ ასთმა ორსულობამდეც გქონდათ, მის გამწვავებას ორსულობის 24-დან 36-ე კვირამდე უნდა ელოდოთ. ასთმიანი ორსულის იმუნურ სისტემაში მიმდინარე პათოლოგიური ცვლილებები ნეგატიურ გავლენას ახდენს როგორც დაავადების, ისე ორსულობის მიმდინარეობაზე. ორსულობის დასაწყისში გამოვლენილი ასთმა შესაძლოა ორსულობის პირველსავე ნახევარში, ადრეული ტოქსიკოზის მსგავსად, ალაგდეს. ამ დროს პროგნოზი დედისა და ნაყოფისთვის კეთილსაიმედოა. ორსულობის ბოლო ერთი თვის განმავლობაში თითქმის ყველა ქალი უკეთესობას გრძნობს, მშობიარობის შემდეგ კი სურათი ასეთია: 25% (წესისამებრ, მსუბუქი ფორმის მქონე ავადმყოფები) უკეთ ხდება, 50%-ს მდგომარეობა არ ეცვლება, 25%-ს კი უმძიმდება. გახსოვდეთ: დღეს ბრონქული ასთმა ორსულობისთვის ხელის შემშლელ ფაქტორად არ მიიჩნევა. მთავარია მოხერხდეს გამწვავების დროული გამოვლენა და მისი ადეკვატური კონტროლი. თუ ორსულობის დროს დაავადება არ ექვემდებარება მკურნალობას: ორსულს აქვს ხშირი შეტევები, რომლებიც გადადის ასთმურ სტატუსში, - მას ათავსებენ სტაციონარში და დგება ორსულობის ვადამდე (37-38-ე კვირამდე) შეწყვეტის საკითხი. გაუკონტროლებელი ბრონქული ასთმის შეტევის დროს ქალის ორგანიზმი საკმარისი ოდენობით ჟანგბადს ვერ იღებს. ამ დროს ჟანგბადის ნაკლებობა ანუ ჰიპოქსია შესაძლოა ნაყოფსაც განუვითარდეს. თუ ბრონქული ასთმის შეტევები ხშირი ან ხანგრძლივია, ჰიპოქსიამ შესაძლოა ნაყოფის ტვინი დააზიანოს. გარდა ამისა, ადეკვატური კონტროლის არარსებობა ხშირად იწვევს ნაყოფის საშვილოსნოსშიდა განვითარების შეფერხებას, თვით ორსულებში კი გაუკონტროლებელმა ასთმამ შეიძლება გამოიწვიოს ორსულობის ისეთი მძიმე გართულება, როგორიცაა პრეეკლამფსია. ორსულობისას ყოველგვარი მედიკამენტის მიღებისას სიფრთხილე გვმართებს. არც ალერგიის საწინააღმდეგო წამლებია გამონაკლისი. ამერიკის შეერთებული შტატების სურსათისა და მედიკამენტების სამმართველოს მონაცემების თანახმად, ორსულობის დროს არც ერთი ანტიჰისტამინური პრეპარატი არ არის სრულიად უვნებელი. ორსულობის პერიოდში მედიკამენტის დანიშვნამდე ექიმი ყოველთვის აფასებს რისკს, რომელიც ახლავს კონკრეტული მედიკამენტის გამოყენებას. მას უფრო მეტი სარგებლობა უნდა მოჰქონდეს, ვიდრე ზიანი. მუცლად მყოფი ბავშვისთვის ალერგიული დაავადებების პროფილაქტიკას მეტად დიდი მნიშვნელობა აქვს. პროფილაქტიკა გულისხმობს ორსულის რაციონში ძლიერ ალერგიული პროდუქტების შეზღუდვას, ხოლო მძიმე შემთხვევებში მათ რაციონიდან გამორიცხვას - კუჭ-ნაწლავის ტრაქტი ხომ ალერგენებისთვის მთავარი კარიბჭეა. ჯანმრთელი ორსულებისთვის ასეთი მძიმე შეზღუდვა, რასაკვირველია, აუცილებელი არ არის. საკმარისია, არ მიირთვან ალერგიული პროდუქტები ყოველდღიურად და ერთდროულად - ხანგამოშვებით რაციონში მათი ჩართვა შეიძლება. სარისკო პროდუქტებზე უარი უნდა თქვან იმ ქალბატონებმაც, რომლებსაც ერთხელ მაინც ჰქონიათ ასეთ პროდუქტებზე ამა თუ იმ ტიპის ალერგია, ხოლო თუ ქალს აქვს ალერგიული დაავადება: ბრონქული ასთმა, ალერგიული დერმატიტი, ალერგიული რინიტი და სხვა, - მოუწევს, რაციონიდან პროდუქტების მთელი ჯგუფები ამოიღოს. საკვები პროდუქტები ალერგიულობის ხარისხის მიხედვით ამგვარად ნაწილდება: მაღალი ხარისხი - ძროხის რძე, თევზი, ზღვის პროდუქტები, ხიზილალა, კვერცხი, ციტრუსები, კაკალი, თაფლი, სოკო, ქათმის ხორცი, მარწყვი, ჟოლო, მაყვალი, ანანასი, ნესვი, ხურმა, შავი მოცხარი, შოკოლადი, ყავა, კაკაო, მდოგვი, პომიდორი; საშუალო ხარისხი - ღორის ხორცი, წითელი მოცხარი, კარტოფილი, ინდაურის ხორცი, კურდღელი, ფორთოხალი, გარგარი, მწვანე წიწაკა, სიმინდი, შტოში, კომბოსტო; დაბალი ხარისხი - ყაბაყი, პატისონი, თალგამი, გოგრა, ვაშლი, თეთრი მოცხარი, ხურტკმელი, ქლიავი, ცხვრის ხორცი, თეთრი ბალი, კიტრი. ორსულისა და მელოგინისთვის არამც და არამც არ შეიძლება სიგარეტის მოწევა. მწეველთა შვილებს ალერგიული დერმატიტისა და ბრონქული ასთმის განვითარების უფრო მაღალი ალბათობა აქვთ. საშიშია პასიური მოწევაც. რაც შეიძლება მეტი ხანი გაატარეთ სუფთა ჰაერზე. ბუმბულის ბალიშები და საბნები სინთეტიკურით შეცვალეთ. ბინა ხშირად გაანიავეთ და ყოველდღე დაალაგეთ სველი წესით, კვირაში ერთხელ კი მტვერსასრუტით დაასუფთავეთ ხალიჩები და რბილი ავეჯი, გაბერტყეთ და გაამზეურეთ ბალიშები. ორსულობის დროს თავი არიდეთ ხალიჩებს, სურათებს, შტორებს - ისინი მტვრის ნამდვილი ბუდეა. ყოველგვარი მედიკამენტი მიიღეთ მხოლოდ ექიმის რეკომენდაციით და მისი დანიშნულებისამებრ. აკეთეთ სუნთქვითი ვარჯიშები. პირველ თვეებში ჩვილისთვის განსაკუთრებით სასარგებლო საკვებია დედის რძე. მასთან ერთად პატარას ალერგენების გამანეიტრალებელი ნივთიერებებიც მიეწოდება. ოთხ თვემდე ძუძუთი კვების შეწყვეტა მომავალში ალერგიული რეაქციების სიხშირეს რამდენჯერმე ზრდის. 
თქვენი მოზარდი გოგონასთვის - ყველა სახის გინეკოლოგიური სერვისი 30 პროცენტიანი ფასდაკლებით:
თქვენ გადმოგეცემათ შეღავათიანი მომსახურების ბარათი; აქციას ხელმძღვანელობს ნინო ოქროპირიძე - ბავშვთა და მოზარდთა გინეკოლოგი
რატომ უნდა ჰქონდეთ გოგონას მშობლებს ,,იმედის კლინიკასთან” მუდმივი ურთიერთობა?
ეს და სხვა არაერთი ფაქტორი შესაძლებელია მრავალი გართულების მიზეზი გახდეს და თავი იჩინოს თქვენი შვილის გათხოვებისა და შვილოსნობის ფუნქციების გამოვლენის მომენტში. აღსანიშნავია, რომ იგივე გართულებების გამოწვევა შეუძლია არასწორ კვებას, გოგონას ფსიქო-ემოციურ მდგომარეობას, ჩაცმის სტილს და კიდევ უამრავ ფაქტორს თქვენს შვილზე დღეს ზრუნვა და ამ მიმართულებით ,,იმედის კლინიკასთან” მჭიდრო კავშირი არის თქვენივე შვილის ჯანმრთელად განვითარების, დაოჯახების შემდეგ ოჯახური ბედნიერების და უსაფრთხო დედობის საუკეთესო გარანტია! |
