მთვლელი - ორსულობის კალენდარი განმარტებებით

23/8/2020

მთვლელი - ორსულობის კალენდარი განმარტებებით

Read Now

მთვლელი საშუალებას გაძლევთ მიიღოთ ზოგადი ინფორმაცია ორსულობის კვირეების მიხედვით; აღნიშნულ
მთვლელში გამოყენებული განმარტებები, რჩევები და რეკომენდაციები არის ზოგადი და შესაძლოა არ იყოს მისადაგებული კონკრეტული ორსულის მდგომარეობასთან და ორსულობის მიმდინარეობასთან.

მენსტრუაციის თარიღი
დღე	თვე	წელი

მენსტრუაცია

დღეს დაგეწყოთ მენსტრუალური სისხლდენა

ჩასახვა

ჩასახვის თარიღი

პირველი კვირა

ეს ჯერ კიდეევ არ არის ორსულობა, რადგან თქვენ ჯერ ისევ მორიგი მენსტრუალური სისხლდენა გაქვთ, მაგრამ გინდათ თუ არა თქვენი ორგანიზმი დედობისათვის ემზადება. ძირითადად, ოვულაცია მენსტრუაციის დაწყებიდან 14 დღეში ხდება. ამ დროს უნდა გაამდიდროთ თქვენი ორგანიზმი ჯანმრთელი პროდუქტებით, უნდა მიიღოთ დამატებით ფოლიუმის მჟავა, თავი დაანებოთ მოწევას, ალკოჰოლის მიღებას. ასევე არ უნდა მიიღოთ ორსულობისათვის საშიში მედიკამენტები, გაიაროთ მუდმივი კონსულტაციები თქვენს ექიმთან. ეს ყველაფერი იმისთვისაა, რომ თქვენს ბავშვს მოუმზადოთ ჯანსაღი საწყისი განვითარებისათვის.

მეორე კვირა

ორსულობის 1-2 კვირაზე ქალი ჯერ კიდევ ორსულად არ ითვლება. პირველი 2 კვირის განმავლობაში იწყება ახალი ციკლი, ხდება ოვულაცია და კვერცხუჯრედის განაყოფიერება. ეს კალენდარი ეყრდნობა ე. წ. გესტაციურ პერიოდს. ანუ ათვლას იწყება არა ჩასახვის მომენტიდან, არამედ მენსტრუალური ციკლის დაწყებიდან. სწორედ ამიტომ ფაქტიურად დაფეხმძიმება ხდება მხოლოდ ორსულობის მე-3 კვირაზე.

მესამე კვირა

ყველა ქალს ორსულობის სხვადასხვა ნიშნები აქვთ. ზოგიერთი საერთოდ ვერ გრძნობს ვერანაირ ცვლილებებს, ზოგს კი ერთ კვირაში ეწყება ტოქსიკოზი. მიუხედავად ამისა, უმრავლესობა გამოყოფს შემდეგ ნიშნებს: – მკერდის მომატებული მგრძნობელობა და ზოგჯერ მტკივნეულობაც, ადვილად დაღლა, ხშირი შარდვა, მომატებული მგრძნობელობა სუნების მიმართ, მადის მომატება, გულისრევა, ბაზალური ტემპერატურის მომატება (37, 0 და ზემოთ) – მცირედი სისხლდენა ან მოყავისფრო გამონადენი საშოდან.

მეოთხე კვირა

აქტიურად ვითარდება ჩანასახისგარე ორგანოები (ქორიონი, ამნიონი და ყვითრის პარკი). სწორედ ისინი უზრუნველყოფენ ნაყოფის კვებას, სუნთქვას და სხვ. ქორიონი ხელს უწყობს პლაცენტის გენერაციას, ხოლო ამნიონი – სანაყოფე ბუშტისას. ორსულობის პირველი 12 კვირა თქვენი მომავალი ბავშვის განვითარებაში განსაკუთრებით საპასუხისმგებლო და კრიტიკული პერიოდია. იწყება პლაცენტის ფორმირება, რომელიც მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ჰორმონების წარმოქმნაში, ასევე უზრუნველყოფს ბავშვს ჟანგბადითა და საკვები ნივთიერებებით.

როდესაც ოვულაციის შემდეგ კვერცხუჯრედი დატოვებს საკვერცხეს, გამსკდარი ფოლიკულის ადგილზე წარმოიქმნება ე. წ. ყვითელი სხეული. ყვითელი სხეული სითხით ავსებული პატარა ბუშტუკია. მასში ხდება სისხლძარღვების სწრაფი განვითარება ჰორმონთა პროდუცირებისათვის, როგორიცაა პროჟესტერონი, რომელიც აუცილებელია ადრეულ სტადიებზე ორსულობის შესანარჩუნებლად. ყვითელი სხეული განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ორსულობის პირველ კვირეებზე, ვინაიდან გამოიმუშავებს პროჟესტერონს. მოგვიანებით, ორსულობის მე-8 – 12 კვირაზე, ამ ფუნქციას თავის თავზე იღებს პლაცენტა. ყვითელი სხეული დაახლოებით ცოცხლობს 6 თვემდე.

მეხუთე კვირა

ჩნდება ორსულობის პირველი ნიშნები და სიმპტომები – გარკვეული სუნების აუტანლობა, გაძლიერებული ნერწყვდენა და სხვ., განსაკუთრებით კი – დილის გულისრევა. ორსულთა დაახლოებით 70%-ს ტოქსიკოზი აღენიშნებათ. გულისრევის შეგრძნება შესაძლებელია იყოს როგორც დილით, ასევე დღის განმავლობაში, თუმცა დღისით როცა ქალი უფრო აქტიურია, ეს იმდენად შემაწუხეელი არაა. აღნიშნული მოვლენები შედეგია ჰორმონული ფონისა: ორგანიზმში ხდება მთელი რიგირ ცვლილებები ნაყოფის ნორმალური განვითარებისათვის, ამიტომ ასეთ დროებით მოვლენებს უნდა შეეგუოთ. ორსულობის მე-13 კვირაზე გულისრევა მთლიანად გაივლის. აჯობე ტოქსიკოზს! – საკვები მიიღე ხშირად და მცირე ულუფებით; მიიღე ცილით მდიდარი საკვები: ყველი, კვერცხი, არაქისის პასტა (თუკი ალერგია არ გაქვთ); არ დაგავიწყდეთ სითხის შესახებ, განსაკუთრებით თუკი გულისრევას მოჰყვება ღებინებაც, რაც იწვევს ორგანიზმის გაუწყლოვნებას; გაუფრთხილდი საკუთარ თავს, აიცილე სტრესები და მეტი დაისვენე.

მეექვსე კვირა

შესაძლებელია შენიშნოთ რომ, მცირედ გაუწონასწორებელი გახდით – ერთ დღეს თუ სუსტად და უენერგიოდ ხართ, მეორე დღეს – პირიქით, სუპერენერგიულად გრძნობთ თავს. ეს სრულიად ნორმალურია და დამნაშავე ამაში ჰორმონებია. ორსულთა დაახლოებით მეოთხედ ნაწილს ამ პერიოდში აღენიშნებათ მცირედი სისხლიანი გამონადენი. მიუხედავად იმისა, რომ ზოგ შემთხვევაში ეს სრულიად ნორმალურია, აუცილებლად მიმართეთ თქვენს გინეკოლოგს, რათა თავიდან აიცილოთ ორსულობის შესაძლო შეწყვეტა.

მეშვიდე კვირა

თქვენი საშვილოსნოს ზომა განვლილი 5 კვირის განმავლობაში ორჯერ მატულობს ზომაში (ორსულობადე საშვილოსნო მუშტისოდენაა, ორსულობის მე-7 კვირაზე ის უკვე მომატებულია ზომაში და მოგვაგონებს დიდი ზომის ფორთოხალს). ვინაიდან საშვილოსნო ზომაში მატულობს, შესაძლებელია პერიოდულად იგრძნოთ სპაზმები და ტკივილიც კი მუცლის ქვემო ნაწილში. ზოგი ქალი გრძნობს საშვილოსნოს შეკუმშვასაც.

სისხლის მოცულობის ზრდისა და თირკმლების მიერ დამატებითი სითხის გამომუშავების გამო სისხლის მოცულობა 10%-ითაა მომატებული. ხოლო ორსულობის ბოლოს იმისათვის რომ პატარა უზრუნველყოფილი იქნეს საკმარისი სითხით, ეს ციფრი 40 – 45%-ით მატულობს, ხშირდება შარდვა. შარდვის გახშირებას იწვევს აგრეთვე შარდის ბუშტზე საშვილოსნოს ზეწოლის ზრდა. ქალების დაახლოებით 50%-ს, რომელთაც ადრეულ სტადიებზე დაეწყოთ ტოქსიკოზი, ორსულობის დაახლოებით მე-14 კვირისთვის მისი ყველა ნიშნები უქრებათ. დანარჩენ 50%-ს კიდევ ერთ თვეს უგრძელდება ტოქსიკოზი.

ორსულობის მე-7 კვირაზე საშვილოსნოს ყელის ლორწო სქელდება და წარმოქმნის ე. წ. ლორწოვან საცობს. ლორწო ყელს სცილდება მშობიარობის დაწყების წინ. სარძევე ჯირკვლის არეოლები იცვლის ფერს – მუქდება. ეს ჩვეულებრივი მოვლენაა.

მერვე კვირა

შეამჩნევ, რომ ბიუსჰალტერი როგორღაც დაგივიწროვდა და ერთი-ორი ზომით მეტი გჭირდება; მკერდის ზრდა გამოწვეულია ჰორმონების რაოდენობით ზრდით და ეს შესაძლოა გაგრძელდეს ორსულობის ბოლომდე.

ჰორმონული ცვლილებები და განსაკუთრებით პრიგესტერონის მატება, იწვევს ზოგად მოთენთილობას, მოდუნებას. ამას ემატება გულისრევა და ღებინებაც. შესაძლოა პრობლემები გაჩნდეს ძილთან დაკავშირებითაც, ამიტომ ყოველი ძილის წინ 10-15 წუთიანი გასეირნება მოგიხსნით დაღლილობას და უკეთ დაიძინებთ.

მეცხრე კვირა

ჯერ კიდევ არ გეტყობა, რომ ორსულად ხარ. ტოქსიკოზი, ხასიათის ცვალებადობა, გადაჭარბებული ემოციურობა თითქმის ჩვეულ მოვლენად გექცა. ორსულებს ძალიან აინტერესებთ საკუთარი წონა და ხშირად აკონტროლებენ მას. როგორ უცნაურადაც არ უნდა მოგეჩვენოთ, თქვენი წონის მატებას ძალზე დიდი მნიშვნელობა აქვს ბავშვის ნორმალური განვითარებისათვის.

თქვენ სხეულში მიმდინარე ცვლილებები – საშვილოსნოს, მკერდის, ასევე სისხლისა და ლიმფის მოცულობის ზრდა, განაპიროებენ თქვენი წონის მატებას. ნაყოფის სიცოცხლისუნარიანობის შესანარჩუნებლად თქვენს ორგანიზმში ხდება საკვები ნივთიერებების დაგროვება ხოლო ორგანიზმში ცხიმების დაგროვების ერთ-ერთი მიზეზია ბავშვის რძით კვებისათვის მომზადება.

მეათე თვე

ნაყოფის განვითარების ამ ეტაპზე, ულტრაბგერითი ანუ დოპლერის აპარატით შეგიძლია შენი პაწაწას გულისცემის მოსმენა. ბევრი მომავალი დედისთვის, რომელთა ფეხმძიმობა არცთუ მშვიდად და უპრობლემოდ მიმდინარეობს, ამ საოცარი ხმის მოსმენა დიდი შვებაა. ახლა კი, ნებისმიერ დროს შეგიძლია მიხვიდე ექიმთან და დარწმუნდე, რომ ყველაფერი წესრიგშია.

თუ დაფეხმძიმებამდე შენი საშვილოსნო საშუალო ზომის მსხალზე დიდი არ იყო, ახლა უკვე გრეიფრუტს წააგავს. ალბათ, ამჩნევ, რომ შენი ტანსაცმელი აღარ გეტევა, ხოლო მკერდი ყოველ წამს ვარდება ბიუსხჰალტერიდან.

თუ ჯანმრთელობის მდგომარეობა ხელს გიწყობს, კარგი იქნება, თუ ფიტნესითა და მსუბუქი ვარჯიშებით დაკავდები. აღარაფერს ვამბობთ ცურვასა და ფეხით სეირნობის მნიშვნელობაზე, რომელიც მთელი ფეხმძიმობის მანძილზე ზედმეტი 10–15 კილოგრამის ტარებაში გეხმარება. ეს კარგია იმიტომაც, რომ მშობიარობის შემდეგ სწრაფად ჩადგე ჩვეულ ფორმაში.

მეთერთმეტე თვე

თუ ფეხმძიმეთა უმრავლესობას მიეკუთვნები და რაიმე პათოლოგიური გადახრა არ გაქვს განვითარებული, ორსულობის მე-11 კვირას უფრო ენერგიული ხარ და აღარც გულისრევა გაწუხებს. თუმცა, შენი ამჟამინდელი ცხოვრება სულაც არ ჰგავს. ამ პერიოდში გეწყება ყაბზობა (რადგან შესაბამისი ჰორმონები ნელი ტემპით გადაამუშავებენ საკვებს) და კუჭის ძმარვა (ამის მიზეზიც ჰორმონების შენელებული მოქმედებაა), მაგრამ რას იზამ - ეს ყოველივე პატარა, ნაზი და თბილი არსების საკეთილდღეოდ ხდება.

თუკი არ გაგიარა პირღებინებამ და ამის გამო სასარგებლო, აუცილებელ პროდუტებს ვერ იღებ, ნუ განიცდი: მალე მადა დაგიბრუნდება და ნორმალურად კვებას შეძლებ.

უნდა ერიდო ზოგიერთ ზღვის პროდუქტს; მაგალითად, ხმალთევზას, ოკეანის სკუმბრიას და სხვა. ზოგადად, ზღვის პროდუქტები შენთვის ძალიან კარგია, რადგან დიდი რაოდენობით პროტეინს და ფეხმძიმესთვის აუცილებელ მჟავებს შეიცავს. ისინი კვირაში რამდენჯერმე უნდა მიიღო. ამის მიუხედავად, უნდა ერიდო თევზის ყიდვას კერძო პიროვნებისგან. სასურველი არაა უმი თევზის მიღებაც, რომელიც პარაზიტებისა და ბაქტერიების შესაძლო წყაროა.

მეთორმეტე კვირა

შენი საშვილოსნო საკმაოდ დიდდება, რათა მოხერხებულად ჩაეტიოს მენჯ–ბარძაყის ძვლებს შორის. შენ მას უკვე კარგად გრძნობ ბოქვენის ძვალს ზემოთ. საშვილოსნოს აქვს საოცარი უნარი, ფეხმძიმობის დროს საჭირო მოცულობით გაფართოვდეს. იგი ჩვეულ ზომას მშობიარობიდან რამდენიმე კვირის შემდეგ იბრუნებს. ამჟამად კი, იგი ზრდას განაგრძობს და მენჯ–ბარძაყის სივრცეს, შემდეგ მუცლის ღრუსაც ავსებს. ფეხმძიმობის დაწყებამდე, საშვილოსნო თითქმის მაგარია. მისი მოცულობა სულ რაღაც 10 მლ–ს ან უფრო ნაკლებს შეადგენს.

ორსულობის პერიოდში იგი ემსგავსება თხელკედლებიან კუნთოვან ტომარას, რომელშიც განთავსებულია ნაყოფი, პლაცენტა და სანაყოფე წყლები. მშობიარობამდე მისი მოცულობა შესაძლოა 10 ლ–მდე გაიზარდოს. ასე რომ, მისი მოცულობა 500–ჯერ, 1000–ჯერაც კი იზრდება. შესაძლოა, ფეხმძიმეთათვის საჭირო, განიერი ტანსაცმელი ჯერ არ გჭირდება, მაგრამ მაინც მოგიწევს გარკვეული კორექტივების შეტანა, ტანსაცმლის ზომასთან დაკავშირებით; ანუ, შედარებით დიდი ზომის ტანსაცმელი მალე დაგჭირდება.

მეცამეტე კვირა

პირველი ტრიმესტრი დამთავრებულია. მუცლის მოწყვეტის რისკი რამდენჯერმე შემცირდა. მეორე ტრიმესტრი გაცილებით კომფორტულ პერიოდად ითვლება – აღარ გაქვს არც ადრეული ტოქსიკოზი, აღარც გართულებული მოძრაობა. და კიდევ ერთი საინტერესო დეტალი – ამ პერიოდში ბევრ წყვილს ერთმანეთისადმი სექსუალური ლტოლვა საგრძნობლად ეზრდება. დატკბი, სანამ ჯერ კიდევ არ ხარ ძალიან დიდი და მოძრაობა შენთვის სერიოზულ პრობლემად არ ქცეულა. მართალია, მშობიარობას თვეები უკლია, მაგრამ ორსულობის მე-13 (მეცამეტე) კვირას შენი მკერდი უკვე გამოიმუშავებს რძის ხსენს, რომლითაც ახალშობილი უნდა კვებო შენი პატარა. ყურადღება! ქალების უმრავლესობას რძე მშობიარობის პირველივე დღეებში კი არ უდგება სარძევე ჯირკვლებში, არამედ –– რამდენიმე დღის შემდეგ.

ქავილი ფეხმძიმობის საკმაოდ გავრცელებული სიმპტომია. კანზე ყოველთვის არსებობს დაზიანებული ადგილები, რომლებიც იქერცლება. ფეხმძიმეთა დაახლოებით 20% იტანჯება ქავილით. ეს განსაკუთრებით ორსულობის მე-13 კვირას იწყება. ქავილი იწყება მეორე ფეხმძიმობის, ან კონტრაცეპციული აბების გამოყენების დროს. იგი თავად ბავშვს არანაირ საფრთხეს არ უქადის. ქავილის განკურნება ანტიჰისტამინური ან დამამშვიდებელი ლოსიონით არის შესაძლებელი, რომელიც მენთოლს ან ქაფურს შეიცავს. ზოგჯერ კი მკურნალობა სრულებით არაა საჭირო, რადგან ქავილი თავისით ცხრება.

შენთვის აუცილებელია, საკუთარი რაციონი დღეში 300 კილოკალორიამდე გაზარდო. თუმცა, ერიდე დიდი რაოდენობით მშრალი საკვების მიღებას. მაინცდამაინც ციფრებს ნუ მიეჯაჭვები. თუ ჯანსაღ საკვებს მიირთმევ და შენი ექიმი ამით კმაყოფილია, დიდ ყურადღებას ნუ მიაქცევ კალორიების რაოდენობას. ბოლოს და ბოლოს, ათასში ერთხელ ხომ მაინც უნდა გაანებივრო საკუთარი თავი. ძირითადი საკვები ნივთიერებები, შენთვისაც და ნაყოფისთვისაც, არის პროტეინი (ცილა), რკინა და კალციუმი.

ცილის მისაღებად, რაციონში აუცილებლად უნდა ჩართო: მჭლე ხორცი, კვერცხი, რძის პროდუქტები, კაკალი, ლობიო და სოიოსგან დამზადებული პროდუქტები. ომეგა–3 მჟავებისა ცილების მისაღებად ასევე კარგია თევზი.

ძალზე მნიშვნელოვანია, რკინა დიდი რაოდენობით მიიღო. ეს დაგიცავს რკინადეფიციტური ანემიისგან, რაც ბევრი ფეხმძიმესთვის სერიოზული პრობლემაა. შენი ორგანიზმი ცხოველური საკვებისგან უკეთ შეითვისებს რკინას, ვიდრე – მცენარეული საკვებისგან. რკინის საუკეთესო წყარო მჭლე ხორცია. ვეგეტარიანელებისთვის კი მუხუდოსა და ისპანახის მირთმევა საუკეთესო გამოსავალია. სხვათა შორის, რკინის შეთვისებას ხელს უწყობს C ვიტამინი; ამიტომ, აუცილებელია, ერთმანეთს შეუთავსო რკინისა და C ვიტამინის შემცველი საკვები. თუმცა, რაც არ უნდა ბევრი რკინაშემცველი საჭმელი მიირთვა, ეს საკმარისი არაა. ექიმი აუცილებლად გამოგიწერს რკინის შემცველ პრეპარატებს.

ალბათ, იცი, რომ კალციუმი ბავშვს ძვლებისა და კბილების ჩამოყალიბებისთვის სჭირდება. თუ ამ ნივთიერებას საკმაო რაოდენობით არ მიიღებ, ნაყოფი შენს დაუკითხავად აიღებს, რაც მას სჭირდება. შენ კი აუცილებლად დაკარგავ კალციუმს საკუთარი ძვლებიდან და კბილებიდან. თუ დედასაც და ბავშვსაც კალციუმი საკმაოდ ექნებათ, ახალშობილს, კბილებთან დაკავშირებით, გავრცელებული აზრისგან განსხვავებით, პრობლემები არ შეექმნება.

მეთოთხმეტე კვირა

გიბრუნდება ჩვეული ენერგია, მკერდი ნაკლებ მგრძნობიარე გიხდება და რაც მთავარია, ტოქსიკოზისგან თავისუფლდები. თუ მისი სიმპტომები მაინც დაგრჩა, არ იდარდო, იგი უკვე მალე გაივლის. თუ ფეხმძიმეთა უმრავლესობა მთელი თვე იტანჯება ადრეული ტოქსიკოზით, სამაგიეროდ, მეორე ტრიმესტრი ითვლება მათთვის ყველაზე კომფორტულ პერიოდად.

ეს კვირა იმითაც გამოირჩევა, რომ საშვილოსნოს ბოქვენის ძვლის ოდნავ მაღლა გრძნობ; საშვილოსნო კი ისეთ ზომას იღებს, რომ პატარა მუცელიც კი გემჩნევა. არადა, რამდენ ხანს ოცნებობდი ალბათ, რომ ბოლოს და ბოლოს მუცელი დაგმჩნეოდა! ანდა, იქნებ იმ კატეგორიას მიეკუთვნები, რომელთაც ფეხმძიმობა მე–17 კვირიდან ეტყობათ? ნებისმიერ შემთხვევაში, კარგად დაისვენე, არაფერზე ინერვიულო და დატკბი საკუთარი მდგომარეობით.ამ პერიოდში შეგიძლია შენი პირმშოს ბიძგების შეგრძნება; ალბათ საინტერესოა იმის გაგება, რომ ნაყოფის კიდურები უფრო მოქნილი და აქტიური გახდა.

მეთხუთმეტე კვირა

საშვილოსნოს შეიგრძნობ ჭიპიდან 7–10 სანტიმეტრით დაბლა. ვიმედოვნებთ, გსიამოვნებს ესოდენ ნანატრი ორსულობის პროცესი და გზადაგზა ახალ–ახალ სიმპტომებსაც აღმოაჩენ. თუ, მაგალითად, სისტემატურად დახშული გაქვს ცხვირი და სუნთქვა გიჭირს, ეს შესაძლებელია იმას მიაწერო, რომ ამ დროს შენს ორგანიზმში მთელი რიგი ჰორმონული ცვლილებები და ლორწოვან გარსში დიდი რაოდენობით სისხლის ბრუნვა ხდება. მართალია, ეს არცთუ სასიამოვნო მოვლენაა, მაგრამ იგი მაინც ორსულობისთვის ნორმალურ პროცესად ითვლება და მას ორსულთა რინიტს უწოდებენ. ზოგი მომავალი დედა, ამავე მიზეზით, ცხვირიდან სისხლდენასაც უჩივის. თუ შესაძლო გენეტიკური და ქრომოსომული პრობლემების გამოსაკვლევად ამნიოცენტეზის პროცედურის გავლა მოგიწევს, ამაზე არ ინერვიულო: ბევრჯერ, ამა თუ იმ საფრთხის გამო წარმოქმნილი შიში სულ ამაო აღმოჩნდება ხოლმე; სამაგიეროდ, ქვეყანას ევლინება შესანიშნავი და საყვარელი არსება, რომლის გამოც ნამდვილად ღირს ყველაფრის მოთმენა.

ნურც იმაზე იღელვებ, თუ მომავალი მამისთვის ჩვეულებრივი რეჟიმიდან ამოვარდნილი ხარ. ორსულობის დროს ხომ ყველა წყვილი მხოლოდ და მხოლოდ მემკვიდრის ჯანმრთელობაზე და იმაზეც ზრუნავს, როგორ ჩააბარებს გამოცდას, რასაც ბავშვის დაბადება ჰქვია. პერიოდულად წარმოქმნილი ფსიქოლოგიური დისკომფორტის მიუხედავად, მეორე ტრიმესტრი მართლაც ძალიან კარგი პერიოდია ორსულთა უმეტესობისთვის.

მეთექვსმეტე კვირა

ორსული ქალის ორგანიზმში საგრძნობლად გაზრდილია სისხლის მიმოქცევა, რომელიც კანს მკვეთრად აწვება. შესაძლოა, ახლა შენი გარეგნობა თვითონაც მოგწონს, მითუმეტეს, რომ ჰორმონების აქტიურობა დამცხრალია და ტოქსიკოზმაც უკვე გაგიარა. შენ გაიმედებს ისიც, რომ უკვე გასცდი მე–14 კვირას, ანუ იმ სარისკო პერიოდს, როდესაც ჯერ კიდევ არსებობს ნაყოფის მოწყვეტის საშიშროება.

ექვსი კვირის წინ, შენი საშვილოსნოს წონა 140 გრამს შეადგენდა, ახლა კი დაახლოებით 250 გრამია. 250 გრამამდეა გაზრდილი სანაყოფე სითხის მოცულობა. რაც შეეხება საშვილოსნოს ადგილმდებარეობას, იგი ჭიპიდან 7,5 სანტიმეტრით არის დაცილებული. არ დაგვიწყდეს, რომ ორსულობის მე–16 (მეთექვსმეტე) კვირას აუცილებლად უნდა ჩააბარო სისხლი, რათა ლაბორატორიაში დადგინდეს ალფა–ფეტოპროტეინის, ქორიონული გონადოტროპინისა და სხვ. დონე. შესაძლოა, ზოგიერთი დაავადების დროს (როგორიცაა, მაგალითად, დაუნის სინდრომი, ქალა–ტვინის თიაქარი, ენცეფალიები და ა. შ) სისხლში ამ ნივთიერებათა დონე ნორმიდან იყოს გადახრილი. გამოკვლევის შედეგები საშუალებას მოგცემს, დროზე მიიღო ზომები –– ნაყოფის შესაძლო დეფექტის აღმოსაფხვრელად.

მეჩვიდმეტე კვირა

წონაში 2,5–დან 4,5 კილოგრამამდე გაქვს მომატებული. მუცლის გაზრდის, წონის მომატებისა და სიმძიმის ცენტრის გადანაცვლების გამო, ცოტა მოუქნელი გახდი. საჭიროა, დროებით ხმარებიდან ამოიღო მაღალქუსლიანი ფეხსაცმელი; ატარე მოსახერხებელი ფეხსაცმელი და ტანსაცმელი.

თუ მიწაზე მყარად დგომას და გადაადგილებას შეძლებ, თავს უფრო დაცულად და იმედიანად იგრძნობ. ღმერთმა არ ქნას, მუცელზე რაიმე ტრავმა ან დარტყმა მიიღო - ეს ძალიან ცუდი იქნება შენთვისაც და პატარასთვისაც. ამიტომ, არ დაგავიწყდეს, მანქანით მგზავრობისას მუცლის დაბლა აუცილებლად შეიკარი სამგზავრო ღვედი.

მეთვრამეტე თვე

ორსულობის ამ ეტაპზე აუცილებლად დიდი ზომის და მოსახერხებელი ტანსაცმელი გჭირდება. საშვილოსნო თითქმის უკვე ჭიპთან არის მისული. ორსულობის დაწყებიდან დღემდე, დაახლოებით 4,5–დან 5,8 კილომდე გექნება მომატებული.

შენთვის არ შეიძლება ზურგზე დაწოლა: შესაძლოა, საშვილოსნომ უარყოფითად იმოქმედოს ქვედა ღრუ ვენებზე, რომლებიც სისხლს უკან, გულისკენ აბრუნებენ. მუცელზე წოლაც შეუძლებელი ხდება. ამიტომ, კარგი იქნება, თუ ბალიშს გამოიყენებ და მოხერხებულად ამოიდებ ფეხების ქვეშ, ან გვერდით; ბალიში ისე დაიდე, როგორც მოსახერხებელი იქნება. იქონიე ფეხმძიმეთათვის განკუთვნილი ბალიში.

შენი გულ–სისხლძარღვთა სისტემა უკვე სერიოზულ დატვირთვას განიცდის. ასე რომ, არ გაგიკვირდეს, თუ შენი წნევა ხშირად ნორმაზე დაბალია. და კიდევ: ყოველთვის ერიდე მკვეთრ მოძრაობებს, რათა თავბრუ არ დაგეხვას ან არ დაეცე. თუ, სახლში ან სამსახურში, დიდხანს გიწევს ფეხზე დგომა, კარგი იქნება, განმარტოვდე, დაისვენო და მოდუნდე თუნდაც 15 წუთის განმავლობაში. ეს აუცილებლად გააკეთე, სადაც შენთვის მოსახერხებელი იქნება.

მეცხრამეტე თვე

საშვილოსნოს ფსკერი განლაგებულია ჭიპიდან 1,3 სანტიმეტრით დაბლა. წონაში უკვე მომატებული გაქვს 3,6–6,3 კილოგრამი. აქედან 200 გრამი ნაყოფის, 170 გრამი პლაცენტის, 320 გრამი სანაყოფე წყლების, ამდენივე თავად საშვილოსნოს წონაა. არც ის გამოგვრჩეს, რომ შენი მკერდიც იზრდება. იგი ამჟამად დაახლოებით 3,6 კილოგრამს იწონის.

ხანდახან, ალბათ, მცირე ტკივილს გრძნობ მუცლის ქვედა მხარეს. ზოგჯერ მკვეთრი ტკივილიც შეიძლება იგრძნო მუცლის როგორც მარჯვენა, ისე მარცხენა მხარეს. ეს შეიძლება იგრძნო გადაადგილების დროს, ან დღის ბოლოს. ტკივილი წარმოიშვება საკვერცხეებში, რომლებიც ეკვრის საშვილოსნოს ზედა ნაწილს და ვრცელდება მენჯის გვერდითა კედელზე. ორსულობის დროს, როდესაც საშვილოსნო იზრდება, საკვერცხეებიც ავტომატურად იწელება. იგი გრძელდება და სქელდება. მკვეთრი მოძრაობისას საკვერცხეები იჭიმება, რაც არასასიამოვნო შეგრძნებას და ზოგჯერ ტკივილსაც იწვევს. ნერვიულობის საბაბი არ გაქვს. მაგრამ, თუ ამ ტკივილებმა სისტემატური სახე მიიღო და დასვენების დროსაც გრძელდება, ანდა, იგი პერიოდულად აუტანელი ხდება, დროულად შეატყობინე შენს ექიმს.

შესაძლოა საკუთარ კანს გარკვეული ცვლილება შეატყო. შემთხვევით, ხელისგული წითელი ხომ არ გაგიხდა? ეს ესტროგენის რაოდენობის მკვეთრი გაზრდით არის გამოწვეული. ამას გარდა, კანის ოდნავ გამუქებაც ორსულობის პერიოდისთვის დამახასიათებელი მოვლენაა. ჩვეულებრივ, კანის გამუქება ფიქსირდება ზედა ტუჩზე, ლოყებზე, შუბლზე და მას ქლოაზმას, მეორენაირად, `ორსულობის ნიღაბსაც~ უწოდებენ. მსგავსი ლაქები შეიძლება გაჩნდეს ხელებსა და სხეულის სხვა ნაწილებზეც. იგი ძალიან წააგავს მზისგან გარუჯვას.

ძუძუს კერტები, იღლიები, კანზე არსებული ნაწიბურები და სხვადასხვა დეფექტი, აგრეთვე ხალები შეიძლება ისევე გამუქდეს ორსულობის დროს, როგორც ის ხაზი, რომელიც მუცელს ჩასდევს ჭიპიდან ბოქვენის ძვლამდე. ამ ყოველივეს მელანინის რაოდენობის ზრდა იწვევს. ეს არის ნივთიერება, რომელიც მუქ ფერს აძლევს თმებს, კანსა და თვალებს. ქალების უმრავლესობას მშობიარობის შემდეგ ჩამუქებული ადგილები უღიავდება. მითუმეტეს, ამ პერიოდში ძალიან მნიშვნელოვანია კანის მზისგან დაცვა, რომელიც კიდევ უფრო აძლიერებს პიგმენტური ცვლილებების პროცესს.

მეოცე კვირა

შენ უკვე მიაღწიე ამ სასიამოვნო და რთული პროცესის, ორსულობის ეკვატორს, ანუ ნახევარ გზას. გილოცავთ! ორსულობის მე–20 (მეოცე) კვირას საშვილოსნოს ზედა ნაწილი ჭიპის დონეზეა ასული. იმედია, უხვად იღებ რკინაშემცველ პროდუქტებს. ეს ნივთიერება ხომ ძირითად როლს თამაშობს ჰემოგლობინის გამომუშავებაში. რკინა ჰაერივით ესაჭიროება მზარდ ნაყოფსაც, პლაცენტასაც და ამასვე მოითხოვს სისხლის გაზრდილი რაოდენობაც.

უკვე ჩაეწერე მშობიარობისთვის მოსამზადებელ კურსებზე? აირჩიე, კონკრეტულად სად ივლი… არჩევანი მართლაც დიდია –– დაწყებული შენს გინეკოლოგთან კონსულტაციებით და ფიტნესით, საცურაო აუზით გაგრძელებული და სპეციალური, მოსამზადებელი ცენტრებით დამთავრებული. ნებისმიერ შემთხვევაში, იქ წასვლა ღირს, რათა მაქსიმალურად მოემზადო როგორც ორსულობის დარჩენილი პერიოდისთვის, ისე მშობიარობისა და უკვე დაბადებული, თოთო ბავშვის მოვლისთვის. სჯობს, დროულად მიიღო გადაწყვეტილება და დაიწყო მზადება, თორემ, გამორიცხული არაა, მშობიარობა 36–ე ან 37–ე კვირასაც დაგეწყოს. ასე რომ, ამ ღონისძიებათა დროულად დაწყება გმართებს.

ოცდამეერთე კვირა

ბავშვის წონა დაახლოებით 300–370 გრამს შეადგენს. მთლიანად არის ჩამოყალიბებული წარბები და ქუთუთოები. ეჭვი არაა, ამ პერიოდში კარგად გრძნობ მის მოძრაობას. ბუნებრივია, პატარას წარმოდგენაც კი არ აქვს შენი დღის განრიგის შესახებ; ასე რომ, არ გაგიკვირდეს, თუ იგი მაშინ დაიწყებს აქტიურ მოძრაობას, როდესაც ისვენებ. თანაც, დასვენების დროს და ღამით დაძინების წინ გულდასმით აყურადებ შენი ნამცეცას ყველა გაფაჩუნებას და ალბათ, ხშირად მისი მოძრაობები იმაზე აქტიურადაც გეჩვენება, ვიდრე სინამდვილეშია.

ოცდამეორე კვირა

ნაყოფის სისხლიდან, პლაცენტის გავლით, ბილირუბინი დედის სისხლში ხვდება. როდესაც ბავშვი ვადაზე ადრე იბადება, მისი ღვიძლი იმდენად ჩამოყალიბებული არაა, რომ ბილირუბინი სისხლიდან გამოდევნოს. თუ ახალშობილს სისხლში მომატებული აქვს ბილირუბინის შემცველობა, მას უვითარდება ფიზიოლოგიური სიყვითლე. ამ დროს მას აღენიშნება ყვითელი ლაქები კანსა და თვალის თეთრ გარსზე. სიყვითლეს ფოტოთერაპიის მეთოდებით მკურნალობენ: ასხივებენ შუქს, რომლის სხივებიც აღწევს სისხლში და შლის ბილირუბინს. ფიზიოლოგიური სიყვითლის ძირითადი მიზეზი ისაა, რომ ბილირუბინი ვეღარ გადადის დედის სისხლში, ანუ ჩვეულებრივი მიმოცვლის პროცესი ირღვევა. ეს ავადმყოფობა ძირითადად უდღეურ ბავშვებში ფიქსირდება.

მუცლის ზრდასთან ერთად კანზე შესაძლოა წითელი ნიშნები გაგიჩნდეს. ეს ნიშნავს, რომ შენი კანი იჭიმება და წითელ ნიშნებს ტოვებს. ასეთი სიმპტომები ყველას როდი აღენიშნება. დაჭიმულმა ადგილებმა შეიძლება მიიღოს ვარდისფერი ან მუქი ყავისფერი შეფერილობა. ისინი, ორსულობის განვითარებასთან ერთად, უფრო შესამჩნევი ხდება. ისინი შეიძლება გაჩნდეს როგორც მუცელზე, ისე გვერდებზე, მკერდსა და სხვა ადგილებში.

შესაძლოა კანის კიდევ ერთი უცნაურობის გამოვლინება იხილო: ეს არის ე.წ. ,,ძარღვების აბლაბუდა”, რომელიც ჩნდება სახეზე, კისერზე, გულ–მკერდის ზედა ნაწილსა და ხელებზე. ეს გამოწვეულია ორსულობის დროს ესტროგენის მაღალი დონით. მშობიარობის შემდეგ, ისინი, როგორც წესი, ქრება. მეორე ტრიმესტრის დადგომისა და ფეხმძიმის გუნება–განწყობილების გაუმჯობესების შემდეგ, მისი სექსუალური აქტივობა იზრდება.

ოცდამესამე კვირა

საშვილოსნო ბოქვენის ძვლიდან 23 სანტიმეტრით, ხოლო ჭიპიდან 3,75 სანტიმეტრით ზემოთ მდებარეობს. ამ პერიოდისთვის შენს სხეულს საგრძნობლად მრგვალი ფორმები აქვს. წონაში 5–დან 6,7 კილოგრამამდე გაქვს მომატებული. თუ პირველ ტრიმესტრში თავის ტკივილი ხშირად გაწუხებდა, ახლა შედარებით იშვიათად გტკივა თავი და თანაც, არც ისე ძლიერად, როგორც მანამდე. თავის ტკივილით ბევრი ფეხმძიმე იტანჯება. ამის მიზეზი, როგორც ყოველთვის, ჰორმონებია.

სისხლის შემადგენლობაში მიმდინარე ქიმიური პროცესები კანს აიძულებს, დიდხანს შეინარჩუნოს სითხე. ამის პარალელურად, ყოველდღიურად მზარდი საშვილოსნო მკვეთრად აწვება ვენებს და ფეხებში სისხლის ცირკულაციას აყოვნებს. ყოველივე ამის შედეგია შეშუპებები, რომლებიც განსაკუთრებით დღის ბოლოს ან ზაფხულის სეზონზე იჩენს თავს. შენი ორგანიზმი მშობიარობის პირველ დღეებში გარეთ გამოდევნის ზედმეტ წყალს. მანამდე კი, შეეცადე, ფეხები ხშირად გეკავოს მაღლა, როდესაც ზიხარ ან წევხარ. ეცადე, დიდხანს არ იჯდე უმოძრაოდ. კარგი იქნება, თუ მსუბუქ ვარჯიშებს შეასრულებ. ატარე სპეციალური წინდები.

შეეცადე, ნაკლებად მიიღო ისეთი საკვები, რომელიც დიდი რაოდენობით მარილს შეიცავს: კიტრის წნილი, ჩიფსები, მარილიანი თხილი, სხვადასხვა სახის კონსერვები. ნატრიუმი, რომელიც მარილის ერთ–ერთ შემადგენელ კომპონენტს წარმოადგენს, შენი სერიოზული მტერია. მისი სიჭარბე ხელს უწყობს ორგანიზმში სითხის დიდხანს შენარჩუნებას, რაც საბოლოო ჯამში შეშუპებას იწვევს. თუმცა, უარი არ თქვა სითხის მიღებაზე. ეს შენ გჭირდება, რადგან ხელს უშლის შეშუპების წარმოქმნას. თუ შენიშნავ, რომ სახე და ხელები მკვეთრად გიშუპდება, მიმართე შენს ექიმს, რათა თავიდან აიცილო ორსულობის გვიანი ტოქსიკოზი.

ოცდამეოთხე კვირა

ნაყოფის მოძრაობა საგრძნობლად ენერგიული ხდება. ის თავისუფლად გადაადგილდება სანაყოფე სითხეში. ნაყოფის აქტიურობის პერიოდს ძილის პერიოდი ცვლის, რომელიც დღე-ღამეში 16-დან 20 საათამდე გრძელდება. სხვათა შორის, ამ პაწაწინა ადამიანის ტვინის ელექტროენცეფალოგრამამ მეცნიერებს საშუალება მისცა, დაედგინათ, რომ ნაყოფის ძილს გააჩნია ზრდასრული ადამიანის ძილისთვის დამახასიათებელი ორი ფაზა: ეს არის სწრაფი და ნელი ძილის ფაზები. შენთვის ალბათ საინტერესო იქნება ის, რომ შენი მომავალი პირმშოს დროის 50 პროცენტი სწრაფ ძილზე მოდის მაშინ, როდესაც ზრდასრულ ადამიანებში ეს მონაცემი 20 პროცენტს არ აღემატება.

ოცდამეხუთე კვირა

ნაყოფის წონა 700 გრამს აღწევს. მან უკვე დაიწყო ცხიმის დაგროვება. დანაოჭებული კანი თანდათან სწორდება და ნაყოფი სულ უფრო მეტად ემსგავსება ახალშობილს. ალბათ, უკვე გაირჩევა თმის ფერი და ტექსტურაც; თუმცა, დაბადების შემდეგ, ერთი და მეორეც არაერთხელ შეიცვლება. ამ პერიოდში ინტენსიურად გრძელდება ძვალ-სახსროვანი სისტემის გამაგრება.

პატარას შეუძლია სმენისა და მხედველობის გამაღიზიანებლებზე რეაგირება: იგულისხმება კაშკაშა სხივი და მკვეთრი ბგერა. თუ ფეხმძიმის მუცლისკენ ძლიერ შუქს მივმართავთ, ნაყოფს აუცილებლად ექნება საპასუხო მოძრაობითი რეაქცია: ამოძრავებს ქუთუთოებს, ხელებს, ფეხებს და თავს.

მკვეთრი ბგერების საპასუხოდ, ნაყოფი შიშის შედეგად იჭიმება და ძალიან მოუსვენრად გამოიყურება. შენი ბავშვი ორსულობის ამ ეტაპზე რომ დაიბადოს, მას ექნება გადარჩენი შანსი. ეს ძნელი დასაჯერებელია, მაგრამ ასეა. ბოლო რამდენიმე წლის მანძილზე, მედიცინამ დიდ წარმატებებს მიღწია, დღენაკლი ბავშვების მოვლისა და გადარჩენის თვალსაზრისით. უახლესი მოწყობოლობები საშუალებას იძლევა, ასეთ ახალშობილებსაც შეუნარჩუნონ სიცოცხლე.

ოცდამეექვსე კვირა

საშვილოსნოში ბევრი თავისუფალი ადგილია, სანაყოფე წყლების მოცულობა 700 გრამს აღწევს და ნაყოფი თავისუფლად გადაადგილდება მასში. საინტერესო დეტალია: ნაყოფის მდებარეობა წამდაუწუმ იცვლება, მაგრამ თავი ყოველთვის მაღლა უჭირავს. ამ დრომდე, ალბათ, არაერთხელ მოგისმენია, თუ როგორ ფეთქავს შენი შვილის გული. როგორც ცნობილია, მისი რიტმი გაცილებით სწრაფია – დარტყმების რაოდენობა 120-დან 160-მდე მერყეობს.

ორსულობის მეორე ნახევარში საშვილოსნო ყოველ კვირას ერთი სანტიმეტრით მაღლა იწევს. 26-ე კვირას იგი ჭიპიდან 6 სანტიმეტრით, ხოლო ბოქვენის ძვლიდან 26 სანტიმეტრით მაღლა მდებარეობს. თუ ორსულობის გასული პერიოდის განმავლობაში დიეტა გონივრულად გქონდა დაბალანსებული, წონაში ნამატი 7,2-დან 9,9 კილოგრამამდე მერყეობს.

ამავე პერიოდში, შესაძლოა, წნევამ ცოტა აიწიოს და ფეხმძიმობამდე არსებულ მაჩვენებელს მიუახლოვდეს. როგორც წესი, პრეეკლამპსიას ადგილი აქვს მესამე ტრიმესტრში (იგი ემართება მომავალი დედების 3-7 პროცენტს); შენთვის აუცილებელია, მისი მოახლოების ნიშნები დროულად ამოიცნო: ეს არის სახისა და ხელების შეშუპება, მკვეთრი მომატება წონაში (ორგანიზმში სითხის დაგროვების გამო), თვალების ამღვრევა და წირპლის გაჩენა, თავის ტკივილის ძლიერი შეტევა ანდა ტკივილი მუცლის არეში. ე.წ. გვიანი ტოქსიკოზის ადრეული გამოვლენა ძალზე მნიშვნელოვანია შენთვის და შენი პატარასთვის.

პერიოდულად ზურგი ხომ არ გტკივა? ესეც იმ ჰორმონების ბრალია, რომლებიც არბილებს შენს მყესებსა და სახსრებს, რომელიც გადაანაცვლებს შენი სხეულის სიმძიმეს. ამიტომ, აუცილებლად ატარე ბანდაჟი, რომელიც დაგეხმარება წონის სწორად განაწილებაში.

ზოგიერთი ქალი ტკივილს განიცდის-ხოლმე ნეკნებისა და მუცლის ქვემოთ, ბავშვის მოძრაობის დროს. 26-ე კვირას შენი პატარა ყოველდღიურად მოძრაობს. მისი ბიძგები უფრო და უფრო ძლიერი ხდება.

ამავდროულად, საშვილოსნო იზრდება და აწვება შინაგან ორგანოებს: წვრილ ნაწლავს, შარდის ბუშტს, სწორ ნაწლავს. სწორედ ამის გამო წარმოიქმნება ტკივილი. შენ მასთან ვერაფერს გააწყობ. დაწექი გვერდზე და დაისვენე. ეს ამსუბუქებს ორგანოებზე ზეწოლას. თუ მარჯვენა გვერდიდან გრძნობ ტკივილებს, დაწექი მარცხენა გვერდზე და – პირიქით. თუ ეს ზეწოლა აუტანელ ტკივილებს იწვევს, მათი მოთმენა არ შეიძლება – მიმართე შენს ექიმს. ის გეტყვის, რაშია პრობლემა. იმის მიუხედავად, რომ ამ დროს სერიოზული არაფერი გჭირს, ექიმს მაინც უნდა მიმართო, რათა დარწმუნდე შენი მდგომარეობის უსაფრთხოებაში.

ოცდამეშვიდე თვე

პატარა 34 სანტიმეტრის სიგრძისაა. წონაში კი 900 გრამს აღემატება. ახლა მას თავისუფლად შეუძლია თვალების დახუჭვა და გახელა. ამავე დროს, მას უკვე ჩამოუყალიბდა დაძინებისა და გაღვიძების გარკვეული რეჟიმი; შეუძლია, წოვოს თითები. თანაც, ზოგიერთი ნაყოფი მხოლოდ ხელის თითებით არ შემოიფარგლება და აქტიურად იყენებს ფეხის თითებსაც.

ფილტვები ჯერ ჩამოუყალიბებელია, მაგრამ მათი ფუნქციონირება სპეციალური აპარატით შესაძლებელია, თუ ბავშვი ამ პერიოდში, ანუ ვადაზე ადრე დაიბადება. ამ ეტაპზე ფილტვებში მიმდინარეობს უმნიშვნელოვანესი პროცესი – ფორმირებას იწყებს ალვეოლური, ანუ თხელი, ჰაერგადამტანი მილაკები და თავად ალვეოლები – მიკროსკოპული ბუშტუკები.

ორსულობის 27-28 კვირას იწყება ნაყოფის ფილტვებში სურფაქტანტის გამომუშავება, რათა მან მშობიარობის მომენტისთვის საჭირო კონცენტრაციას მიაღწიოს. თუ ამ ნივთიერების კონცენტრაცია საკმარისი არ იქნება, ეს ნაყოფს გარკვეულ პრობლემებს უქადის. ამიტომ, ნაყოფის ორგანიზმი დროულად ემზადება, რათა უზრუნველყოს სუნთვის ფუნქცია, რომლის გარეშეც დედის მუცლიდან გამოსული არსების სიცოცხლე წარმოუდგენელია. 27-ე კვირას შენ პერიოდულად იმასაც გრძნობ, როგორ ასლოკინებს შენი პატარა. ჩვეულებრივ, სლოკინი რამდენიმე წუთს გრძელდება და ნაყოფს არავითარ დისკომფორტს არ უქმნის. რაც უფრო მეტად ვითარდება ტვინის ქსოვილი, მით აქტიურად მუშაობს ბავშვის ტვინი.

ნაყოფს უკვე შეუძლია მისი გამოძრავება, აწევა. თვალის კაკლის შიდა ზედაპირზე განლაგებულია თვალის ბადურა. იგი უზრუნველყოფს ფერისა და შუქის შეგრძნებას. მისი ფენა, რომელიც უშუალოდ აღიქვამს სინათლის სხივებსა და ამ ინფორმაციას თავის ტვინს აწვდის, ორსულობის 27-ე (ოცდამეშვიდე) კვირას მთლიანად ფორმირებულია.

შენი ორგანიზმი ემზადება საფინალო გარღვევისთვის, რის შედეგადაც ადვილად შეგიძლია ახლად წარმოქმნილი სიმპტომების შემჩნევა. მზად იყავი იმისთვისაც, რომ ბევრმა მოვლენამ, შესაძლოა, შეგაშფოთოს.

ოცდამერვე კვირა

ბავშვის წონა უკვე ერთ კილოგრამს აღემატება და 1100 გრამს შეადგენს. სიგრძე 35 სანტიმეტრია. თვალებზე წამწამებიც შეიმჩნევა. მხედველობა იმდენად აქვს განვითარებული, რომ უკვე ხედავს შუქს, რომელიც მუცელში აღწევს. ტვინში მილიარდობით ნეირონი ვითარდება (თუ აქამდე ნაყოფის ტვინი სრულებით გლუვი იყო, 28-ე კვირას წარმოიქმნება ტვინისთვის დამახასიათებელი ღარები და ნაოჭები), იზრდება ტვინის წონა. გრძელდება კანქვეშა ცხიმის დაგროვება, ბავშვი მუცლის გარეთ ცხოვრებისთვის ემზადება.

ინტენსიურად გრძელდება ენდოკრინული სისტემის ჩამოყალიბება. დიდ მნიშვნელობას იძენს ზრდის ჰორმონი, რომელსაც ჰიპოფიზი გამოიმუშავებს.

ვითარდება ფარისებრი, თირკმელზედა და კუჭქვეშა ჯირკვლები. შენთვის მნიშვნელოვანი მოვლენაა ის, რომ შენი ფარისებრი და კუჭქვეშა ჯირკვლები თავისუფლდება ორმაგი დატვირთვისგან და მეტიც, გარკვეულწილად, ნაყოფი გეხმარება კიდეც. ენდოკრინული სისტემის ჩამოყალიბებასთან ერთად, ფორმირდება ნივთიერებათა ცვლის პროცესიც. თუ ორსულობის 28-ე კვირას კვირას ბავშვი დაიბადება, მას გააჩნია გადარჩენის საკმაო შანსი, რაშიც ხელს შეუწყობს თანამედროვე სამედიცინო ტექნოლოგიები.

პლაცენტის მეშვეობით ნაყოფი სუნთქავს (მიეწოდება ჟანგბადი და უკან გამოაქვს ნახშირორჟანგი), იკვებება და თავიდან იცილებს გადამუშავებული ნივთიერებების ნარჩენებს. თუმცა, პლაცენტის ფუნქციები მხოლოდ ამით არ ამოიწურება. პლაცენტა ასევე ითავსებს ენდოკრინული სისტემის ფუნქციებს: გამოიმუშავებს ჰორმონებს.

ოცდამეცხრე კვირა

პატარა ძალიან აქტიურია. შესაძლოა, ექიმმა გირჩიოს, რომ ყოველდღიურად, გარკვეული დროის განმავლობაში, დააკვირდე და დაითვალო კიდეც მისი მოძრაობები. თუ ნაყოფი დიდ პაუზას აკეთებს მოძრაობებს შორის ან ზედმეტად აქტიურად მოძრაობს, აუცილებლად უნდა მიაკითხო გინეკოლოგს, რათა ჩაგაყენოს საქმის კურსში და დაგანახვოს, რომ ბავშვს ყველაფერი კარგად ვერ აქვს. არ გაგიკვირდეს, თუ სწორედ 29–ე კვირას თავს აქტიურად შეგახსენებს კუჭის ძმარვა და ყაბზობა. ამის მიზეზია ის, რომ ჰორმონი პროგესტერონი ასუსტებს კუჭ–ნაწლავის ტრაქტის კუნთებს, რასაც ემატება მუცლის ღრუს გადავსებაც. შედეგად, საჭმლის მონელების პროცესი ნელი ტემპით მიმდინარეობს.

იმისთვის, რომ შეაჩერო ყაბზობა, მიიღე მეტი სითხე და მეტად იმოძრავე. ყოველდღიურად მზარდი საშვილოსნო იწვევს კიდევ ერთი პრობლემის, ჰემოროის წარმოქმნას. რექტალურ ზონაში დაბერილი სისხლძარღვების არსებობა ნორმალური მოვლენაა ორსულობის მეორე პერიოდისთვის და მშობიარობის შემდეგ, რამდენიმე ხანში გაივლის. არაერთი ფეხმძიმე ამჩნევს, რომ ზურგზე დიდხანს წოლა და უცბად წამოდგომა თავბრუსხვევას იწვევს. ზურგზე დიდხანს წოლას და უცებ წამოდგომას უნდა ერიდო, რადგან ეს პროცესი ვენაში სისხლის დიდი ნაკადის ერთბაშად გავლას იწვევს, რამაც შესაძლოა ბავშვს ავნოს.

ოცდამეათე კვირა

საშვილოსნო ჭიპიდან 10 სანტრიმეტრით, ხოლო ბოქვენის ძვლიდან 30 სანტიმეტრით მაღლა მდებარეობს. მართლა ძნელი დასაჯერებელია, რომ შენ კიდევ ათ კვირას უნდა ატარო ნაყოფი მუცლით! თანაც, ნაყოფიც, პლაცენტაც და საშვილოსნოც ზრდას განაგრძობს. წონაში გემატება 11,4–დან 15,9 კილოგრამამდე. დაახლოებით ამის ნახევარს შეადგენს საშვილოსნო, პლაცენტა და სანაყოფე წყლები – ერთად აღებული.

ორსულობის ყოველ მომდევნო კვირას სულ უფრო მოუქნელი ხდები და სწრაფად იღლები. ყოველი მეათე ფეხმძიმე ამ პერიოდში დეპრესიას განიცდის. ამას იწვევს ის გარემოება, რომ ორსულობის დასაწყისში ქალის ორგანიზმში მიმდინარეობს ჰორმონების აქტივობის მკვეთრი ზრდა, რაც ზეგავლენას ახდენს ტვინში მიმდინარე ქიმიურ პროცესებზე და ფეხმძიმე დეპრესიის მდგომარეობამდე მიჰყავს. ამის გამო, ბევრი ქალი ძალიან გაღიზიანებული და ნერვული ხდება. თუმცა, მომავალი დედების სოლიდური ნაწილი ამგვარ გაღიზიანებას მიაწერენ მათ ორგანიზმში დაწყებულ ცვლილებებს და ამდენად, მშვიდად გადააქვთ დეპრესიის პერიოდი. ასეა თუ ისე, ეს არ არის უყურადღებოდ დასატოვებელი მომენტი, რადგან შესაძლოა, ნაადრევი მშობიარობა გამოიწვიოს. ამიტომ, დროულად უნდა შეატყობინო ექიმს, თუ მსგავსი დეპრესია განგივითარდა. ადრეულ ეტაპზევე მიღებული სათანადო ზომები შენც დაგიცავს და შენს პატარასაც.

ოცდამეთერთმეტე დღე

პატარა უკვე 40 სანტიმეტრამდე არის გაზრდილი. თანაც, ემზადება, რომ უფრო დიდი ნახტომი გააკეთოს სიგრძეში ზრდის თვალსაზრისით. შეუძლია, თავი უკეთ ამოძრაოს, ხოლო ხელები, ფეხები და სხეული თანდანთან მრგვალდება და იძენენ აუცილებელ კანქვეშა ცხიმს.

ამ პერიოდში პატარას თვალის გუგები ისევე რეაგირებენ სინათლესა და სიბნელეზე, როგორც მოზრდილი ადამიანის. იგი ძალიან ბევრს მოძრაობს, ზოგჯერ ძილის საშუალებასაც არ გაძლევს, მაგრამ ეს აქტიურობა მის ჯანმრთელობასა და სიცოცხლისუნარიანობაზე მიუთითებს.

პატარა ღებულობს იმ მდებარეობას, რომელშიც უნდა დაიბადოს. თავი დაბლა, ზურგი კი საშვილოსნოს მარცხენა კედლისკენ აქვს მიმართული (ამას თავის წინამდებარეობა ეწოდება).

ხსენი კიდევ ერთი ფაქტორია, რაც ორსულობის 31–ე კვირას შეგაწუხებს. შესაძლოა, არასასურველ მომენტებში დაიწყოს დენა მკერდიდან. გამოსავალი ის არის, რომ ატარო სპეციალურად ფეხმძიმეებისთვის განკუთვნილი ბიუსჰალტერი, რომლის შიგნით ერთჯერადი საფენები თავსდება. ამგვარ ბიუსჰალტერს მეძუძური დედებიც იყენებენ.

ოცდამეთორმეტე თვე

1,8 კილოგრამის წონისა და 42 სანტიმეტრის სიგრძის ნაყოფი, ბუნებრივია, საკმაო ადგილს იკავებს შენს მუცელში. მისი სახიდან ამ დროისთვის თითქმის მთლიანად გამქრალია ნაოჭები. ორსულობის 32-ე კვირაზე ნაყოფს პრაქტიკულად ჩამოყალიბებული აქვს ფრჩხილები ფეხებსა და ხელებზე, ასევე – თმაც; ყოველ შემთხვევაში, მის სხეულზე კარგად განირჩევა ღინღლი. კანი კი, ადრინდელთან შედარებით, რბილი და გლუვი აქვს. ორსულობის 32-კვირას თითქმის ბოლომდეა ჩამოყალიბებული გული, თუმცა ეს ორგანოც და მთელი სისხლის მიმოქცევის სისტემაც ინარჩუნებს ნაყოფისთვის დამახასიათებელ გარკვეულ თავისებურებებს: მაგალითად, მარჯვენა და მარცხენა წინაგულებს შორის კვლავ რჩება ოვალური ხვრელი, რომელიც ბავშვს დაბადებისას ეხურება.

მისთვის, რომ შენი პატარას ზრდადი მოთხოვნები დაკმაყოფილდეს, ორსულობის საწყის პერიოდთან შედარებით, ორსულობის 32-ე კვირას სისხლის მოცულობა დაახლოებით 40-50 პროცენტით იზრდება. იმის გამო, რომ საშვილოსნო ქვემოდან ძლიერად აწვება დიაფრაგმასა და კუჭს, გეწყება გულძმარვა და სულის ხუთვა. მდგომარეობა შედარებით რომ შეიმსუბუქო, ბალიში ოდნავ აწეული უნდა იყოს, როდესაც წევხარ. გარდა ამისა, ხშირად ჭამე, ოღონდ – მცირე პორციებით.

გამორიცხული არაა, ამ პერიოდში წელის ქვედა ნაწილში გარკვეული ტკივილი იგრძნო. ამის შესახებ დაუყოვნებლივ შეატყობინე შენს ექიმს, რათა დაზღვეული იყო ნაადრევი მშობიარობისგან. სხვა მხრივ, აქ საგანგაშო არაფერია, რადგან ამგვარი ტკივილი საშვილოსნოს გაზრდის, სიმძიმის ცენტრის ცვლილებისა და ჰორმონალური ცვლილებების შედეგად მყესების დასუსტების ბრალია.

ოცდამეცამეტე თვე

ნაყოფის პარამეტრები ასეთია: იწონის 2 კილოგრამს, სიგრძეში კი 43 სანტიმეტრს აღწევს. მოკლედ, ვერაფერს იტყვი: „შრომობს“, როგორც შეუძლია… იერ-სახესაც სწრაფად იცვლის – ის აღარ წააგავს დანაოჭებულ „უცხოპლანეტელს“; უკვე შეღინღლული პატარა ადამიანია.

ამავდროულად, ჯერ არაა გამაგრებული მისი თავის ქალის ძვლები, რაც საშუალებას აძლევს ადვილად გადაადგილდეს დედის მუცელში და მშობიარობისას გზა გაიკვლიოს გარეთ გამოსასვლელად (სხვათა შორის, მშობიარობისას ბავშვის თავი ისეთი ზეწოლის ქვეშ იმყოფება, რომ ზოგი ოდნავ წაგრძელებული თავით იბადება).

ზოგადად, ადამიანის თავის ქალის გაძვალება სრულდება მაშინ, როდესაც იწყება სქესობრივი მომწიფების პერიოდი. გრძელდება არა მარტო ფილტვების ალვეოლთა, არამედ ღვიძლის ნაწილაკების ჩამოყალიბებაც: ისინი თანდათან თავის ფორმასა და ფუნქციას იძენენ.

საყურადღებოა, რომ ღვიძლის უჯრედები გარკვეული, მკაცრი წესრიგით ლაგდებიან, რაც დამახასიათებელია უკვე ჩამოყალიბებული ორგანოსთვის. უჯრედების სწრაფი ჩამოყალიბებისა და თავ-თავის ადგილზე განლაგების შედეგად, ღვიძლი თანდათან იღებს ორგანიზმის მთავარი ქიმიური ლაბორატორიის ფუნქციას. მიმდინარეობს კუჭქვეშა ჯირკვლის ფორმირებაც, რომელიც ამ დროისთვის უკვე მთლიანად უზრუნველყოფს ნაყოფის ინსულინით მომარაგებას. სწრაფად ვითარდება ნაყოფის სხვა ორგანოებიც.

ნაყოფი სპეციალური ნივთიერებით – სურფაქტანტითაც მარაგდება. სწორედ ეს ნივთიერება დაეხმარება მას, დაბადების შემდეგ დამოუკიდებლად ისუნთქოს. მისი დახმარებით ახერხებს ახალშობილი, ნორმალურად ამოისუნთქოს. ორსულობის 33-ე კვირას დაბადებულ დღენაკლულ ბავშვებს უკვე შეუძლიათ ამოისუნთქონ.

ოცდამეთოტხმეტე კვირა

ნაყოფი 2,3 კილოგრამს იწონის, სიგრძეში კი 44 სანტიმეტრს აღწევს. მის კანქვეშ არსებული ცხიმოვანი შრე, რომელიც პატარა ორგანიზმს თერმორეგულაციაში უნდა დაეხმაროს, თანდათან სქელდება. შედეგად, პაწაწინა არსებას სახეც და სხეულიც უმრგვალდება. ორსულობის ამავე პერიოდში თავის ბუნებრივ სახეს იღებს ნერვული სისტემა და ფილტვები.

ახლა მშობიარობაც რომ დაგეწყოს, სანერვიულო არაფერია: ჩვეულებრივ, იმ ბავშვებს, რომლებიც 34-ე და 37-ე კვირებს შორის პერიოდში იბადებიან, აქვთ გადარჩენის შანსი. მათ რაიმე სერიოზული საფრთხე არ ემუქრებათ. ოღონდ, ეგ არის, რომ შესაძლოა, საჭირო გახდეს გარკვეული ხნის განმავლობაში მათი ინკუბატორში განთავსება. საერთოდ, ამ პერიოდში დაბადებული ბავშვები თავს ნორმალურად გრძნობენ-ხოლმე.

ნაყოფი რეაგირებს მუსიკის ბგერებზე, ერთმანეთისგან არჩევს იმ ადამიანთა ხმებს, რომელთაც მის დედიკოსთან ურთიერთობა აქვთ. აუცილებელია, ეს გარემოება შენი ოჯახის წევრებმა და ახლობლებმაც გაითვალისწინონ. დაბადების შემდეგ, ბავშვი არაჩვეულებრივად გრძნობს და „ახსოვს“ კიდეც ვინ როგორ არის განწყობილი შენს მიმართ. სმენის ორგანოსთან ერთად, ნაყოფს გემოვნებითი და მხედველობითი ორგანოებიც უყალიბდება; ისინი, ადრინდელ პერიოდთან შედარებით, გაცილებით ზუსტად ფუნქციონირებენ.

შესაძლოა, თავს გადაღლილად გრძნობდე. ეს არც არის გასაკვირი, თუ გავითვალისწინებთ შენი ფიზიკური დატვირთვის ხარისხს, უძილო ღამეებს, ხშირად გასვლას ტუალეტში, მოუსვენრობასა და ძილისთვის მოსახერხელი პოზის ძიებას.

ეს სწორედ ის დროა, როდესაც აღარაფერს არ უნდა მიაქციო ყურადრება და რაც შეიძლება, მეტად დაზოგო ენერგია – თუნდაც მშობიარობის არცთუ იოლი დღეებისა და მომავალი უძილო ღამეებისთვის. ერთი გარემოებაც უნდა გაითვალისწინო: თუ დიდხანს გიწევს წოლა ან ჯდომა, ადგომისას ერიდე მკვეთრ მოძრაობებს, რათა ფეხების სისხლძარღვებში მიწოლილმა სისხლმა მოულოდნელად წნევის დავარდნა არ გამოიწვიოს. ეს სერიოზულ დისკომფორტს შეგიქმნის. კიდევ ერთი სიახლე: პლაცენტარული ჰორმონები მკერდის ჯირკვლებში რძის გამომუშავების პროცესის გააქტიურებას იწყებს.

ოცდამეთხუთმეტე კვირა

პატარას ძალზე მცირე ადგილიღა რჩება მოძრაობისთვის, რადგან სიგრძეში 45 სანტიმეტრს აღწევს. მისი წონა კი 2,5 კილოგრამს შეადგენს.

ამ პერიოდიდან მოყოლებული, იგი ყოველკვირეულად 220 გრამს მოიმატებს. მართალია, „პატარა აკრობატის“ მოძრაობები მრავალფეროვნებით აღარ გამოირჩევა, მაგრამ მისი ბიძგების რეგულარულობა ადრინდელივით უცვლელი რჩება. ფიზიკურად უკვე მზადაც კი არის, რომ ამ ქვეყანას მოევლინოს; უბრალოდ, ამ და მომდევნო კვირების განმავლობაში მას ორი „საქმე რჩება გასაკეთებელი“ – მოიმატოს წონაში და მისი გრძნობათა ორგანოები ბოლომდე განვითარდეს, კიდევ უფრო დაიხვეწოს მათი ფუნქციონირების ხარისხი. 34-ე და 38-ე კვირებს შორის პერიოდში, მას საგრძნობლად მატულობს კანქვეშა ცხიმოვანი შრე; შედეგად, მისი სახისა და მთლიანად, სხეულის ფორმები უფრო მრგვალი, გლუვი და ვარდისფერი ხდება.

ოცდამეთექვსმეტე კვირა

ბავშვი 46 სანტიმეტრამდეა გაზრდილი. მართალია, კლასიკური გაგებით, იგი 2,7 კილოგრამს უნდა იწონიდეს, მაგრამ სინამდვილეში წონის მაჩვენებელი მერყეობს (ეს დამოკიდებულია არა მარტო მემკვიდრეობით, არამედ სხვა ფაქტორებზეც). რაც მთავარია, ამ ეტაპზე პრაქტიკულად იგი უკვე ითვლება მუცელში ზრდადასრულებულ ნაყოფად. შესაბამისად, ის ბავშვები, რომლებიც ორსულობის 37-ე და 42-ე კვირებს შორის პერიოდში იბადებიან, ზრდადასრულებულად ითვლებიან. ხოლო 37-ე კვირამდე დაბადებული ბავშვი დღენაკლია. ასევე კლასიკური გაგებით, ამ დროისთვის ნაყოფის მდებარეობა ხასიათდება, როგორც თავის წინამდებარეობა, ანუ მისი თავი დაბლა, საშოსკენ არის მიმართული და მზად არის დაბადებისთვის.

შენს პატარას გარს აკრავს მაქსიმალური რაოდენობის სანაყოფე წყლები. მომდევნო კვირების მანძილზე, ბუნებრივია, ბავშვი განაგრძობს ზრდას. ამის პარალელურად, შენი ორგანიზმი შეიწოვს სანაყოფე წყლების გარკვეულ რაოდენობას. შედეგად, ნაყოფის გარშემო მცირდება წყლების რაოდენობა და მისი მოძრაობის ინტენსივობაც იკლებს. ამის გამო, ზოგიერთი ფეხმძიმე ნერვიულობს და ჰგონია, რომ ნაყოფმა შეწყვიტა მოძრაობა და რატომღაც ისე აღარ მოძრაობს, როგორც – მანამდე. თუმცა, ამაში საშიში ნამდვილად არაფერია.

ოცდამეჩვიდმეტე კვირა

შენი ბავშვი უკვე ზრდადასრულებულად ითვლება. იცი ეს რას ნიშნავს? – უცბად მშობიარობა რომ დაგეწყოს, ექიმები ამ პროცესს მწვანე შუქს აუნთებენ: ბავშვს ფილტვები უკვე ჩამოყალიბებული აქვს საიმისოდ, რომ დედის მუცლიდან გამოსვლისას დამოუკიდებლად ამოისუნთქოს. აბა, უკან მიიხედე – რამდენი ღელვა, სიხარული და აღმოჩენა მოგიტანა გასულმა 8 თვემ. აი, პატარა უკვე შენთან უშუალო შეხვედრის ზღვარზე დგას! იგი ამ ეტაპზე უკვე 2,95 კილოგრამს იწონის. მისი სიგრძე 47 სანტიმეტრს აღწევს, ანუ ყოველ მომდევნო კვირას 1 სანტიმეტრით იმატებს.

საინტერესოა, რომ ხშირად ახალშობილებს თმის სიჭარბე ახასიათებთ, რომლის სიგრძე ნახევარი სანტიმეტრიდან 4 სანტიმეტრამდე მერყეობს. არ გაგიკვირდეს, თუ შენი შვილის თმის ფერი შენსას ან მეუღლის თმის ფერს არ ემსგავსება. არცთუ იშვიათად, იმ წყვილს, რომელთაც ღია ფერის თმა აქვთ, ყავისფერთმიანი შვილი უჩნდებათ, ანდა – პირიქით. ასევეა თვალების ფერიც, რომელიც თმის ფერივით დროთა განმავლობაში იცვლება ხოლმე.

ოცდამეთვრამეტე კვირა

ბავშვმა თითქმის უკვე დაამთავრა ჩამოყალიბება. ახლა იგი ყოველდღე 28-30 გრამს იმატებს. 3,1 კილოგრამს იწონის. 47 სანტიმეტრამდეა გაზრდილი. უკვე ძალაც აქვს ხელში, რაშიც მაშინვე დარწმუნდები, როდესაც პირველად აიყვან ხელში და თავის პაწაწინა თითებს მოგიჭერს.
ამ პერიოდისთვის მისი ორგანოები უკვე მზადაა საშვილოსნოს გარეთ არსებობისთვის. მთავრდება ფილტვების ალვეოლების ჩამოყალიბება და თითოეულ მათგანს სურფაქტანტი ფარავს. თავის ტვინში არსებულ სუნთქვით ცენტრს ახლა უკვე შეუძლია სუნთქვის პროცესის უზრუნველყოფა.
ეს მეტყველებს იმაზე, რომ ახალშობილი უპრობლემოდ ჩაისუნთქავს და ამოისუნთქავს. მის ფილტვებს შეუძლია გაიხსნას და პირველივე ჩასუნთქვისთანავე დაიწყოს ფუნქციონირება. შედარებით განსხვავებული სიტუაციაა ღვიძლთან და კუჭქვეშა ჯირკვალთან მიმართებაში: ეს ორგანოები განვითარებას განაგრძობენ; მათი საბოლოო ჩამოყალიბება ბავშვის დაბადებიდან რამდენიმე წლის შემდეგ მთავრდება. ჩამოყალიბებას აგრძელებს თირკმელებიც. ვითარდება ნაყოფის ტვინიც. ის გრძნობს დედის განწყობას და ამაზე რეაგირებს. მეტწილად, ბავშვის დაბადებიდან რამდენიმე წუთში პლაცენტა შორდება დედის ორგანიზმს. თუმცა, ზოგჯერ მისი რაღაც ნაწილი მშობიარის ორგანიზმში რჩება, რასაც მისი მთლიანობის დარღვევა იწვევს. ასეთ სიტუაციაში, საშვილოსნოს აღარ შეუძლია, საკმარისად სწრაფად შეიკუმშოს და ავტომატურად სისხლდენა (ზოგჯერ – საკმაოდ ძლიერიც) იწყება.
შენი საშვილოსნო ბოქვენის ძვლიდან 36-38 სანტიმეტრით, ხოლო ჭიპიდან 16-18 სანტიმეტრით მაღლა მდებარეობს. ამ პერიოდში ფეხმძიმეთა უმეტესობა სულგანაბული ელის მთავარი წუთის (იგულისხმება მშობიარობის დაწყება) დადგომას, უსმენს ნაყოფის ყოველ გაფაჩუნებას და საკუთარ ორგანიზმში მიმდინარე ცვლილებებს გაფაციცებით ადევნებს თვალს. ამასთან, კითხულობს უამრავ რაღაცას, ჭორსა თუ სიმართლეს, ორსულობის შესახებ და ყოველ ინფორმაციას საკუთარ სიტუაციასთან მიმართებაში აღიქვამს. ახლა ყველაზე მთავარია, რაც შეიძლება მეტი შეიტყო იმის შესახებ, თუ როგორ მოუარო ახალშობილს პირველი დღეების განმავლობაში. ამის პარალელურად, მოითავე ის საქმეები, რომელთა გაკეთებასაც ბავშვის დაბადების შემდეგ ვეღარ შეძლებ. დროა, ბევრი რაღაცის გაკეთება (რასაც მეტი მოძრაობა და ენერგია სჭირდება) მეუღლეს, ან ოჯახის სხვა წევრს გადააბარო. შესაძლებელია ისეთი შეგრძნებებიც გაგიჩნდეს, თითქოს მუცლის ქვემო ნაწილიდან ფეხების მიმართულებით ელექტრომუხტმა ჩაირბინაო. ეს გამოწვეულია იმით, რომ ნაყოფი მენჯის ღრუში ღრმად ეშვება და ზეწოლას ახდენს ნერვულ ღეროებზე. ამავე პერიოდში შენს სხეულზე ჩნდება ორსულობისთვის დამახასიათებელი კიდევ ერთი ნიშანი – შეშუპებები. დაუყოვნებლივ უნდა მიმართო ექიმს, თუ მკვეთრი და საგრძნობი შეშუპებები გაგიჩნდა, ან ერთბაშად მოიმატე წონაში.
სათანადო ყურადღების მიქცევა სჭირდება შემდეგ სიმპტომებსაც: ა) განუწყვეტელ, აუტანელ თავის ტკივილებს, ბ) თვალებში დაბნელებას ან საგნების გაორებას, გ) ძლიერი დიარეისა და ღებინების დაწყებას. საქმე ისაა, რომ ეს ყოველივე შესაძლებელია პრეეკლამპსიაზე მიანიშნებდეს.

ოცდამეცხრამეტე კვირა

ბავშვის ჩამოყალიბების პროცესი პრაქტიკულად მთლიანად დასრულებულია. ფუნქციური სისტემები გაძლიერებულ რეჟიმში ემზადებიან საშვილოსნოს გარეთ ცხოვრების ადაპტაციისთვის. ზოგი ორგანო და სისტემა უკვე ასრულებს თავის სპეციფიკურ ფუნქციებს. სრულ მზადყოფნაშია საჭმლის მომნელებელი ტრაქტი, ჩამოყალიბებულია ნაწლავები და სუსტად, მაგრამ მაინც ასრულებს პერისტალტურ მოძრაობებს. უკვე ფუნქციონირებს კუჭის ჯირკვლები; კუჭქვეშა ჯირკვლის სტრუქტურები ფორმირებულია და მზადაა, საჭმლის მომნელებელ პროცესში ჩაერთოს. საჭმლის მომნელებელი სისტემის შიდა ნაწილი აბსოლუტურად სტერილურია.

საშვილოსნო ბოქვენის ძვლიდან 36-40 სანტიმეტრით, ჭიპიდან კი 16-20 სანტიმეტრით მაღლა არის აწეული. თუ თავი მოგაბეზრა წონაში მატების პროცესმა, ამჯერად შეგიძლია მშვიდად ამოისუნთქო – მშობიარობამდე აღარ მოიმატებ. ორსულობის 39-ე კვირის განმავლობაში შენი წონა 11,4-დან 15,9 კილოგრამამდე გაიზარდა.

მეორმოცე კვირა

ძნელია იმის თქმა, რა წონა ექნება შენს პატარას დაბადებისას. ამ დროს ბავშვები, საშუალოდ, 3,4-3,5 კილოგრამს იწონიან-ხოლმე. სიგრძით 50 სანტიმეტრს არ აღემატებიან. თუმცა, ეს პარამეტრები მაინც ინდივიდუალურია. არცთუ იშვიათად, ახალშობილის მონაცემები ზემოთ ნახსენებს აღემატება. თავის ქალის ძვლები ჯერ მყიფე აქვთ, რაც დაბადებისას ძალიან ეხმარებათ: სამშობიარო არხში გამოსვლისას თავის ქალის დიამეტრი მცირდება.

გრძელდება ნერვული სისტემისა და მისი გრძნობითი ორგანოების განვითარება. ნაყოფი ამჟღავნებს რეაქციებს დედის ორგანიზმიდან გამომავალ ემოციურ სიგნალებზე. ორსულობის მიწურულს, ნაყოფი დედას აძლევს ნერვულ იმპულსს მშობიარობის მოახლოების შესახებ. განვითარების კოლოსალური გზის გავლის შემდეგ, პატარა დაბადებისთვის მზად არის. ბავშვის დაბადებამდე, გამოთავისუფლებული ბილირუბინი, რომელიც ნაყოფის ორგანიზმში არის წარმოქმნილი, პლაცენტის გავლით დედის ღვიძლში გადადის და იქ ხდება მისი გაუვნებელყოფა. ბილირუბინი წარმოიქმნება ერითროციტების დაშლის შედეგად; ეს არის მშრალი ნივთიერება, რომლის 90-95%-ს ჰემოგლობინი შეადგენს. დაბადებისას, როგორც ცნობილია, გადაჭრიან ჭიპლარს, რომლითაც ბავშვი დედის ორგანიზმთან არის დაკავშირებული. ამის შემდეგ პატარას ორგანიზმი თავად უნდა გაუმკლავდეს ბილირუბინის წარმოქმნის პროცესს.

ორმოცდამეერთე კვირა

მართალია, უკვე დრო არის, რომ შენი პაწაწინა მემკვიდრე ყველას დაენახვოს, მაგრამ იგი ძველებურად წევს და ზრდას განაგრძობს. როგორ კომფორტულადაც არ უნდა გრძნობდეს თავს, იქ დიდხანს ვერ გაჩერდება. გამორიცხული არაა, შენმა ექიმმა შემოგთავაზოს: თუ მომავალ კვირას ბავშვი მაინც არ დაიბადება, ხელოვნურად გამოიწვიონ სტიმულირება.

ბუნებრივია, გინეკოლოგები არ გირჩევენ, რომ მშობიარობამ 42 კვირაზე მეტხანს გასტანოს, რადგან დიდია რისკი, ამან სერიოზული პრობლემა შეგიქმნათ შენც და ბავშვსაც. ფეხმძიმეთა დაახლოებით 5-6% 40 კვირას 2-3 კვირით გადააცილებენ-ხოლმე. ბავშვები, რომლებიც ორსულობის 42-ე კვირას იბადებიან, დაფარულნი არიან გამომშრალი წითელი კანით და საკმაოდ დიდი წონა აქვთ, დადგენილ ნორმასთან შედარებით. დაგვიანებული მშობიარობა ქმნის მუცლის მოწყვეტის საშიშროებას, ან საკეისრო კვეთა ხდება აუცილებელი.

ორმოცდამეორე კვირა

ორსულთა მხოლოდ 10 პროცენტი ,,აღწევს" ორსულობის 42-ე კვირას, არ ინერვიულოთ თუ ამ 10 პროცენტში მოხვდით, დიდი ალბათობაა, რომ გამოთვლაში დაუშვით შეცდომა, მაინც აქტიური კონსულტაცია გაიარეთ თქვენს მეანთან

ორმოცდამესამე კვირა

ვადაგადაცილებული ორსულობა

მშობიარობა

მშობიარობის საორიენტაციო დღე

გაზიარება

Comments